Makro analiz (Sesmir)

Türkiye’nin rezervlerindeki bozulma 2010 yılından itibaren başlamış ve bugüne kadar 13 yıldır devam etmektedir. Net Rezervler ile borçlanılarak elde edilen rezervlerin toplamı brüt rezervleri oluşturur. Net rezervler/brüt rezervlerin oranı %50’nin üzerinde olması, rezervlerin koruyuculuk gücünü artırıp risk seviyesini azaltır. Aşağıdaki GRAFİK-1 ve 2’de görüldüğü üzere, Türkiye’de uluslararası rezervlerin risk koruyuculuk gücü 2010 yılından itibaren zayıflamaya başlamış, 2020 yılından itibaren ise bizatihi kendisi risk unsuru haline gelmiştir.

Brüt Rezervlerin bozulan mevcut bileşim kompozisyonu artık devam etmemeli, kalıcı döviz alımlarıyla net rezervler negatif değerden çıkartılıp artış sağlanmalıdır. 2011 yılından bu yana birikimli olarak 185,4 Milyar dolar satın alınmış iken yine birikimli olarak aynı dönemde 262,4 milyar dolarlık rezerv satılmış ve sonuçta net rezervler 2023 Mart ayı itibariyle 30.6 Milyar dolar negatife dönmüş durumdadır. Merkez Bankası brüt rezervlerini korumak için net rezervlerini negatif değerden çıkartmak ve artırmak yerine, sadece borç ve yükümlülüklerini artırmıştır. Türkiye’nin uluslararası döviz rezervleri 2023-Mart Ayı verilerine göre brüt olarak 122.4 Milyar dolardır. Net rezervler ise 30,6 Milyar dolar eksidedir.

Yapısal cari açık zorluklarının aşılma güvencesi için, bileşimin net rezerv lehine değiştirilmesi ve Merkez bankasının en son finansman sağlayıcısı olma görevinin (lender of last resort) daha kaliteli hale getirilmesi şarttır.

Rezervlerin miktarı, ithalat, kısa vadeli dış borçlar ve M2 tanımlı para arzı karşısında yetersizlik içerindedir.

Koşullu veya koşulsuz tüm borç ve yükümlülüklerin lehine kaymış olan brüt rezervlerin mevcut bileşiminin; açık piyasa işlemleriyle ilişkili olarak, kamu tahvilleri için teminat sağlama fonksiyonu ve Türk parasının dış ve iç değerini dolayısıyla enflasyonu kontrol etme gücü zayıflamıştır.

 Orhan Ökmen
 Başkan
Sesmir Kurumsal ve Finansal Danışmanlık A.Ş
                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.