Yavaşlayan Büyüme ve Artan Rekabete Rağmen Çin Elektrikli Araç Sektörüne Yön Vermeye Devam Ediyor
Son yıllarda, Çin hükümeti fosil yakıtların yaydığı kirlilikle mücadele ve karbon ayak izini azaltma çabaları dahilinde elektrikli araçların (EV) benimsenmesini teşvik etmek için sübvansiyonlar, vergi indirimleri ve otomobil üreticileri için kredi sistemi de dahil olmak üzere bir dizi politika ve teşvik uygulamaya koydu. Uluslararası Enerji Ajansı’nın (IEA) son verilerine göre Çin son üç yılda elektrikli otomobil üretimini dört kat artırdı. Çin Binek Araç Birliği (CPCA) bildirdiğine göre, tamamen elektrikli otomobil (BEV) sayısı ise 2019 sonundaki 2,6 milyondan 11 milyona yükseldi. Yalnızca geçen yıl ülkede 4,4 milyon tamamen elektrikli otomobil satışı gerçekleşti. Bu rakam şu anda Çin’in ardından en büyük ikinci elektrikli araç pazarı olan ABD’de dolaşımda olan tüm elektrikli otomobillerin sayısının iki katına işaret ediyor.
Çin'in kapsamlı şarj istasyonu ağı da dahil olmak üzere altyapı gelişimi, ülkede elektrikli araçlar ve şarj edilebilir hibrit araçlar olarak adlandırılan yeni enerji ile çalışan araçlara geçişi daha da hızlandırdı. Bu çabalar ile birlikte NIO, BYD ve Xpeng gibi yerli EV üreticilerinin iç pazara yönelik EV üretimlerini hızla artırmalarına olanak tanındı. Hükümetin teşvikleri ile birlikte diğer ülkelerdeki emsallerine kıyasla erken üretime geçen Çin merkezli şirketler, teknolojik avantaj kazanırken geleneksel otomobil üreticilerine karşı rekabet etme şansı ve maliyet avantajları yakaladı
Elektrikli otomobillerin toplam satışlar içerisindeki payı 2020’deki %4’den 2022’de %14’e yükseldi. Bu oranın çoğu ülkenin tamamen yeşil enerjiye geçiş hedefi olan 2030’a kadar katlanarak büyümesi bekleniyor. Elektrikli araçlarda kullanımın artması ile günde yaklaşık 5 milyon varil petrol ihtiyacının da ortadan kalkması bekleniyor. Öte yandan 2023’te fosil enerjiye eğilimin devam etmesi ve hükümetlerin EV üreticilerine verdikleri teşvikleri kesmeye başlaması ile birlikte yıllık toplam üretim kapasitesi 10 milyon adet olan en az 15 EV start-up'ı iflasın eşiğine geldi. Tesla’nın yıl içerisindeki fiyat indirimleri ile birlikte üretim hacmine odaklanması sektördeki birçok şirketi de benzer fiyat indirimlerine gitmeye zorladı. Sektörde artan rekabet ve fiyat savaşları start-up konumundaki şirketler için zorlu bir 2024’e işaret ediyor. Tesla’nın oto pilot sorunları nedeniyle son dönemde birçok aracını geri çağırması ise piyasa hareketlerini sıkılaştırıyor. Bu bağlamda yavaşlayan büyüme ve artan rekabete rağmen Çin elektrikli araç sektörüne yön vermeye devam ediyor.
BYD Co (STZ:002594) dün 4Ç ve tüm yıl üretim ve teslimat raporunu yayımladı. BYD, ilk kez Tesla’yı geçerek dünyanın en çok satış gerçekleştiren elektrikli araç şirketi konumuna yükseldi. BYD, 4Ç’de 526.409 tamamen elektrikli araç satışı gerçekleştirdi. BYD, 2023 yılında yıllık bazda %62 artışla toplam 3,01 milyon adet satış gerçekleştirdi. Aralık ayında ise 190.754 adet tamamen elektrikli olmak üzere 340.178 adet elektrikli ve hibrit araç satışı gerçekleştirildi.
