Fransa’nın organik gıda sektörü, ölçek arttırabilmek için başlangıçta benimsediği ilkelerini terk etmek zorunda kalabilir - Coface

Kuruluştan konuya ilişkin olarak yapılan basın açıklaması aşağıda bulunuyor:

Fransa’nın organik gıda sektörü 2014 yılından bu yana çift haneli artış oranları kaydediyor. Bu
yukarı yönlü gidişat 2017 yılının ilk yarısında da teyit edilmiştir ve Coface’ın tahminlerine göre
yılın tamamı için neredeyse yüzde 14’lük bir artış olacak ve toplam ciro 8 milyon avronun
üzerine çıkacaktır. Tarımsal gıda sektöründe halen mütevazı düzeydeki payına rağmen (2016
yılında yüzde 3,5), organik gıda tüketiminin popülerliği artmaktadır. 2016 yılında Fransız
halkının yüzde 69’u ayda en az bir kez (2012 yılından bu yana 12 puanlık artış) ve daha sık bir
şekilde (2016 yılında halkın yüzde 15’i her gün organik gıda tüketmiştir ki bu oran 2012 yılına
göre 7 puan yüksektir)
.
Organik tarımsal üretim özellikle döngüsel bir şekilde gelişim göstermekte ve güçlü büyüme ve
durgunluk dönemleri birbirlerini takip etmektedir. (Kamu kurumlarının uyguladığı önlemlere ve
yardımlara bağlı olarak). Fransa’da organik tarım için kullanılan arazi oranı, son iki yılda
kaydedilen dönüştürmelerde en yüksek seviyeye ulaşılması sebebiyle artmıştır. Bu arazilerin
toplam kullanılan tarım arazileri içerisindeki payı halen düşük seviyelerdedir (2017 yılının ilk
yarısı itibariyle yüzde 6,5); bu oran Avrupa ortalamasının altında ve Avusturya, İsveç, Estonya,
İtalya ve Çek Cumhuriyeti gibi ülkelerin çok gerisindedir. 2014 ve 2016 arasında tarım için
başlatılan dönüştürme dalgasının ardından, yakın gelecekte arzda kayda değer bir artış
beklenmektedir. Bununla birlikte, tüketim dinamikleri, sektörün verimini ve üretim ölçeğini
arttırabilmek için muhtemelen tarım uygulamalarını uyarlamak zorunda kalacağını
göstermektedir. Aksi takdirde, Fransa ithalatını arttırmak zorunda kalacaktır (zaten halihazırda
tüketilen organik gıdaların yüzde 29’u ithal edilmektedir).
Organik üretimin payının yüksek olduğu sektörlerde işletme iflaslarını sayısı düşüyor
Coface verileri organik çiftliklerin finansal açıdan sağlıklı olduklarını gösttermektedir. Organik
üretimin payının daha yüksek sektörler, aynı zamanda 2012 ile 2016 arasında işletme
iflaslarının sayısının daha az olduğu sektörlerdir. Öte yandan, bir bütün olarak tarımsal gıda
sektöründe, iflaslar yıllık ortalama yüzde 4,9 artmıştır. Dolayısıyla, meyve (yüzde 14,8 pay /
yüzde 5,6 azalma) ve şarap (yüzde 8,5 pay / yüzde 2,5 azalma) dahil olmak üzere bazı
segmentlerde işletme iflaslarında azalma kaydedilmiştir. İflaslardaki artış arıcılık (yüzde 13 pay
/ yüzde 5,4 artış) ve küçükbaş hayvancılık (yüzde 5,1 pay / yüzde 3,2 artış) sektörlerinde
ortalamanın altında veya ortalamaya yakındır. Öte yandan organik tarım trendi ile daha az
ilgilenen domuz çiftlikleri (yüzde 0,9 pay / yüzde 18,8 artış), tarla tarımı (yüzde 2,1 pay / yüzde
12 artış) ve kanatlı yetiştiriciliği (yüzde 1,4 pay / yüzde 9,5 artış) sektörleri işletme iflaslarında
daha fazla artış kaydetmiştir.
