TZOB Genel Başkanı Bayraktar:Haziran ve Temmuz’da yaşanan sel ve dolu çiftçimizi vurdu

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, afetlerin çiftçinin peşini bırakmadığını bildirerek, “Haziran ve Temmuz’da yaşanan sel ve dolu çiftçimizi vurdu. Hasadın devam ettiği Temmuz’da aşırı yağış zararı artırdı. En son Temmuz ayında, Bursa Karacabey ve Mustafakemalpaşa, Çanakkale Bayramiç, Manisa Selendi’de yaşanan afetler nedeniyle başta salçalık domates olmak üzere, biber, salatalık, mısır, kavun, karpuz, tütün, elma, armut, nektarin ve şeftali ürünlerinde büyük zarar oluştu” dedi.
Bayraktar, yaptığı açıklamada, her ne kadar son aylarda yağışlar normalin üzerinde olsa da 2016 Ekim-2017 Haziran döneminde, birikimli yağışların genel olarak normalden ve geçen yılın aynı dönemindeki yağışın altında gerçekleştiğini belirtti.
Ekim-Haziran döneminde, normali 528,9 milimetre (mm), geçen yılın aynı dönem ortalaması ise 504,3 mm iken, 2016 Ekim-2017 Haziran döneminde yağış ortalamasının 455,2 mm’de kaldığı bilgisini veren Bayraktar, “bu dönemdeki yağış miktarı normale göre yüzde 13,6, geçen yıla göre ise yüzde 9,7 azaldı. 9 aylık dönemde yağışların yetersiz kalması Ekim ve Kasım aylarında ülke genelinde yağışların oldukça yetersiz kalmasından kaynaklandı” dedi.
Bayraktar, Ekim-Haziran arası 9 aylık dönemde toplam yağış, Karadeniz Bölgesi hariç normalin altında kalırken, Haziran yağışları Doğu ve Güneydoğu bölgelerimiz hariç normalin üzerine çıktığını vurguladı.
Ekim-Haziran aylarında birikimli olarak normale göre yağış azalması yüzde 21,8 ile en fazla Doğu Anadolu Bölgesinde görüldüğünü belirten Bayraktar, bu bölgeyi yüzde 16,2 ile Akdeniz Bölgesi, yüzde 16,1 ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi, yüzde 15,9 ile İç Anadolu Bölgesi, yüzde 13,7 ile Ege Bölgesi, yüzde 7,6 ile Marmara Bölgesi izlediğini, Karadeniz Bölgesinde ise normalleri civarında yağış gerçekleştiğini bildirdi.
 
-Haziran yağışları Doğu ve Güneydoğu Anadolu hariç normalin üzerinde-

Haziran ayında, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri dışında diğer bölgelerde artış gerçekleştiğini bildirren Bayraktar, şunları kaydetti:
“Haziran’da yağış ortalaması normalin yüzde 13,6 üzerinde 35 milimetre olarak gerçekleşti. Normale göre Haziran ayında yağışlar, Ege Bölgesi’nde yüzde 81,4, Marmara Bölgesinde yüzde 48,1 arttı. Bu bölgeleri, yüzde 40,2 ile İç Anadolu Bölgesi, yüzde 30,3 ile Karadeniz Bölgesi, yüzde 4,5 ile Akdeniz Bölgesi izledi. Haziran ayı yağışları normale göre Güneydoğu Anadolu Bölgesinde yüzde 86,3, Doğu Anadolu Bölgesinde ise yüzde 57,1 azaldı. Ekim döneminin ilk aylarında kuraklık riskinin oluştuğu bölgelerde normallerinin üzerinde oluşan yağış, hububatın gelişim döneminde faydalı oldu.”

-Bu üretim sezonunda da afetler çiftçinin peşini bırakmadı-

Bu üretim sezonunda Aralık ayından itibaren gerçekleşen yağışların ülke genelinde üreticinin yüzünü güldürdüğünü bildiren Bayraktar, şunları kaydetti:
“Yağışların özellikle son aylarda bazı illerimizde aşırı olması ve sele dönüşmesi ürünlere zarar verdi. Ayrıca gerçekleşen fırtına, hortum, aşırı kar yağışı, don, dolu vve aşırı sıcaklar, kuraklık, ürün, tesis ve hayvan kayıplarına yol açtı.
Bu üretim sezonunda birçok ilimizde çiftçiler hemen hemen her çeşit afetle karşı karşıya kaldı. Üretim döneminin başladığı Ekim, Kasım aylarında yağışların olmaması hububat üreticisini kuraklık riskiyle karşı karşıya bırakırken, Aralık ayından itibaren gerçekleşen afetler zarara neden oldu.”
Bayraktar, afetlerin ülke genelinde tüm çiftçileri kapsamasa da her il ve ilçede yaşanan afetlerin takip edildiğini ve hasar tespit raporlarına istinaden alınması gereken tedbirlerin ilgili kurumlara iletildiğini ifade etti.

