Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2017 yılı girişim özelliklerine göre dış ticaret istatistiklerini
yayınladı.
İhracatın %43,8’ini, ithalatın ise %61,1’ini büyük ölçekli girişimler yaptı
Dış ticaret verileri, iş kayıtları sisteminde yer alan girişimlerin ana faaliyet türü ve çalışan sayısı bilgileri ile eşleştirilerek, dış ticaret yapan girişimlerin özellikleri elde edilmektedir. Dış ticaret istatistikleri ve iş kayıtları sistemi kullanılarak elde edilen verilere göre, 2017 yılında 71 bin 140 girişim ihracat, 72 bin 58 girişim ithalat yaptı. Yapılan eşleştirmede, ihracat yapan girişimlerin %99,9'unun, ithalat yapan girişimlerin ise %93,4'ünün bilgilerine ulaşılmıştır. Bu girişimler toplam ihracatın yaklaşık %100'ünü ve ithalatın %99,8'ini gerçekleştirmiştir.
Toplam ihracatın %22,2'sini, 1-9 kişi çalışanı olan mikro ölçekli girişimler yaptı. İhracatta, 10-49 kişi çalışanı olan küçük ölçekli girişimlerin payı %17,9, 50-249 kişi çalışanı olan orta ölçekli girişimlerin payı %16,1, 250+ kişi çalışanı olan büyük ölçekli girişimlerin payı ise %43,8 oldu.
Toplam ithalatın %9,1'ini, 1-9 kişi çalışanı olan mikro ölçekli girişimler yaptı. İthalatta, 10-49 kişi çalışanı olan küçük ölçekli girişimlerin payı %12,1, 50-249 kişi çalışanı olan orta ölçekli girişimlerin payı %17,6, 250+ kişi çalışanı olan büyük ölçekli girişimlerin payı ise %61,1 oldu.
Çalışan sayısına göre girişimlerin dış ticaretteki payı, 2017
Dış ticaretin yarısından fazlasını sanayi sektöründeki girişimler gerçekleştirdi
Girişimin ana faaliyetine göre ihracatın %56,6’sı, ithalatın ise %52,1’i sanayi sektöründe faaliyet gösteren girişimler tarafından yapıldı. Ana faaliyeti ticaret olan girişimlerin ihracattaki payı %40, ithalattaki payı ise %34,1 düzeyinde gerçekleşti.
Sanayi sektörünün ihracatının %69,3’ü 250+ kişi çalışan büyük ölçekli girişimler tarafından yapıldı. Ticaret sektörünün ihracatının %92’sini 1-249 kişi çalışanı olan küçük ve orta ölçekli girişimler gerçekleştirdi. Sanayi sektörü tarafınndan yapılan ithalatta 250+ kişi çalışan büyük ölçekli girişimlerin payı %78,4 olurken, ticaret sektörü tarafından yapılan ithalatın %69,1’ini 1-249 kişi çalışan küçük ve orta ölçekli girişimler gerçekleştirdi.
Sanayi sektöründeki girişimler ihracatının %53,1’ini AB ülkelerine yaptı
Ana faaliyeti sanayi olan girişimler, 2017 yılı ihracatlarının %53,1’ini AB ülkelerine, %16,5’ini Yakın ve Orta Doğu ülkelerine gerçekleştirdi. AB 28 ülkelerine yapılan ihracatın %63,8’ini sanayi, %34,4’ünü ise ticaret sektöründeki girişimler yaptı.
Ana faaliyeti sanayi olan girişimler, ithalatlarının %39,9’unu AB’den, %23,4’ünü Diğer Asya ülkelerinden, %11,3’ünü ise AB üyesi olmayan Avrupa ülkelerinden gerçekleştirdi. Ana faaliyeti ticaret olan girişimlerin en çok ithalat yaptığı ülke grupları sırasıyla %37,1 pay ile AB, %30,9 ile Diğer Asya ve %11,2 ile AB üyesi olmayan Avrupa ülkeleri oldu.
İmalat sanayi ürünleri ihracatının %58,1’ini sanayi sektöründeki girişimler yaptı
İmalat sanayi ürünleri ihraccatının %58,1'ini ana faaliyeti sanayi olan girişimler, %38,9'unu ise ana faaliyeti ticaret olan girişimler gerçekleştirdi. Ana faaliyeti sanayi olan girişimlerin yaptığı ihracatın ise %96,3’ünü imalat sanayi ürünleri, %1,9’unu tarım, ormancılık ve balıkçılık ürünleri oluşturdu.
İmalat sanayi ürünleri ithalatının %49,8’ini sanayi, %38,5’ini ticaret ve %11,7’sini diğer sektörlerdeki girişimler tarafından yapıldı. Ana faaliyeti sanayi olan girişimlerin ithalatının %78,2’sini imalat sanayi ürünleri, %11,8’ini madencilik ürünleri, %4,3’ünü ise tarım, ormancılık ve balıkçılık ürünleri oluşturdu.
İthalatın %56,5’i ilk 100 girişim tarafından gerçekleştirildi
İhracatın %46’sını, ithalatın ise %56,5’ini ilk 100 girişim yaptı. En çok ihracat yapan ilk 5 girişim toplam ihracatın %18,6’sını, en çok ithalat yapan ilk 5 girişim ise ithalatın %21,9’unu gerçekleştirdi.
Sanayi sektöründe en fazla ihracat yapan ilk 5 girişimin sanayi sektöründeki payı %21, ticaret sektöründe en fazla ihracat yapan illk 5 girişimin ticaret sektöründeki payı ise %14,7 oldu. Sanayi sektöründe en fazla ithalat yapan ilk 5 girişimin sanayi sektöründeki payı %18 iken, ticaret sektöründe en fazla ithalat yapan ilk 5 girişimin ticaret sektöründeki payı %14 oldu.
Girişimlerin %50,1’i tek ülkeden ithalat yaptı
Girişimlerin %44,2’si tek ülkeye ihracat yaparken, %16,6’sı iki ülkeye ihracat yaptı. Yirmi ve daha fazla ülkeye ihracat yapan girişimlerin oranı %4,5 iken, bu girişimlerin ihracattaki payı %58,3 oldu.
Girişimlerin %50,1’i, tek ülkeden ithalat yaparken, %16,3’ü iki ülkeden ithalat yaptı. Yirmi ve daha fazla ülkeden ithalat yapan girişimlerin oranı %2,1 iken, bu girişimlerin ithalattaki payı %54,7 oldu.