Türkmenistan'da 2019-2025 Kalkınma Programı kabul edildi

Türkmenistan Devlet Başkanı Sayın Gurbanguli Berdimuhamedov başkanlığında Bakanlar Kurulu’nun genişletilmiş toplantısı gerçekleştirildi. 2018 yılının sosyo-ekonomik göstergelerinin geniş çapta değerlendirildiği toplantıda, 7 yıllık kalkınma programı kabul edildi. Bu programla ülke dijitalleşme ve sanayileşme alanında yeni adımlar atacak. Ayrıca, yeni bakanlar göreve atandı.
Bakanlar Kurulu’nda öne çıkan başlıklar şöyle;
- Toplantıya Güvenlik Kurulu üyeleri, milletvekilleri, bakanlık ve kamu kurumları yetkilileri, vilayet, ilçe ve şehir valileri, rektörler ve genel yayın yönetmenleri davet edildi.
- Dışişleri Bakanlığı aracılığıyla çeşitli düzeylerde 769 delegasyon Türkmenistan’ı ziyaret etti. Aynı zamanda 608 Türkmen heyeti yurt dışına gönderildi.
- Bugün Türkmenistan dünyanın 146 ülkesi ile diplomatik ilişkiler kurmuş durumda.
- Geçen yıl Türkmenistan 5 uluslararası sözleşmeye imza atarak, 150 çok taraflı belgeye taraf olmuştur.
- 2018 yılında Türkmenistan Meclisi tarafından 61 yasa ve 66 Meclis kararı kabul edildi.
- Türkmenistan Meclisi tarafından yabancı ülke ve uluslararası örgüt temsilcileri ile 58 toplantı gerçekleştirirken, 33 parlamentolararası görüşmeler ve 83 eğitim seminerleri düzenlendi.
MAKROEKONOMİK GÖSTERGELER
- İlk olarak Bakanlar Kurulu Başkan Yardımcısı Gulmurat Muradov ve Merkez Bankası Başkanı M.Annadurdıyev, 2018 yılının makroekonomik göstergeleri hakkında bilgi sundu.
* Üretimde yüzde 5 oranında artış yaşandı.
* 40,3 milyar manat yatırım yapıldı. Bunun yüzde 63,7’si üretim sektörüne, yüzde 36,3’ü ise sosyal ve kültrel amaçlı tesislerin inşası için harcandı.
* Bankalar tarafından yurtdışından ithal edilen ürünlerin yerini dolduracak ürün üretimi için sağlanan kredilerin miktarı yüzde 10,2 oranda arttı.
* Bankalar tarafından özel sektöre sağlanan kredilerin miktarı ise yüzde 20,4 oranında arttı.
7 YILLIK KALKINMA PROGRAMI: DİJİTALLEŞME VE SANAYİLEŞME
Türkmen Lider, Bakanlar Kurulu’nda 2019-2025 yılları için sosyo-ekonomik kalkınma programını onayyladı ve bununla ilgili kararname imzaladı. Yedi yıllık kalkınma programı kapsamında ülkede dijitalleşme ve sanayileşme alanında yeni atılımlar gerçekleştirilecek.
Bu program geçen sene Halk Maslahatı’nda onaylanmıştı ve pekçok sektör tarafından yeniden ele alındı. Program dünya ekonomisinin güncel durumu göz önünde bulundurularak, yeniden yapılandırıldı. Program şu aşamaları kapsamaktadır.
· İlk olarak, sanayi ve hizmet sektörlerinde yapısal bir dönüşüm öngörülmektedir. Yüksek teknoloji üretiminin desteğini vurgulayan, düşük katma değerli endüstriyel ürünlerin piyasaya sürülmesinden ve bilimsel ve teknik düzeyde KDV oranının yüksek olduğu malların üretimi yapılacak.
· İkincisi, devlete ait tesisler özelleştirilecek ve anonim şirketler kurulacak.
· Üçüncüsü, işletmelerin yapısal dönüşümü sağlanacak. Bu amaçla, yönetim sisteminin güncelleneceği şekilde dünyanın önde gelen bilimsel ve teknolojik başarılarının yönetim ve üretim alanında uygulanması planlanmaktadır. Yeni bir ekonomi modeli oluşturmanın temeli, dijital sistemin tanıtılması yoluyla işletmelerin yeniden yapılandırılması sağlanacak.
· Dördüncü olarak, program pazarlama stratejisinde düzenlemeler yapmayı içerir. Küreselleşme ve uluslararası düzeyde entegrasyon işletmeler için büyük pazarlar açmakta ve kendi yatırım projelerinin uygulanmasına olanak sağlanacak.
