Bayram dönemi etkisiyle birlikte reel fiyatlarda düşüş devam ediyor- sahibinden.com Otomobil Piyasası Görünümü

Kuruluştan yapılan basın açıklaması aşağıda bulunuyor:

Ortalama satılık otomobil cari fiyatı geçen yılın nisan ayına göre yüzde 23,3 artmıştır. Nisan ayında
ortalama otomobil fiyatı 867 bin 813 TL olmuştur. Öte yandan, otomobil reel fiyatı geçen yılın aynı
ayına göre yüzde 27,4 bir önceki aya göre ise yüzde 2,1 düşmüştür. Araç sınıflarına göre yıllık fiyat artış
oranı en yüksek B sınıfında (yüzde 26,5), en düşük E sınıfında (yüzde 13,9) olmuştur. Eski otomobillerin
yaş gruplarına göre en yüksek yıllık artış oranı 2004-2008 model yıllarında (yüzde 36,7), en düşük artış
oranı ise 2014-2018 model yıllarında gerçekleşmiştir (yüzde 22,8). Ortalama otomobil fiyatı 2004-2008
grubunda 463 bin 180 TL, 2014-2018 yaş grubunda ise 1 milyon 4 bin TL’dir. Yeni otomobillerin yaş
gruplarına göre en yüksek fiyat artışı 2019 model yılında (yüzde 25,9), en düşük fiyat artışı ise 2020
model yılında (yüzde 13,7) gerçekleşmiştir. Ortalama otomobil fiyatı 2019 model yılı için 1 milyon 138
bin TL, 2020 model yılı için ise 1 milyon 357 bin TL’dir. İkinci el piyasadaki en yeni model olan 2023
model yılındaki araçların fiyatı 1 milyon 835 bin TL olmuştur. Yakıt türüne göre en yüksek yıllık artış
oranı Benzin & LPG türünde (yüzde 30,3) görülmüştür. Yakıt türüne göre Elektrik ve Benzin & LPG
gruplarındaki ortalama otomobil fiyatı bir önceki aya kıyasla sırasıyla yüzde 0,9 ve yüzde 0,1düşmüştür.
Otomobil talep endeksi marta kıyasla yüzde 12, geçen yılın nisan ayına kıyasla ise yüzde 28,6 azalmıştır.
Otomobil piyasasındaki canlılık göstergesi olarak izlediğimiz satılan otomobil sayısının satılık ilan
sayısına oranı 2,6 puan azalarak yüzde 17,1 olmuştur. Bu göstergenin detayları incelendiğinde hem ilan
sayısının hem de satılan otomobil sayısının azaldığı görülmektedir. Otomobil piyasasında bir diğer
canlılık ölçütü olarak kullandığımız satılık otomobil ilanlarının ne kadar süre yayında kaldıklarını
gösteren kapatılan ilan yaşı geçen aya kıyasla 2 gün uzayarak 24,5 gün olmuştur.

Cari Satış fiyatları
Ortalama otomobil fiyatında ılımlı artış
Ortalama otomobil fiyatları1 bir miktar yükselmiştir (Şekil 1). Martta 859 bin 35 TL olan ortalama
otomobil fiyatı nisanda 867 bin 813 TL olmuştur (Şekil 1 -sol panel). Ancak otomobil fiyatlarındaki yıllık
değişim oranındaki düşüş devam etmektedir. Martta yüzde 31,8 olan yıllık artış oranı nisanda yüzde
23,3’e gerilemiştir

Reel satış fiyatları
Enflasyondan arındırıldığında otomobil ortalama reel fiyat on aydır düşüştedir (Şekil 2-sol panel). Reel
fiyat endeksi marta kıyasla yüzde 2,1 azalarak 179,9 olmuştur. Reel fiyatlardaki yıllık artış oranı da
düşmektedir (Şekil 2-sağ panel). Mayıs’ta yüzde 47,9’a ulaşan artış oranı takip eden aylarda sürekli
azalarak nisanda yüzde -27,4’e gerilemiştir

Araç sınıfına göre fiyat değişimleri
Araç sınıfına göre otomobil fiyatları2
(Şekil 3-sol panel) tüm sınıflarda yükselmesine rağmen araç fiyatlarında sınıf düzeyinde ortaya çıkan yıllık artışlar (Şekil 3-sağ panel) azalmaktadır. Ortalama fiyat B
sınıfında 61 bin 724 TL, C sınıfında 746 bin 921 TL, D sınıfında 1 milyon 86 bin TL ve E sınıfında 1 milyon
823 bin TL olmuştur. Buna göre yıllık fiyat artış oranı B sınıfında yüzde 26,5, C sınıfında yüzde 22,5, D
sınıfında yüzde 15,5, E sınıfında ise yüzde 13,9 olmuştur.

