Politika faiz oranlarındaki yukarı yönlü hareketlilik parasal aktarım mekanizmasının ilk adımı olan faiz geçişkenliği aşamasını henüz çalıştırmaya başlayamamıştır. Politika faiz oranındaki değişiklik beklentileri pozitif yöne çevirmeye başlamış, ancak kısa vadeli faiz oranları için alt limit sabitlemesini sağlamasına rağmen bu aşamayı halen geçmediği için uzun vadeli banka ve piyasa faiz oranlarını etkilemeye tam olarak başlamamıştır.
Politika faizlerindeki geçişkenliğin gecikmesi, parasal aktarım mekanizmasının toplam talep ve çıktı seviyesini ve dolayısıyla enflasyon artışını değiştirmeye başlamasını da geciktirmektedir. Bu süreçteki gecikmenin devam etmesi halinde Merkez Bankası’nın çıktı ve enflasyonu etkileyebilme ve yönlendirme gücünün de zayıf kalmasının ana nedenidir.
Politika faizlerindeki geçişkenliğin hızlandırılması için TCMB ortalama fonlama ve bankalararası para piyasası ve BİST gecelik faizleri gibi piyasalara daha yakın olan fiili faizlerin yükselmesine önayak olunmalıdır. Zira, özellikle mevduat faizlerinin belirlenmesinde TCMB ortalama fonlama faizlerinin korelasyon katsayısı oldukça yüksektir.
Türkiye’de yüksek teknolojili ürünlerin üretildiği sektörler hala azınlıktadır. Türkiye imalat sanayi içerinde teknoloji içeriği düşük olan sektörlerin ağırlığı azalmış, orta düzey teknoloji kullanan firmalar ağırlık kazanmış olmasına rağmen, yüksek teknolojili ürünlerin üretildiği sektörler hala azınlıktadır. İhracata dahil ürünlerin bileşiminde yüksek teknolojiye dayalı ürünler ağırlıkta değildir.
İmalat sektöründe yüksek teknolojiye evrimleşme eğiliminin de canlı olmaması, sanayinin teknolojiye dayalı gelecek görünümü umut verici değildir.
Teknolojik yenilenmenin düşük olması faktör verimliliğini düşürmekte, kaynak dağılımını bozmakta ve pazar payında yukarı yönlü ivmelenmeyi zorlaştırmaktadır.
Ar-Ge harcamaları verim artışlarından ziyade genellikle üretim devamlılığını hedeflemektedir. İmalat sanayinde kamu destekli Ar-Ge harcamalarının artış göstermiş olmasına rağmen, üretim süreçlerindeki maliyet/verim rasyolarında gözle görülür herhangi bir düzeltme yaratamamıştır. Zira Ar-Ge harcamalarının verimlilik artışından ziyade üretimi fonlama amaçlı kullanıldığı ve teşviklerin doğru dağıtılmadığıyla ilişkili olması önemli bir zafiyettir.
Orhan Ökmen
Başkan
Sesmir Kurumsal ve Finansal Danışmanlık A.Ş
***
Yasal Uyarı
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.