· Mal ve ihracat pazarlarını çeşitlendirerek, ürünlerin çeşitli pazarlara bağımlılığını sınırlandırması planlandı. Aynı zamanda, özellikle kırsal alanlarda, iç pazarın gelişmesine destek sağlanacaktır.
· Genel olarak, kamu harcamalarını azaltmak ve özel sektör sermayesini ve yabancı firmaları çekmek için fırsatları arttırmak planlanmaktadır. Gelecek vaat eden sektörlerden biri, özellikle devlet ile özel sektör arasında bir ortaklığın kurulması gibi yeni yatırım türlerinin geliştirilmesine önem verilecek.
· Enerji endüstrisi, petrol ve gaz üretimi ve işlenmesi, elektronik, sanayi, tarım, ulaştırma, haberleşme ve turizm sektörü ekonominin ana güçleri olarrak kalmaktadır.
· Stratejik hedefler dijital ekonomi, dijital tıp ve dijital eğitim olarak belirlendi.
TİCARET ALANINDAKİ BÜYÜME RAKAMLARI
· 2018 yılında Ticaret ve Dış Ekonomik İlişkiler Bakanlığı toplam ciro artışını yüzde 10,1 oranında arttı.
· Devlet Mal ve Hammadde Borsası’nda 249 ticari işlem gerçekleştirilerek, 26 bin 347 sözleşme imzalandı. Borsanın geliri yüzde 23,4 oranında arttı.
· Ticaret ve Sanayi Odası tarafından sağlanan hizmetlerin miktarı yüzde 48,7 oranında artarken, gelirindeki artış yüzde 54,2 oranına ulaştı.
· 2018 yılında 24 fuar ve 26 konferans
düzenlendi.
· Türkmenistan Sanayici ve Girişimciler Birliği’nin, sanayi üretimi yüzde 20,7, tarım ve gıda üretimi yüzde 21,7 oranında artmıştır.
· Bireysel işletmelerin 2018 yılında 2017 yılına göre ihraç ettiği toplam gıda ürünleri hacmi, yüzde 57,8, gıda dışı ve sanayi ürünleri yüzde 57,1 oranında artmıştır.
· Geçtiğimiz aylarda temeli atılan ve özel sektör tarafından hayata geçirilecek Aşkabat-Türkmenabat otobanı için 22 milyar 300 milyon dolar kredi sağlandı ve bu tür desteğin devlet tarafından devam ettirilecek.
EĞİTİM, SPOR VE SAĞLIK ALANINDAKİ RAKAMLAR
· Türkmen öğrencileri katıldıkları uluslararası bilim olimpiyatlarından 99 madalya kazandı. Bunun 25’i altın, 16’sı gümüş ve 58’i bronz madalyalardır.
· Üniversite öğrencileri katıldıklarını bilim yarışmalarında 9 altın, 18 gümüş ve 22 bronz olmak üzere toplam 49 madalya kazandı.
· 2018 yılında 2 önemli uluslararası spor etkinliği düzenlendi. Amul-Hazar 2019 uluslararası rallisi ve Dünya Halter Şampiyonası’na ev sahipliği yapıldı.
· Türkmen sporcuları 2018 yılında 111 uluslararası müsabakalara katıldı.
· 22 Dünya Şampiyonası’ndan 44 madalya, 31 Asya Şampiyonası ve Asya Paraolimpik Oyunları’ndan 74 madalya, 58 çeşitli turnuvalardan 142 madalya kazandı.
· Spor alanında kazanılan toplam madalya sayısı 260 olup, bunun 85’i altın, 69’su gümüş ve 106 ‘sı bronz madalyalardır.
TARIM SEKTÖRÜNDEKİ RAKAMLAR
· 2019 yılında tüm ülkede çeşitli tarım ürünlerini yeetiştirmek için tahsis edilen toplam arazi alanı 1 milyon 372 bin 162 hektar olacak.
· Pamuk için 550 hektar tahsis edilerek, 1 milyon 50 bin ton pamuk rekoltesinin toplanması hedeflenmektedir.
TÜRKMEN LİDERİNİN DEĞERLENDİRMESİ VE BELİRLEDİĞİ HEDEFLER
· 2018 yılında Gayir Safi Yurtiçi Hasıla’daki büyüme 6,2 oranına ulaştı.
· Geçen yıl 11 milyar 200 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirildi.
· Memur, emekli maaşları, öğrenci bursları ve devlet yardım paraları arttırıldı.
· 10 milyar dolar tutarında bin 704 tesisi hizmete açıldı.

 -Ekonomi Bakanlığı Bülteni-