Ayrıca, her bir alt sektördeki iflaslar kendine özgü fiyat trendlerine ve şoklara tabi olmasına
rağmen, orgganik tarımın payının daha yüksek olduğu alt sektörlerin (diğer koşullar eşit
olduğunda) daha fazla dayanıklılık gösterdiği görülmüştür. Coface’a göre, her bir alt sektörün
toplam üretiminde organik üretimin payında yüzde 10’luk bir artış işletme iflaslarında yüzde
11’lik bir azalma sağlayacaktır.
Değişim risklidir ancak kaçınılmazdır
Sahip olduğu dinamizme ve göreceli güçlülüğe rağmen, organik gıda sektörü değişime ihtiyaç
duymaktadır. Bu değişimin yönü büyük ölçüde geleneksel tarım yapılan alanlara göre
genellikle yüzde 19-25 düşük olan verim seviyelerini arttırmasına bağlı olacaktır. Hassas
uygulamalı tarım için yeniliklerin kullanımı (sensörler ve lojistiğin basitleştirilmesi gibi) ve çiftlik
büyüklüklerinin arttırılması buna katkıda bulunabilir. Fransa’da organik çiftlikler Avrupa
ortalamasına göre biraz daha büyüktür (40 hektara karşı 48 hektar)
ancak organik olmayan
çiftliklere göre çok daha küçüktür (diğer çoğu Avrupa ülkesindeki durumun aksine). Bu durum
başta en uzaktaki çiftllikleri olmak üzere ekonomik sürdürülebilirliği zayıflatmaktadır.
Bazı Fransız organik çiftçilerin geleneksel ‘yoğun’ tarım yerine ‘insan ölçeğinde’ faaliyetler
sürdürme isteği, çiftliklerdeki büyüme ve organik perakende sektöründeki yoğunlaşma
yönünde yaşanacak kaçınılmaz eğilim karşısında zorlanacaktır. Son zamanlarda güçlerde
yaşanan yeniden dengelemeye karşın, Fransa’nın büyük perakende sektörü önemli bir güce
sahiptir. 2016 yılında, büyük ve orta ölçekli süpermarketlerin pazar payı yüzde 45 olurken
(2011 yılına göre 4 puan düşüş), uzmanlaşmış perakende ağlarının payı yüzde 30 olmuştur (5
puan artış). Genişlemeci stratejileri organik sektörün gelişimini hızlandırması ve yeni
müşterilere erişimi kolaylaştırması mümkün olmakla birlikte, bu strateji organik aktörlerin büyük
perakendecilere giderek daha fazla bağımlı hale gelme riskini arttırabilir, dolayısıyla çiftçilere
ödenen fiyatlarda önemli aşağı yönlü baskı yaratma tehlikesi doğurabilir.
Organik piyasanın başlangıçta benimsediği bazı ilkelerden uzaklaştığı bir senaryo (örneğin
kısa taşıma mesafeleri, düşük karbon ayak izi, sosyal referans noktası alma ve üretilen
değerin dengeli dağılımı), piyasa finansmanına geçiş çok hızlı olursa bir gerçeklik haline
gelebilir. Verimde artış ile birlikte devlet yardımlarının çekilmesi sebebiyle yaşanabilecek gelir
kaybını telafi edebilmek için, piyasa ücretleri sektörün yeterince olgunlaşmasını
gerektirmektedir. Öte yandan, potansiyel fiyat artışları belirli tüketici kategorilerine karşı
ayrımcı bir etki yaratabilir veya bu kategoriler daha ucuz ithalata dönebilirler.
 
"Fransa: organik gıda sektörü ilkelerini bırakmak zorunda kalacak mı?" başlıklı çalışmanın
yazarı Bruno De Moura Fernandes’a göre "Sonuçta, organik gıda tüketimindeki artış sektörde
değişikliği gerektirecektir. Bu değişiklikler bir uyarlama olarak veya başlangıçtaki ilkelerden
uzaklaşma olarak yorumlanabilir