Bütçe Dengesi (Oyak Yatırım)

Faiz harcamalarında sıçrama
Kasım ayında 75.6 milyar TL fazla... Kasım 2022'de 108.3 milyar TL fazla veren merkezi yönetim bütçesi bu yıl 75.6 milyar TL fazla verirken, faiz dışı denge Kasım ayında 170.2 milyar TL fazla verdi. Buna göre, 12 aylık bütçe açığı 618.4 milyar TL'den 651.1 milyar TL'ye yükselirken, faiz dışı açık Ekim ayındaki 38.1 milyar TL'den Kasım ayında 0.5 milyar TL'ye geriledi. Kasım ayı itibarıyla bütçe açığının GSYH'ye oranı %2,7 olarak gerçekleşti. Kasım ayında merkezi yönetim bütçe gelirleri reel olarak %32,6 oranında artarken, harcamalar %73,1 oranında arttı. Gelir artışında KDV ve ÖTV tahsilatındaki güçlü artış etkili olurken, gider artışında faiz giderleri ve cari transferler etkili oldu. Vergilerdeki revizyon sayesinde güçlenen gelirlerin ardından bütçe fazlasının GSYH'ye oranının yılı %3,5 civarında tamamlamasını bekliyoruz. Ancak, kurumlar vergisi tahsilatını aşağı çekecek olan enflasyon muhasebesine geçiş ve ekonomideki yavaşlamanın gelir tahsilatını azaltması, TL faizlerindeki yükseliş ve depremle ilgili giderlerin giderleri daha da artırması nedeniyle önümüzdeki yılın daha zorlu geçmesi muhtemel gözüküyor.
KDV destekli gelir artışı... Kasım ayında vergi gelirleri reel olarak %33,0 artışla 735,3 milyar TL'ye yükselirken, vergi dışı gelirler %35,3 artışla 78,3 milyar TL'ye ulaştı. KDV ve ÖTV gelirleri, güçlü tüketimin etkisiyle yıllık bazda sırasıyla %82,3 ve %37,1 artış göstererek bir kez daha güçlü seyrederken, vergi gelirleri Temmuz ayında açıklanan vergi oranındaki 2 puanlık artıştan olumlu etkilendi. Ayrıca, rekor seviyedeki otomotiv satışları ve vergi artışının ardından benzinden yapılan yüksek tahsilat, sırasıyla %29,1 ve %125,2 oranında reel artış gösteren ÖTV rakamlarını destekledi. Gelir vergisi de Kasım ayında istihdamdaki artış sayesinde yıllık bazda %18,9'luk artışla güçlü bir seyir izledi. Benzer şekilde, Kasım ayında kurumlar vergisi %33,6 oranında artarak 266,3 milyar TL'ye yükselirken, gelir rakamlarına en büyük katkıyı sağlamış oldu. Ayrıca, ithalattaki ılımlı seyir ve TL'deki değer kaybıyla birlikte dış ticaretten alınan vergi %13,3 artarak 115,4 milyar TL'ye yükseldi.
Görev zararlarında artış... Kasım ayında faiz dışı giderler yıllık bazda %65,5 artarken, faiz giderleri reel olarak %139,3 yükseldi. Cari transferler ise görev zararlarındaki %619'luk artışın etkisiyle reel olarak %114,8 arttı. Görev zararları Kasım ayında 32,3 milyar TL'ye ulaşırken, bu zararın 12,0 milyar TL'si BOTAŞ'tan, 10,1 milyar TL'si ise EÜAŞ'tan kaynaklandı. Hükümetin iki yılı aşkın bir süredir doğal gaz fiyatlarını sübvanse ettiğini ve Mayıs ayından bu yana bir yıl süreyle hanehalklarının ayda 25 m3'e kadar ücretsiz doğal gaz kullanmasına izin verildiğini hatırlatalım. Böylece yılın ilk 11 ayında BOTAŞ'a yapılan toplam transfer 74 milyar TL'ye ulaştı. Yatırım harcamaları Kasım ayında özellikle yol ve sağlık tesisi inşaat harcamaları nedeniyle ivme kazandı. Ayrıca, sınıflandırılmayan diğer kurum, kuruluş ve hanehalklarına yapılan sermaye transferleri de Kasım ayında hızla arttı. Bu rakamın deprem inşaat harcamalarıyla ilgili olduğunu tahmin ediyoruz. Bu bağlamda deprem sonrası yapılan harcamalar yılın ilk 11 ayında toplam 178,9 milyar TL olarak gerçekleşmiş gözüküyor.


Oyak Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
                                   ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.