Yaşlı araçların yaş gruplarına göre fiyat değişimleri
Şekil 4 yaş gruplarına göre otomobil fiyatlarını (sol panel) ve bu fiyatlarda ortaya çıkan yıllık değişimleri
(sağ panel) göstermektedir. Bu bölümde 2004-2008, 2009-2013 ve 2014-2018 model yılına ait araç
fiyatları incelenmektedir3
.
Bir önceki aya kıyasla yaş grubu fiyat analizine4
göre 2024 Nisan ayında ortalama otomobil fiyatı tüm
yaşlı araç modellerinde yükselmiştir. Ortalama fiyat, 2004-2008 model yılında 463 bin 180 TL, 2009-
2013 model yılında 684 bin 10 TL, 2014-2018 model yılında ise 1 milyon 4 bin TL’dir. Yıllık artış oranı ise
2004-2008 grubunda yüzde 36,7, 2009-2013 grubunda yüzde 26,9, 2014-2018 grubunda ise yüzde
22,8’dir.

Genç araçların yaş gruplarına göre fiyat değişimleri
Şekil 5 model yılı son yıla ait olan otomobillerin fiyatlarını (sol panel) ve bu fiyatlarda ortaya çıkan
yıllık değişimleri (sağ panel) göstermektedir. Bu bölümde 2019, 2020, 2021, 2022 ve 2023 model
yılındaki otomobillerin fiyatları incelenmektedir5
.
Bir önceki aya kıyasla yaş grubuna göre fiyat analizine6
göre 2024 Nisan ayında ortalama otomobil fiyatı
tüm genç araç model yıllarında yükselmiştir. Ortalama fiyat, 2019 model yılında 1 milyon 138 bin TL,
2020 model yılında 1 milyon 357 bin TL, 2021 model yılında 1 milyon 470 bin TL, 2022 model yılında 1
milyon 711 bin TL, 2023 model yılında ise 1 milyon 835 bin TL’dir. Yıllık artış oranları ise 2019 grubunda
yüzde 25,9, 2020 grubunda yüzde 13,7, 2021 grubunda yüzde 19,1, 2022 grubunda ise yüzde 16,6’dir.
Yeni otomobillere uygulanan 6 bin kilometreden az veya 6 aydan önce satış yasağı sebebiyle 2023
model yılına ait otomobiller ikinci el otomobil piyasasındaki en yeni modellerdir. Bu yüzden bu grup
için yıllık fiyat değişimi hesaplanamamıştır. 2023 model yılındaki otomobillerin ortalama fiyatı 2024
Mart’ta 1 milyon 779 bin TL iken 2024 Nisan ayında 1 milyon 835 bin TL olmuştur. Buna göre 2023
model yılındaki otomobillerin fiyatlarındaki aylık artış oranı yüzde 3,1’dir.

Yakıt türüne göre fiyat değişimleri
Şekil 6 yakıt türüne göre ortalama otomobil fiyatlarını
7
(sol panel) ve bu fiyatlarda ortaya çıkan yıllık
değişimleri (sağ panel) göstermektedir. Raporda Benzin, Benzin & LPG, Dizel, Hybrid ve Elektrikli yakıt
türlerindeki araçların fiyatları incelenmektedir8
.
2024 Nisan verilerine göre ortalama otomobil fiyatında farklı seyirler görülmüştür. Benzin, Dizel ve
Hybrid türlerinde fiyat artarken Benzin & LPG ve Elektrik türlerindeki araçların fiyatı düşmektedir.


Ortalama fiyat Benzin türünde 1 milyon 55 bin TL, Benzin & LPG türünde 00 bin 909 TL, Dizel türünde
880 bin 279 TL, Hybrid türünde 2 milyon 113 bin TL ve Elektrik türünde 3 milyon 289 bin TL’dir. Yıllık
artış oranı ise Benzin türünde yüzde 20,7, Benzin & LPG türünde yüzde 30,3, Dizel türünde yüzde 23,
Hybrid türünde yüzde 39,3 ve Elektrik türünde yüzde 3,6’dır.

