Orta ve Doğu Avrupa bölgesınde işgücü açıkları: hanehalkları içın bır fırsat, ancak yerel şırketler içın bır tehdıt-Coface

Kuruluştan konuya ilişkin olarak yapılan basın açıklaması aşağıda bulunuyor:

Orta ve Doğu Avrupa (CEE) işgücü piyasalarındaki gelişmeler hanehalkları için
faydalı oldu. Artan ücretler ve düşük enflasyon iyileşen tüketici güveni ile
birlikte işsizlik oranlarının düşmesine ve özel tüketimin artmasına yol açtı.
Ancak, işgücü piyasasındaki düzelmeye rağmen şirketler başta vasıflı personel
olmak üzere, işe alımalarda giderek daha fazla zorluk yaşamaktadır. İşgücü
açıkları ve bunun sonucunda işgücü maliyetlerindeki yükseliş işletmeler için
endişe kaynağı olmaktadır.

Orta ve Doğu Avrupa bölgesindeki işgücü piyasaları iyileşmeye devam ediyor. İşsizlik oranları
şimdiye kadar kaydedilen en düşük seviyelere inerken, işsizlik rakamları CEE bölgesindeki
ekonomilerin çoğunda AB ortalamasına göre daha iyi seviyelerdedir. Bu rakamlar özellikle son
iki yıllık dönemde keskin bir iyileşme göstermiştir. Yükselen ücretler, düşük enflasyon ve
iyileşen tüketici algısı, hanehalkı tüketimini ekonomik büyümenin ana sürükleyici etkeni haline
getirmiştir. CEE bölgesindeki ülkelerin çoğu son yıllarda olumlu ücret dinamikleri
kaydetmektedir. 2010 yılından bu yana, brüt ücretler Romanya ve Bulgaristan’da yüzde 30’dan
fazla, Macaristan ve Polonya’da ise yüzde 20’den fazla artış kaydetmiştir.
Ücretlerdeki pazarlık gücü, düşük doğum oranı ve dışarıya yaşanan göç, işgücü
açıklarına katkıda bulundu

Bununla birlikte, hanehalkları ve bölgenin genel ekonomik faaliyeti bu gelişmelerden olumlu
etkilenirken, şirketler ücretlerdeki pazarlık gücü ile karşı karşıya kaldıkları ve daha yüksek
ücret maliyetlerini kabul etmek zorunda oldukları için bu durumdan olumsuz etkilenmektedir.
Dinamik dış ve iç talep, düşük doğum oranı ve Batı Avrupa’ya yaşanan göç, işgücü açığına
katkıda bulunan faktörler arasında yer almaktadır. Giderek artan sayıda şirket bu durumu
işlerini büyütmenin önündeki bir engel olarak bildirmektedir.

Daha yüksek ücretler ödeyen şirketler bile halen personel alımında zorluklar yaşamaktadır.

Doldurulamayan iş pozisyonları Çek Cumhuriyeti ve Macaristan’da özellikle akut bir sorun
haline gelmiştir. Ücret artışları şu anda işgücü üretkenlik artışlarını aşmaktadır. Öte yandan,
neyse ki bölgedeki işgücü maliyetleri halen ortalama olarak CEE ülkelerine göre üç kattan
daha fazla düşük düzeydedir.

Birim işgücü maliyetleri bakımından bölgenin sahip olduğu bu avantaj, coğrafi ve kültürel
yakınlığı ile birlikte rekabetçi iş şansı getirmeye devam edecektir. Öte yandan, en genç ve en
vasıflı çalışanların dışarıya göçünün devam etmesi halinde, bu faydalar orta vadede tehlikeye
atılabilir.

Birkaç farklı çözüm uygulanabilir

Şirketlerin özellikle vasıflı çalışanlar bakımından işgücü açığı yaşamaya devam etmeleri
beklenmektedir. Yapılan son araştırmalar CEE bölgesinde şoför ve mühendis gibi mesleklerin
çalışan bulmanın en zor olduğu meslekler arasında yer aldığını göstermektedir.
Dışarıya göç etmiş kişiler geri dönmeye teşvik edilerek ve dışarıdan daha fazla göç çekilerek
işgücü açıklarıı hafifletilebilir. Bunun için yönetim yapısında iyileştirmelerin yapılması ve
göçmen kabul etmedeki isteksizliklerin ortadan kaldırılması gerekecektir. Dışarıya göç etmiş
kişilerin yeterli ölçüde geri dönmeleri çok düşük bir olasılıktır. Brexit’ten (veya gelecekteki
benzer senaryolardan) etkilenenler gelir potansiyelindeki önemli farklıklardan dolayı daha çok
diğer Batı Avrupa ülkelerinde iş bulmaya motive olacaktır.

Etnik azınlıklar, kadınlar (kadınların işgücüne katılım oranı Batı Avrupa’ya göre daha düşük
seviyelerdedir: Polonya’da yüzde 61, Macaristan’da yüzde 59, Romanya’da yüzde 57 iken
İsveç’te yüzde 79, Almanya’da yüzde 72 ve Avusturya’da yüzde 71) ve yaşlı nüfus grupları
arasında işgücüne katılımın teşvik edilmesi ve mesleki eğitimin ve yüksek öğretim
programlarının geliştirilmesi de bu sorunun çözümüne yardımcı olabilir