Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği'nin (TOBB) sosyal iştiraklerinden olan Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı'nın (TEPAV) Perakende Güven Endeksi (TEPE) çalışmasının Şubat ayı sonuçları yayınlandı.
Şubat ayı TEPE anketi 13-28 Şubat 2023 tarihleri arasında uygulanmış olup deprem bölgesinde ve anket kapsamında bulunan illerde yanıtlanma oranı yüzde 55,7 düşmüş, toplama ise yüzde 6,8 olarak yansımıştır. Sektörel ve bölgesel endekslerin sağlıklı hesaplanabilmesi amacıyla, eksik anketler bölgedeki diğer illere dağıtılarak çalışma tamamlanmıştır. Bu çerçevede, Adana ve Osmaniye illerindeki eksik anketler Antalya ve Mersin illerinde, Diyarbakır ve Gaziantep illerindeki eksik anketler Mardin’de, Malatya ilindeki eksik anketler Van’da uygulanmıştır. Diğer taraftan, TEPE anketinin örnekleminde depremden en fazla etkilenen Kahramanmaraş, Adıyaman ve Hatay illerinin bulunmaması; başka bir ifadeyle, ikinci derecede hasar gören şehirler ve çevre illerinin ağırlıkta olması nedeniyle bölge özelinde depremin perakende sektörü üzerindeki olumsuz etkilerinin yeterince ölçülemediği düşünülmektedir. Bu sebeple, Şubat 2023 ayına ait TEPE sonuçlarının yorumlanırken kapsam bilgisinin dikkate alınmasının önemli olduğu değerlendirilmektedir.
Perakende güveni geçen aya ve geçen yıla göre arttı
TEPE değeri, -3,4 puan değerini alarak geçen yılın aynı dönemine göre 5,5 puan, geçen aya göre 4,6 puan arttı. TEPE değerinin yıllık değişiminde geçtiğimiz 3 ayda işlerin durumu göstergesindeki 15,0 puanlık, önümüzdeki 3 aya ilişkin satış beklentisi göstergesindeki 16,5 iyileşme etkili oldu. Diğer taraftan, mevcut stok düzeyinin normalin üzerinde olduğu yönündeki 14,9 puanlık değişim endekse olumsuz yansıdı.
Perakendecilerin geleceğe yönelik satış beklentisi arttı
Önümüzdeki 3 aya ilişkin satış beklentilerinin denge değeri Şubat 2023’te 7,5 puan oldu. Buna göre önümüzdeki 3 aya ilişkin satış beklentileri, bir önceki aya göre 15,0, bir önceki yılın aynı ayına göre 16,5 puan arttı.
İşlerin durumuna ilişkin değerlendirmeler geçen aya ve geçen yıla kıyasla iyileşti ancak, olumsuz görünüm korunuyor
İşlerin (geçen yılın aynı dönemine göre) durumuna yönelik değerlendirmeler, Şubat 2023’te -2,5 puan değerini alarak Ocak 2023’e göre 40,5 puan, Şubat 2022’ye göre 62,4 puan arttı.
Perakende güveni en fazla “elektrikli ev aletleri, radyo ve televizyonlar” sektöründe arttı
Perakende güvenine alt sektörler itibarıyla bakıldığında, Şubat 2023’te, geçen yılın aynı dönemine göre “elektrikli ev aletleri, radyo ve televizyonlar”, “tekstil, hazır giyim ve ayakkabı”, “motorlu taşıtlar” ve “yiyecek, içecek ve tütün ürünleri” sektörlerindeki değişim ortalamanın üzerinde gerçekleşirken, “diğer (akaryakıt istasyonu, eczane, parfümeri, nalbur, züccaciye, kırtasiye, vb.)”, “birden fazla türde ürün satan bakkal, market ve büyük mağazalar” ve “mobilya, aydınlatma ekipmanı ve ev içi kullanım ürünleri” sektörleri ise ortalamanın altında değer aldı. Deprem bölgesine ulaştırılan öncelikli yardım malzemelerinden çok sayıda ısıtıcı, jeneratör, battaniye, kıyafet ve gıda yardımlarının ilgili sektörlerde perakende güveninin yükselmesine neden olduğu ve alt sektörler bazındaki ayrışmayı belirlediği düşünülmektedir.
