Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, 2 Ocak 2024 tarihinde başvurusu sona erecek olan Çiftçi Kayıt Sistemi ve açıklanan yeni asgari ücret sonrası belirlenen tarım BAĞ-KUR primleri hakkında çiftçilerimizin taleplerini yaptığı görüntülü basın açıklamasıyla değerlendirdi.
“1 Eylül 2023 tarihinde başlayan 2023-2024 tarımsal üretim dönemi Çiftçi Kayıt Sistemi başvuruları 02 Ocak 2024 tarihinde sona erecek” hatırlatması yapan Bayraktar, açıklamasını şöyle sürdürdü;
“Bilindiği üzere, Ziraat Odalarımızda aktif olan çiftçilerimiz arazi beyanında ve ek belgelerinde değişiklik olmayan üreticilerimiz ÇKS başvurularını e-devlet üzerinden yapabiliyor. Ancak üretim yaptığı arazi beyanı ve ek belgelerinde değişiklik olan üreticilerimizin, ÇKS Yönetmeliği gereği Ziraat Odasından alacakları ‘Çiftçi Belgesi’ ve istenen diğer belgelerle Tarım ve Orman İl/İlçe Müdürlüklerine şahsen başvuru yapmaları gerekiyor.
Ülkemizde ÇKS kayıt şartlarını yerine getiremeyen yaklaşık 8,24 milyon hektar tarım arazisini işleyen üreticilerimiz her yıl desteklerden mahrum kalıyordu.
Gıda güvencesinin sorgulandığı, iklim değişikliğiyle birlikte gelecekte tarımsal faaliyetlerin daha da zorlaşacağının beklendiği bir ortamda, ÇKS Yönetmeliğindeki kayıt şartları nedeniyle üretim yapan üreticilerimizin ‘destek alamamasının kabul edilemez’ olduğu Birliğimizce her fırsatta dile getirildi.
Bu yıl Tarım ve Orman Bakanlığı üreten ve üretmek isteyen çiftçilerimizin sesini duydu. 18 Kasım 2023 tarihli Resmi Gazetede yayınlanan ÇKS Yönetmeliği değişikliğiyle kayıt şartları düzenlenerek, miras ve intikal sorunları nedeniyle tarım yapılamayan arazilerin işlenerek kayıt altına alınmasının önünü açtı.
Yine tarımsal faaliyetin devam ettiği ancak, miras ve intikal sorunları nedeniyle ÇKS kaydının yapılamadığı ve desteğin ödenmediği arazilerin de kayıt altına alınması gerçekleştirildi. Bu değişiklikle yaklaşık 3 milyon hektar tarım alanının ÇKS’ye kayıt yapılacağı ve desteklerden faydalanacağı öngörülüyor.
18 Kasım 2023 tarihinden bu yana yeni arazilerin ve çiftçilerimizin kayıt işlemleri yoğun bir şekilde devam ediyor. 2024 yılı ÇKS başvurularının bitmesine kısa bir süre kaldığı için bugünlerde yoğunluk daha da arttı. Ziraat Odalarımız kalan sürede ÇKS kayıtlarının tamamlanamayacağını söylüyor. Öngörülen 3 milyon hektar yeni tarım alanının kayıt altına alınabilmesi ve üreticilerimizin destek alabilmeleri için başvuru süresinin 1 ay uzatılması gerekiyor.”
“Artan asgari ücretle üreticilerimizin prim yükü arttı”
TZOB Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, dün açıklanan brüt asgari ücretle beraber üreticilerimizin tarım BAĞ-KUR primleri yüzde 49 oranında arttığını belirterek açıklamasını şöyle devam ettirdi;
“4 bin 628 liradan, 6 bin 900 lira 86 kuruşa, prim borcu olmayan çiftçilerimize verilen hazine teşviki ile tarım BAĞ-KUR primi 3 bin 957 lira 28 kuruştan, 5 bin 900 lira 74 kuruşa ulaştı. Tarım BAĞ-KUR prim artışı üretici fiyat artışlarının üzerinde gerçekleşti.
Artan prim tutarları nedeniyle Sosyal Güvenlik Kurumu’na kayıtlı tarım BAĞ-KUR sayısı her geçen yıl azalıyor. SGK verilerine göre 2021 yılında 1 milyon çiftçimiz kayıtlı iken, bu yıl 500 binin altına geriledi. Bu sayı daha da aşağıya düşecek ve tarımda kayıt dışılık artacaktır.
SGK primleri daha makul ve ödenebilir seviyeye çekilmeli, prim ödeme gün sayısı 15 güne indirilmelidir.
Diğer sigortalılar 7200 gün yani 20 yıl prim ödemesi yaparak emekli olabiliyorken, üreticilerimiz 9 bin gün yani 25 yıl prim ödeyerek emekli olabiliyor. Bu hakkaniyetsizlik bir an önce giderilmelidir.
Muafiyet belgesi ile gelirinin düşük olduğunu belgeleyerek prim ödemesini durduran çiftçilerimizin muafiyette geçen sürelerin borçlandırılması sağlanmalıdır.”