Diğer Çin merkezli araç üreticilerine baktığımızda Xpeng, Aralık ayında yıllık bazda %78 artışla 20.115 elektrikli araç teslim ederek aylık teslimatlar da yeni bir rekora imza attı. Şirketin 4Ç23 toplam araç teslimatları 60.158'e ulaşarak ilk kez çeyrek bazında 60.000'i aştı ve geçen yıla göre %171 artış kaydetti. 2023'teki toplam yıllık teslimatlar, önceki yıla göre %17 artışla 141.601 adede ulaştı. Şirketin toplam kümülatif teslimatları 400.311 adede ulaştı.
NIO, Aralık’ta bir önceki yıla göre %13,9 artışla 18.012 araç teslim etti. Teslimatlar 12.048 elektrikli SUV ve 5.964 akıllı elektrikli sedandan oluştu. NIO, 2023'ün dördüncü çeyreğinde 50.045 araç teslim etti; bu, bir önceki yıla göre %25,0 artış anlamına geliyor. 2023 yılı için NIO, bir önceki yıla göre %30,7 artış göstererek toplam 160.038 araç teslim etti. NIO araçlarının kümülatif teslimatı 31 Aralık 2023 itibarıyla 449.594'e ulaştı.
Avrupa pazarına bakacak olursak, Avrupa'da otomobil satışları, yüksek faiz oranlarının otomobil üretim maliyetini artırmasına rağmen 3Ç’de çift haneli büyümeyi sürdürdü. Avrupa Otomobil Üreticileri Birliği yaptığı açıklamada, yeni otomobil satışlarının %11 artışla 1,2 milyon adede yükseldiğini bildirdi. Elektrikli araç satışları da artış göstererek toplam teslimatların %16'sını oluşturdu. Hibrit çalışan araç satışları %13 artışla 187.000'in üzerine çıktı. Fransa'daki kazanımlar, ticari alıcılara yönelik teşviklerin sona erdiği Almanya'daki %29'luk düşüşün telafi edilmesine yardımcı oldu. Avrupa otomobil pazarı bastırılmış talep ile destekleniyor. Öte yandan Volkswagen AG'nin üçüncü çeyrek EV siparişleri, özellikle Avrupa'da hedeflerinin gerisinde kaldı ve bu durum, şirketi son haftalarda geçici işçileri işten çıkarmaya ve Almanya'daki fabrikalarda vardiyaları azaltmaya sevk etti. Genel olarak, Avrupa pazarı ABD’ye kıyasla daha ucuz maliyet ve hammaddeye erişim imkan tanıması sebebiyle son dönemlerde odakta. Ancak Avrupa merkezli otomobil şirketlerinin geleneksel üretime devam etmesi ile pazar payları sektör içerisinde sınırlı kalmaya devam ediyor.
2024’e başlarken Asya tabanlı yeni enerjili araç üretimine geçişin devam etmesi ancak büyüme ve makro endişelerle 2023’teki %30’luk artışa kıyasla %20 büyüme göstermesi bekleniyor. ABD’de Enflasyon Azaltma Yasası (IRA) teşviklerinin ise Tesla’nın domine ettiği sektör satışlarını dengelemesini kısıtlı olarak görüyoruz. BYD’nin beklenti üzerindeki teslimat raporu öncesinde, Xiaomi’nin de SU7 SUV elektrikli araç modelini tanıtması ile birlikte 2024’te de pazarda Çin’den genele yayılan üretimin devam edeceğini öngörüyoruz. Tesla, tarafında ise mevcut pazar payının korunacağını ancak mevcut modellerdeki üretim sorunlarının ve geri çağırmaların şirketin marjlarını sınırlı negatif etkileyebileceğini düşünüyoruz.
Yatırım Finansman Menkul Değerler A.Ş.
https://www.yf.com.tr/
***
Yasal Uyarı
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.