GSYH Raporu(Oyak Yatırım)

 
Hanehalkı tüketimi büyümeyi destekledi
2. çeyrekte GSYH büyümesi 3.8% oldu... Yılın ikinci çeyreğinde GSYH büyümesi yıllık bazda %3,8 ile piyasa konsensüsünün ve bizim tahminimiz olan %3,5'in üzerinde gerçekleşti. İlk çeyrekteki büyüme %3,9 olarak revize edildi. Mevsimsellikten arındırılmış çeyreklik büyüme ise bir önceki çeyrekteki %0,1'lik daralmanın ardından %3,5 olarak gerçekleşti. Diğer taraftan mevsimsellikten arındırılmış yıllık GSYH büyümesi ise geçen yıla kıyasla daha az iş günü olması nedeniyle %5,0 olarak açıklandı. İç talep, seçim öncesi ekonominin güçlü seyri sayesinde büyümeyi desteklerken, dış talep temel olarak artan ithalat talebi nedeniyle büyümeyi bir kez daha aşağı çekti. Öte yandan, cazip proje finansman oranları ve çok sayıda devlet teşviki sayesinde yatırımlar 2. çeyrekte artış gösterdi. Dört çeyreklik kümülatif GSYH büyüklüğü bir önceki çeyrekteki 970 milyar dolardan 1022 milyar dolara yükselerek tüm zamanların en yüksek GSYH büyüklüğüne ulaşıldı.
Büyümeyi yine iç talep sürükledi… Hanehalkı tüketimi 2Ç23'te %15,6 artarken, kamu harcamalarındaki büyüme oranı seçim öncesi harcamalara bağlı olarak %5,3 oldu. Bu ikisi toplam GSYH büyümesine 9,6 puan katkı sağladı. Türkiye'de seçim döneminde tüketici kredilerindeki büyümenin %100'e yaklaştığını, kredi kartı satışlarındaki büyümenin ise %120'nin üzerinde olduğunu ve bunun da tüketimi ve ithalatı artırdığını hatırlatalım. İhracat (turizm dahil) yıllık bazda %9,0 oranında daralırken, ithalat %20,3 oranında artış gösterdi. Böylece dış talep toplam GSYH büyümesine 11,3 puan düşürücü etki yaptı. Nispeten güçlü turizm faaliyetlerine rağmen, Euro Bölgesi faaliyetlerindeki durgun seyir ve Çin sınırlarının yeniden açılması nedeniyle düşük teknoloji ihracatındaki pazar payı kayıpları nedeniyle ihracat ikinci çeyrekte zayıf kaldı. İkinci çeyrekte yatırımlar makine ve teçhizat yatırımlarının desteğiyle %5,1 oranında artarken, inşaat yatırımları %2,5 oranında artış gösterdi. Deprem bölgelerinin yeniden inşası nedeniyle inşaat yatırımlarının önümüzdeki çeyreklerde hızlanması muhtemel gözüküyor.
Servis ve inşaat sektörü hızlı büyüdü… Hizmet sektörü %6,4'lük büyüme ile bir kez daha güçlü bir performans sergilerken, güçlü turizm rakamları 2. çeyrekte önemli bir rol oynadı. Hatırlanacağı üzere, ikinci çeyrekte ülkeye gelen turist sayısı bir önceki yılın aynı dönemine göre %17,2 artarak 14,0 milyona ulaşmıştı. İnşaat sektörü de geçen yılın düşük baz etkisi ve depremden etkilenen bölgenin yeniden inşası nedeniyle yıllık %6,2'lik büyüme ile güçlü bir performans sergiledi. Diğer taraftan, imalat sektöründeki zayıflık ikinci çeyrekte de devam etti. Ekonomideki güçlü tüketime rağmen, imalat sektörü 2022'nin üçüncü çeyreğinden bu yana temel olarak olumsuz küresel arka plan nedeniyle ivme kaybediyor. Finans ve sigorta sektörü son bir yıldaki yüksek bazına rağmen yıllık %4,9 büyürken, bilgi ve iletişim sektörleri aynı dönemde %1,3 büyüdü.
Gelir tarafında ise rakamlar ekonomide yaratılan katma değerin eşitsiz dağılımının 2Ç23'te yıllık bazda iyileştiğini ancak çeyreklik bazda bozulduğunu gösteriyor. Hatırlanacağı üzere, erken emeklilik yasası ile ilgili ödemeler 1Ç23'te çalışanların gelirlerini desteklemiş ve yüksek bir baz oluşturmuştu. Çalışanların payı geçen yılın aynı çeyreğinde %25,3 iken 2023'ün ikinci çeyreğinde %34,3'e yükseldi. Net işletme artığı bir yıl öncesine göre %53,3'ten %43,8'e geriledi.
Büyüme yavaşlayacak… Büyümeye dair tahminlerin aşağıya geldiği görülüyor. Nitekim, Piyasa Katılımcıları Anketi'ne göre 2023 büyüme beklentisi bir çeyrek önceki %4,6 seviyesinden %4,0'a geriledi. Öncü göstergeler, TCMB'nin faiz artırımı, vergi artışları ve kredi büyümesindeki yavaşlamanın ardından önümüzdeki dönemde büyümenin ivme kaybedeceğine işaret ediyor. İmalat PMI kritik eşik olan 50,0 seviyesinin altına gerilerken, reel kesim güven endeksi Mayıs ayından bu yana geriliyor. Öte yandan, ikinci çeyrekteki %4,4'lük daralmaya karşılık üçüncü çeyreğin ilk 55 gününde %11,9 oranında artan elektrik tüketimi büyüme varsayımları üzerinde yukarı yönlü risk oluşturuyor. Toplam üretimin %45'inin sanayi sektöründe kullanıldığını hatırlatalım. Büyümenin önümüzdeki çeyreklerde yavaşlamasını beklerken, yılın tamamına ilişkin tahminlerimiz %2,4'lük bir büyümeye işaret ediyor. Tahminimiz temel olarak hane halkı tüketimindeki duraklamaya dayanırken, büyümenin 4. çeyrekten itibaren dış talep tarafından taşınması muhtemel görünüyor.
 


Oyak Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
                                   ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.