Otomobil arzında azalış
Şekil 7 satılık otomobil arzının ölçütü olarak kullandığımız satılık otomobil ilan sayısının9
seyrini
göstermektedir. Satılık otomobil ilan sayısı kasım-ocak arasındaki düşüşün ardından şubatta ve martta
artmıştı. Satılık otomobil ilan sayısındaki önceki iki ayın aksine nisanda düşmüştür. Satılık otomobil ilan
sayısı bir önceki aya kıyasla yüzde 4,9 azalarak 1 milyon 57 bin 37 olmuştur.

Otomobil talebinde düşüş
Şekil 8 otomobil talebinin seyrini göstermektedir. Otomobil talebi göstergesi, altı farklı verinin
birleştirilmesiyle oluşturulmuştur. Bu veriler; ilanların görüntülenme sayısı, ilanların favoriye eklenme
sayısı, ilan sahiplerine gönderilen toplam mesaj sayısı, sahibinden.com uygulaması üzerinden yapılan
toplam telefon araması sayısı, Google Analytics’ten edinilen sahibinden.com mobil ve web
platformlarında satılık emlak kategorisine ve ilgili aya ait kullanıcı ve sayfa görüntüleme sayılarından
oluşmaktadır.

Otomobil talebi göstergesi oluşturulurken bu serilerin 2020 Ocak ayındaki değerlerinin her biri 100'e
eşitlenmiş, diğer aylardaki değerleri ise buna göre oranlanarak hesaplanmıştır. Ardından bu
göstergelerin ağırlıklı ortalaması alınarak yeni talep göstergesinin ilgili aydaki değeri hesaplanmıştır. Bu
göstergenin 100 değeri Ocak 2020’de otomobil talebinin seviyesini göstermektedir. Bu göstergenin
yükselmesi 2020 ocak ayına kıyasla talebin arttığını, düşmesi ise otomobil talebinin azaldığını
belirtmektedir. Talep göstergesindeki artış ya da azalış oranı ise otomobil talebinin ne ölçüde değiştiği
hakkında bilgi vermektedir.

Otomobil talep endeksi önceki beş ayın aksine uzun süren bayram tatili nedeniyle nisanda azalmıştır.
2024 Nisan’da talep endeksi önceki aya kıyasla yüzde 12 azalarak 93,4 olmuştur. Benzer şekilde, talep
endeksi bir önceki yılın aynı ayına kıyasla yüzde 28,6 düşüktür.
c) Yayından kaldırılan ilan sayılarının ilan sayısı oranına göre analiz
Hem otomobil arzı hem de satılan otomobil sayısı azaldı
Şekil 9- sol panel satılık ilanların ne kadarının satıldığını gösteren satılan otomobil sayısının satılık ilan
sayısına oranını10 göstermektedir. Bu oranın yükselmesi ilan başına ilginin arttığı anlamına gelmektedir.
Satılan otomobil sayısının satılık ilan sayısına oranı bir önceki aya kıyasla 2,6 puan azalarak yüzde 17,1
olmuştur. Bu azalışın arka planı incelendiğinde satılık otomobil ilan sayısının yüzde 4,9 (1.111.803’ten
1.0 7.037’ye), satılan otomobil sayısının ise yüzde 17,5 (219. 98’den 181.130’a) azaldığı
görülmektedir. Bu azalışta bayram tatilinin etkili olduğu düşünülmektedir.

Satılık otomobillerin kapatılan ilan yaşı uzadı
Satılık otomobil kapatılan ilan yaşı11 ilgili ayda kullanıcı tarafından kapatılan satılık otomobil ilanlarının
yayında kalma sürelerini toplar ve o ay kullanıcı tarafından kapatılan tekil ilan sayısına böler. Dolayısıyla
bu sayı bir ilanın ortalama kaç gün yayında kaldığını göstermektedir. Satılık otomobil kapatılan ilan yaşı,
satılmak istenen otomobillerin ne kadar kolay ya da zor satıldığının bir diğer ölçütü olarak
düşünülmelidir. Bu göstergenin artması otomobilleri daha uzun süre ilanda kaldıklarını ve daha zor ya
da yavaş satıldıklarına işaret ederken tersi durumda da otomobillerin daha kolay ya da hızlı satıldıklarını
göstermektedir.

Şekil 10 kapatılan ilan yaşını göstermektedir. Otomobil piyasasının bir diğer canlılık göstergesi olan
kapatılan ilan yaşı geçen iki ayın aksine yükselmiştir. 2024 Nisan verilerine göre kapatılan ilan yaşı bir
önceki aya kıyasla 2 gün uzayarak 24,5 gün olmuştur.