Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği'nin (TOBB) sosyal iştiraklerinden olan
Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı'nın (TEPAV) Perakende Güven
Endeksi (TEPE) çalışmasının Mayıs ayı sonuçları yayınlandı.
TEPAV'dan konuya ilişkin olarak yapılan basın açıklaması aşağıda bulunuyor:
" Perakende güveni, Mayıs ayında bir önceki aya göre 4,4 puan, bir önceki yılın aynı dönemine
göre 2,4 puan arttı. Perakende güveninin geçen yıla ve geçen aya göre artışında, önümüzdeki
3 ayda satış beklentisindeki yükseliş etkili oldu. “Yiyecek, içecek ve tütün ürünleri” sektörü,
Mayıs ayında perakende güveninde en fazla artış gösteren sektör oldu. AB-28 ve Euro Bölgesi
ile karşılaştırıldığında Türkiye, geçen yıla göre AB-28 ve Euro Bölgesi’nden daha iyi
performans sergiledi.
Perakende güveni geçen yıla ve geçen aya kıyasla arttı
Mayıs ayında -15,6 puan değerini alan TEPE, geçen yılın aynı dönemine göre 2,4 puan, geçen
aya göre 4,4 puan arttı. TEPE değerinin geçen yıla ve geçen aya göre artışında önümüzdeki 3
ayda satış beklentisi göstergesindeki iyileşme etkili oldu.
Perakendecilerin satış beklentileri arttı
Önümüzdeki 3 aya ilişkin satış beklentilerinin denge değeri Mayıs 2019’da -4,8 puan oldu.
Buna göre önümüzdeki 3 aya ilişkin satış beklentileri, bir önceki aya göre 9,3 puan, bir önceki
yılın aynı ayına göre 12,8 puan arttı.
Mayıs 2019’da TEPE anketi katılımcılarının yüzde 38,5’i önümüzdeki 3 ayda işlerinde iyileşme
beklerken, yüzde 34,8’i işlerinde kötüleşme beklediğini belirtti. İşlerinde bir değişiklik
beklemeyenlerin oranı ise, yüzde 26,7 oldu.
İşlerin geçen yılın aynı dönemine göre durumu kötüleşti
İşlerin geçen yılın aynı dönemine göre durumu, Mayıs 2019’da -38,4 puan değerini alarak,
Nisan 2019’a göre 2,1 puan, Mayıs 2018’e göre 6,7 puan azaldı.
Mayıs 2019’da TEPE anketi katılımcılarının yüzde 19,3’ü geçen yılın aynı dönemine göre
işlerinde artış olduğunu belirtirken, işlerinde düşüş olduğunu belirtenlerin oranı yüzde 57,7
olarak belirlendi. Geçen yıla göre işlerinde bir değişiklik olmadığını belirtenlerin oranı ise,
yüzde 23 oldu.
Perakende güveni en fazla artan sektör “yiyecek, içecek ve tütün ürünleri” oldu
Perakende güvenine alt sektörler itibarıyla bakıldığında Mayıs 2019’da, geçen yılın aynı
dönemine göre “yiyecek, içecek ve tütün ürünleri”, “tekstil, hazır giyim ve ayakkabı”, “diğer
(akaryakıt istasyonu, eczane, parfümeri, nalbur, züccaciye, kırtasiye, vb.)” ve “motorlu
taşıtlar” sektörlerinde artış; “birden fazla türde ürün satan bakkal, market ve büyük
mağazalar”, “mobilya, aydınlatma ekipmanı ve ev içi kullanım ürünleri” ve “elektrikli ev
aletleri, radyo ve televizyonlar” sektörlerinde azalış gösterdi. “Yiyecek, içecek ve tütün
ürünleri”, “tekstil, hazır giyim ve ayakkabı”, “diğer (akaryakıt istasyonu, eczane, parfümeri,
nalbur, züccaciye, kırtasiye, vb.)” ve “motorlu taşıtlar” sektörleri ortalamanın üzerinde değer
aldı. “Elektrikli ev aletleri, radyo ve televizyonlar” sektörü perakende güveninde en fazla
azalış gösteren sektör oldu.
Perakendecilerin sipariş, satış ve istihdam beklentileri arttı
TEPE anketine soru bazında bakıldığında Mayıs 2019’da, “önümüzdeki 3 ayda tedarikçilerden
sipariş, satış ve istihdam beklentileri” hem Mayıs 2018’e göre hem de Nisan 2019’a göre
artış; “önümüzdeki 3 ayda satış fiyatı beklentisi” ve “işlerin geçen yıla göre durumu”
göstergeleri azalış gösterdi. “Geçtiğimiz 3 ayda işlerin durumu” göstergesi Mayıs 2018’e göre
azalırken, Nisan 2019’a göre arttı. “Gelecek yıl mağaza sayısı beklentisi” göstergesi ise Mayıs
2018’e göre artarken, Nisan 2019’a göre azaldı.
AB’de perakende güveni azaldı
AB-28 Perakende Güven Endeksi, Mayıs 2019’da 0,8 puan değerini aldı. AB-28’de perakende
güveni bir önceki aya göre 0,3 puan, geçen yılın aynı dönemine göre 1,2 puan azaldı. Türkiye,
geçen yılın aynı dönemine kıyasla AB-28 ve Euro Bölgesi’nden daha iyi performans sergiledi.
Perakende güveninde Türkiye, geçen yıla göre değişimde AB-28 ve Euro Bölgesi’nden daha iyi performans sergiledi
AB-28 ülkeleri ve Türkiye’nin Perakende Güven Endeksi değerlerine bakıldığında Slovenya,
mayıs ayında geçen yıla göre en fazla artış yaşayan ülke oldu. Slovenya’yı; Estonya ve
Danimarka takip etti. Endeks değeri geçen yıla göre en fazla düşen ülkeler ise sırasıyla Malta,
Finlandiya ve Hırvatistan oldu. Bir önceki aya göre en fazla artış da Slovenya’da yaşandı.
Perakende Güven Endeksinde, Mayıs 2018’e göre değişim AB-28’de -2,2 puan, Euro
Bölgesi’nde -0,1 puan oldu. Nisan 2019’a göre değişim incelendiğinde ise Türkiye’nin, AB-28
ve Euro Bölgesi’nden daha iyi performans sergilediği görüldü.
Konya’da perakende güveni Türkiye genelinden daha iyi performans sergiledi
TEPAV ve Konya Ticaret Odası (KTO) işbirliğinde gerçekleştirilen Konya Perakende Güven
Endeksi (KOPE) kapsamında, Şubat 2012’den bu yana Konya’da faaliyet gösteren 300
perakendeci ile her ay yüz yüze anketler yapılıyor.
Mayıs ayında TEPE, -15,6 puan değerini alırken KOPE -14,1 puan değerini aldı. KOPE, geçen
yılın aynı dönemine göre 15,2 puan azalırken, TEPE 2,4 puan arttı. KOPE değeri bir önceki aya
göre ise 1,2 puan arttı. Konya perakendesi, mayıs ayında Türkiye genelinden daha iyi
performans sergilerken, AB-28’den daha kötü performans sergiledi.