IMF: Global finansal istikrar riskleri artıyor

Uluslararası Para Fonu'nun (IMF) Ekim 2024 tarihli Global Finansal İstikrar Raporu'na göre, son
raporun yayınlandığı Nisan 2024'ten bu yana global ekonomide yavaşlama ve enflasyonun düşüşü devam
ediyor. Öte yandan, başlıca merkez bankalarının gevşek para politikaları sayesinde finansal
koşullar destekleyici kalıyor, gelişmekte olan ekonomiler dirençliliğini koruyor ve varlık
fiyatlarındaki volatilite nispeten düşük seviyede seyrediyor.

 IMF'nin bir yıllık ileriye dönük büyüme riski ölçütüne göre, yakın dönem finansal istikrar riskleri
halen tarihsel ortalamaya yakın seviyelerde bulunuyor. Ancak, bu riskleri kontrol altında tutan
gevşek finansal koşullar, aynı zamanda gelecekte finansal istikrara risk oluşturabilecek
kırılganlıkların da birikmesine zemin hazırlıyor. Yüksek varlık değerlemeleri, global olarak artan
özel ve kamu borçları ile bankacılık dışı finansal kurumların kaldıraç kullanımındaki artış gibi
kırılganlıklar, olumsuz şokların etkisini büyütebilir.

 Devam eden askeri çatışmalar ve yeni seçilen hükümetlerin belirsiz politikaları nedeniyle artan
ekonomik ve jeopolitik belirsizlik, bu tür şokların olasılığını da yükseltiyor. Özellikle,
belirsizlik ve piyasa volatilitesi arasındaki genişleyen uçurum, volatilitenin ani artışları
ve varlık fiyatlarındaki keskin düşüşler riskini artırıyor.

 IMF raporu, finansal kurumların kaldıraç kullanımıyla birlikte volatilitenin artmasının, piyasalarda
doğrusal olmayan reaksiyonlara yol açabileceğini ve satış dalgalarını hızlandırabileceğini
vurguluyor. Ağustos 2024 başlarındaki piyasa dalgalanması, bu tür şokların bir örneği olarak
gösteriliyor. Japonya ve ABD'de hisse senedi piyasası volatilitesinin yükselmesi ve global
varlık fiyatlarındaki önemli düşüşler, bu tür şokların etkilerini ortaya koyuyor.

 Raporda ayrıca, ekonomik belirsizliğin artmasının, gelecekteki büyüme, varlık fiyatları ve banka
kredilerindeki büyüme risklerini artırabileceği vurgulanıyor. Örneğin, global gerçek ekonomik
belirsizliğin, global finansal kriz sırasında yaşadığı kadar bir artış göstermesi durumunda,
bir yıllık ileriye dönük global reel GSYİH büyümesinin 1.2 puan daha kötüleşmesi bekleniyor.
Bu etki, makroekonomik kırılganlıkların daha yüksek veya piyasa volatilitesinin belirsizlikten
daha fazla kopuk olduğu durumlarda daha güçlü oluyor.

 Belirsizlik ayrıca, ticaret ve finansal bağlantılar yoluyla sınır ötesi etkiler de yaratabilir.
IMF raporu, finansal istikrarı tehdit eden finansal kırılganlıklar ve dengesizlikleri ele alıyor
ve politika yapıcıların bu sorunları çözmek için acilen harekete geçmesi gerektiğini vurguluyor.