Makro görünüm - ödemeler dengesi (Gedik Yatırım)

Kasım’da cari açık beklentileri aşsa da, 12-aylık açık düşüşünü sürdürdü
  
Kasım’da cari açık beklentileri aşarak 2,7 milyar $ olurken, 12-aylık birikimli açık 50,9 milyar $’dan 49,6 milyar $’a geriledi. Kasım’da cari açık 1,5 milyar $’lık tahminimiz ve 1,6 milyar $’lık medyan beklentinin üzerinde 2,7 milyar $ oldu. Geçen yılın aynı ayında 4,0 milyar $ cari açık verildiğinden, 12 aylık birikimli cari açık 50,9 milyar $’dan 49,6 milyar $’a gerilemiş oldu. Ocak-Kasım döneminde ise 43,6 milyar $ cari açık verilirken, geçen yılın aynı döneminde buna çok yakın 43,1 milyar $ açık verilmişti.
 
Kasım’da sermaye girişlerinde gözlenen hızlanmayla resmi döviz rezervlerinde 6,7 milyar $’lık artış yaşandı. Kasım’da 2,7 milyar $’lık cari açık gerçekleştiyse de, 11,4 milyar $’a ulaşan sermaye girişleriyle bu açığın fazlasıyla finanse edildiğini söyleyebiliriz. Bunun yanında, net-hata-ve-noksan kanalından yaşanan 2,0 milyar $’lık çıkışa bağlı olarak, resmi döviz rezervlerinde 6,7 milyar $’lık artış olduğu görülüyor. Böylece, resmi rezervlerde Haziran’dan bu yana gerçekleşen artış tutarı 33,7 milyar $’a ulaştı. Ocak-Mayıs arasında ise 37,7 milyar $’lık azalış yaşanmıştı.
 
Bankacılık sektörünün son aylardaki yurtdışından borçlanmasındaki ivmelenme Kasım’da daha da artmış görünüyor. Son dönemde yurtdışından borçlanmalarını belirgin şekilde arttıran bankacılık sektörünün Kasım’da da 4,0 milyar $’lık net kredi borçlanması gerçekleştirirken, bunun dışında 1,4 milyar $ net tahvil ihracı gerçekleştirdikleri görülüyor. Böylece bankaların net kredi borçlanması Ağustos-Kasım arasında 7,4 milyar $’a (yeniden borçlanma oranı: %163), net tahvil ihraçları Haziran-Kasım arasında 3,8 milyar $’a, toplam borçlanması da 11,2 milyar $’a ulaşmış oldu. Buna göre, bankaların 2018’in ortalarından itibaren görülen borçlarını azaltma (deleveraging) eğiliminde de önemli bir değişim olduğunu söyleyebiliriz. Bu değişimle birlikte, bankaların 12-aylık birikimli borçlanması çok uzun bir zaman sonra (neredeyse 2018 ortalarından beri ilk kez) Ekim’de artıya geçerken, Kasım itibariyle de 10,0 milyar $’a yükseldi (Grafik 3). Kasım’da bunun dışında önemli finansman kalemi olarak, portföy yatırımları kanalından da 6,2 milyar $’lık (brüt) sermaye girişi yaşandı. Ocak-Kasım dönemi için ise en önemli finansman kalemi olarak, mevduat artışı (brüt) öne çıkıyor. Şöyle ki, bu dönemdeki 49,8 milyar $’lık toplam sermaye girişinin 25,4 milyar $’lık kısmı brüt mevduat artışından kaynaklanırken, bunun da 13,5 milyar $’ını TCMB’nin mevduatındaki, 11,9 milyar $’ını da bankaların mevduatındaki artış oluşturuyor. Bunun dışında, krediler kanalından 10,4 milyar $, portföy yatırımlarından 6,4 milyar $, ticari kredilerden 6,4 milyar $, doğrudan yatırımlar kanalından ise sadece 4,4 milyar $’lık finansman sağlandığı (bunun da 4,0 milyar $’ını gayrimenkul yatırımları oluşturuyor) görülüyor.
 
12-aylık birikimli cari açıktaki düşüş süreci hızlanarak devam etmesini bekliyoruz. İç talebin gücünü korumasıyla tüketim ve yatırım malı ithalatında henüz önemli bir gevşeme görmesek de, ilerleyen aylarda özellikle ara malı ithalatındaki geri çekilmeye ve baz etkilerine bağlı olarak, 12-aylık birikim cari açıktaki düşüşün hızlanmasını bekliyoruz. Cari açığın 2023 sonunda 46 milyar $ (GSYH’nin %4,3’ü), ilk çeyrekte 35 milyar $, yaz aylarına gelindiğinde de 30 milyar $ (hatta biraz altına) seviyelerine kadar geri çekilmesi mümkün görünüyor. Ancak 2024’ün son döneminde baz etkilerinin terse dönmesiyle beraber, cari açığın yeniden yükselişe geçerek 2024 sonunda kabaca 37 milyar $ (GSYH’nin %3,3’ü) seviyesine ulaşmasını bekliyoruz.
 
Serkan Gönençler
Baş Ekonomist


 Gedik Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
 www.gedik.com

                                     ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.