-Afet yaşanan iller ve ürünler-

Bayraktar, üretim sezonunun başlangıcı olan Ekim ve Kasım aylarında yağışların yetersiz kalması nedeniyle Çankırı, Kayseri, Kırıkkale, Çorum, Kırşehir ve Kahramanmaraş’ın bazı bölgelerinde kuraklık yaşandığını bunun da hububatta verimi düşürdüğüne dikkati çekti.
Kasım ayının son günlerinde gerçekleşen aşırı yağış Balıkesir’in Ayvalık ilçesi ile İzmir’in Dikili ilçesinde ssele dönüşerek tarım arazilerine zarar verdiğini belirten Bayraktar, şunları kaydetti:
“Altınova sınırları içindeki Karakoç Deresi’nin etrafında olmak üzere yaklaşık 7 bin 500 dekar tarım arazisi ve 700 dekar zeytinlik su altında kaldı. Bunun yanı sıra 900’ün üzerinde büyük ve küçükbaş hayvan ile kanatlı hayvan sel nedeniyle telef oldu.
Mersin İlimizin Akdeniz, Anamur, Aydıncık, Bozyazı, Çamlıyayla, Erdemli, Gülnar, Mezitli, Mut, Silifke, Tarsus, Toroslar ve Yenişehir ilçelerinde 2016 yılı Aralık ayında aşırı yağışlar sonucu gerçekleşen sel, fırtına, hortum ve aşırı kar yağışı ürün tesis ve hayvan kayıplarına yol açtı. Aralık ayı içinde yaşanan bu afetler, 163 bin 295 dekar alanda yetiştirilen ürünleri ve seraları zarar görmüş olup, 5 bin 836 çiftçi bu durumdan etkilendi. Mersin’de Ocak ayında yağan aşırı kar 50 bin dekar alanda başta şeftali, kivi olmak üzere meyve ağaçlarına zarar verdi.
Nisan ayının son günlerinde Malatya ilinde gerçekleşen don afeti Akçadağ ve Yeşilyurt ilçelerindde özellikle yüksek kesimlerde bulunan kayısı ağaçları zarar gördü.
Mayıs ve Haziran aylarında da zaman zaman gerçekleşen aşırı yağış birçok ilde hasadı devam eden veya hasadı yaklaşmış ürünlere zarar verdi. Malatya, Manisa, Şanlıurfa, Tekirdağ, Denizli, Aydın, Yalova illerinde gerçekleşen aşırı yağış, dolu, fırtına afeti tarım ürünlerine zarar verdi.
Haziran ayında mevsim normallerinin üzerinde geçen hava sıcaklıkları nedeniyle Adana İli Seyhan İlçesinde hasat döneminde olan karpuz zarar gördü.
Yağışlar Temmuz ayında da aralıklarla devam ediyor. Bilindiği üzere Temmuz ayı birçok ürünün hasat zamanıdır. Bu nedenle kayıp daha fazla olmakta, üreticinin yeniden dikim yapma şansı da bulunmamaktadır.
Temmuz ayında Çanakkale’nin Bayramiç ilçesinde şiddetli yağmurlar nedeniyle 4 bin 500 dekar elma, armut, nektarin, şeftali zarar gördü. Bazı üreticilerin küçükbaş hayvanları telef oldu. Üreticilerin sulama boruları ve sistemleri kullanılamaz halde geldi. Yine 18 Temmuz 2017 tarihinde yaşanan sel ve dolu, 4 bin 300 dekar alanda Bayramiç beyazı elma çeşidi başta olmak üzere ceviz, domates, biber elma ve silajlık mısıra zarar verdi. Ayrıca dere taşması sonucu kümes hayvanları meyve bahçeleri ve sebzelik alanlarda zarar meydana geldi. Bayramiç elma çeşidinde meydana gelen zarar verim ve kalite kayıplarına neden olurken, kalan ürün ancak meyve suyuna verildi.
Manisa İli Selendi ilçesinde 21 Temmuz 2017 tarihinde gerçekleşen aşırı yağış tütün alanlarında ve tütünlerin kurutulduğu seralarda büyük oranda zarar meydana getirdi.
Yine Bursa Karacabey ve Mustafakemalpaşa ilçelerinde de dolu yağışı büyük zarara yol açtı. Karacabey ilçede 18 bin dekar alanda başta salçalık domates olmak üzere biber, kavun karpuz, salatalık, mısır zarar gördü.
Mustafakemalpaşa ilçede toplam 75 bin 600 dekar alanda zarar oluştu. 25 bin 600 dekar domates, 17 bin 800 dekar biber, 10 bin 700 dekar kavun, 9 bin 700 dekar karpuz, 11 bin 800 dekar mısır ekili alanın tamamında zarar meydana geldi. Mustafakemallpaşa ve Karacabey ilçeleri tarımsal faaliyetin oldukça yoğun yapıldığı, özellikle salçalık domates üretiminin en fazla yapıldığı ilçelerdir. Türkiye salçalık domates üretiminin yüzde 40’ı bu iki ilçede üretilmektedir. Nüfusun önemli kısmının tarımdan geçimini sağladığı ilçede gerçekleşen afetin önemi de artmaktadır.”
Bu sezon yaşanan afetlerin önemli boyuta ulaştığını bildiren Bayraktar, çiftçinin taleplerini şöyle sıraladı:
“2016 yılında yapılan borç ertelemesi 2017 yılı için çıkarılmadı. 2017 yılında yaşanan afetlerden zarar gören çiftçilerimizin her türlü vergi ve SGK prim borcu da en az 1 yıl süreyle faizsiz olarak ertelenmelidir.
Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) kaydına bakılmadan tüm çiftçilerimizin kamu bankalarına ve Tarım Kredi Kooperatiflerine olan tarımsal kredi borçları faizsiz olarak ertelenmeli ve uzun vadeye yayılmalıdır. Özel bankaların da bu kapsama alınması sağlanmalıdır.
Üreticilerimize faizsiz yeni uzun vadeli kredi imkanları sunulmalıdır.
Ayrıca acilen, üretimde kullanıılan araç, gereç, tohum, fide gibi girdilerin temini için gerekli nakdi destek sağlanmalıdır.”
Bayraktar, doğal afetlerden zarar gören çiftçilerin kamu bankalarına ve Tarım Kredi Kooperatiflerine olan tarımsal kredi borçlarının faizsiz olarak ertelenmesi ve uzun vadeye yayılması için Tarım Bakanlığına başvurduklarını bildirdi.