Bütçe Dengesi (Oyak Yatırım)

Aralık ayında 842.5 milyar TL açık... Aralık 2022'de 118.6 milyar TL açık veren merkezi yönetim bütçesi bu yıl 842.5 milyar TL açık verdi. Faiz dışı denge ise geçen yılın aynı ayında 100.3 milyar TL açık verirken Aralık ayında 800.2 milyar TL açık vermiş oldu. Buna göre, 12 aylık bütçe açığı 651.1 milyar TL'den 1375.0 milyar TL'ye gerilerken, faiz dışı açık Kasım ayındaki 0.5 milyar TL'den Aralık ayında 800.2 milyar TL'ye düşmüştür. GSYH tahminimize göre bütçe açığının GSYH'ye oranı 2023 yılında %5,4 olarak gerçekleşti (2022:%0.9). Aralık ayında merkezi yönetim bütçe gelirleri reel olarak %30,8 oranında artarken, harcamalar %126,1 oranında artış gösterdi. İlk artışta KDV ve ÖTV tahsilatındaki güçlü artış etkili olurken, ikinci artışta diğer kurumlara yapılan sermaye transferlerindeki artıştan kaynaklanan cari transferler etkili oldu. Enflasyon muhasebesine geçişin kurumlar vergisine zarar vermesi ve ekonomideki yavaşlamanın gelir tahsilatını azaltması, TL faizlerindeki yükseliş ve depremle ilgili harcamaların giderleri daha da artırması nedeniyle bütçe açığının GSYH'ye oranının 2024 yılında %5,5 ile yüksek kalmaya devam etmesini bekliyoruz. Bu nedenle, 2 yıldan uzun bir süredir büyük ölçüde sübvanse edilen doğalgaz ve elektrik fiyatlarına zam yapılması gibi yeni bir dizi önlem alınabilir.
KDV destekli gelir artışı... Aralık ayında vergi gelirleri reel olarak %30,9 artışla 549,9 milyar TL'ye yükselirken, vergi dışı gelirler %51,35 artışla 109,0 milyar TL'ye yükseldi. KDV ve ÖTV gelirleri, güçlü tüketimin etkisiyle yıllık bazda sırasıyla %97,4 ve %34,9 artışla yine güçlü bir performans sergilediler. Her iki gelir de Temmuz ayında açıklanan vergi oranındaki artışlardan olumlu etkilendi. Ayrıca rekor düzeyde yüksek otomotiv satışları ve vergi artışı sonrası akaryakıt üzerinden yapılan yüksek tahsilat sayesinde gelirler sırasıyla %35,4 ve %104,0 reel artış kaydetti. Gelir vergisi de istihdamdaki artış sayesinde Aralık ayında yıllık %19,2 artışla güçlü bir performans sergiledi. Ayrıca ithalattaki ılımlı seyir ve TL'deki değer kaybının da etkisiyle dış ticaretten alınan vergi %9,4 artışla 116,7 milyar TL'ye yükseldi. Özelleştirme gelirleri, bir önceki yılın aynı ayındaki 2,2 milyar TL'ye kıyasla Aralık ayında 5,5 milyar TL olarak gerçekleşti. Genel olarak bütçe gelirleri, yılın tamamındaki güçlü tüketim iştahı sayesinde 2023'te %12,8 artışla 5.210 trilyon TL'ye yükselirken, 2024'te reel bazda bir daralma yaşanabilir.
Deprem harcamalarında artış... Aralık ayında faiz dışı giderler bir önceki yıla göre %130,4 artarken, faiz giderleri reel olarak %40,8 artış gösterdi. Cari transferler esas olarak deprem giderleri ve görev zararları nedeniyle reel olarak %334,4 arttı. EÜAŞ'tan gelen 14,4 milyar TL'lik zarar nedeniyle görev zararları Aralık ayında 16,6 milyar TL'ye ulaştı. Hükümetin iki yılı aşkın bir süredir elektrik ve doğalgaz fiyatlarını sübvanse ettiğini belirtmek gerekiyor. Buna göre 2023 yılında BOTAŞ ve EÜAŞ'a yapılan toplam transferler 74 milyar TL ve 77,6 milyar TL oldu. Sınıflandırılmayan diğer kurum, kuruluş ve hanehalklarına yapılan sermaye transferleri Aralık ayında belirgin artış gösterdi. Bu rakamın deprem bölgesinin yeniden inşaatıyla ilgili olduğunu varsayıyoruz, 2023 yılında ise 622,7 milyar TL'si Aralık ayında olmak üzere toplam 801,6 milyar TL harcama gerçekleşti. Eylül ayında açıklanan Orta Vadeli Programda depremle ilgili harcamaların 2024 yılında da yüksek kalacağı belirtiliyor. Dolayısıyla önümüzdeki dönemde inşaat sektörü canlı kalacaktır


Oyak Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
                                   ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.