Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) "Türkiye’ye Gelen ve
Türkiye’den Giden Doğrudan Yatırımlardaki Gelişmeler" başlıklı değerlendirme
notunun Haziran sayısını yayımlandı
Uluslararası Para Fonunun (IMF) üye ülkelerine yol gösterici olarak hazırladığı “Ödemeler Dengesi ve Uluslararası Yatırım Pozisyonu El Kitabı” temel alınarak hazırlanan Ödemeler Dengesi İstatistikleri her ay düzenli olarak ve iki önceki aya referans vererek Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından yayımlanmaktadır. Türkiye’ye Gelen ve Türkiye’den Giden Doğrudan Yatırımlardaki Gelişmeler bülteni ise ödemeler dengesi istatistikleri baz alınarak hazırlanmaktadır. Haziran 2019 itibarıyla;
Aylık verilere göre, doğrudan yatırımların net değeri giriş yönünde olmuştur. Bir önceki yılın aynı ayına göre net doğrudan yatırımlar 471 milyon dolar azalmış ve 581 milyon dolarlık giriş gerçekleşmiştir.
12-aylık kümülatif verilere göre Türkiye’den giden yatırımlar bir önceki yılın aynı dönemine göre %2,4 artmış ve Türkiye’ye gelen yatırımlar ise %6,3 oranında artmıştır. Gelen yatırımlardaki artışın giden yatırımlardakinden fazla olması, ODI/FDI oranının azalmasını sağlamıştır. Haziran 2019 verileri Mayıs 2019 verileriyle karşılaştırıldığında ise bunun aksi yönde bir hareket olduğu görülmektedir. Giden yatırımlarda artış gerçekleşirken gelen yatırımlarda düşüş gerçekleştiği için ODI/FDI oranı 1,6 yüzde puan artmıştır.
Haziran 2019’da Türkiye’den giden yatırımların “finans ve sigorta faaliyetleri” sektöründe yoğunlaştığı görülmektedir. Yurt içindeki yerleşiklerin yurt dışında yaptıkları 414 milyon dolarlık toplam sermaye yatırımlarının 94 milyon doları bu sektörde gerçekleşmiştir. Söz konusu yatırımların %85’i Avrupa ülkelerine gitmiştir. Avrupa’da ise 214 milyon dolarlık yatırım ile Hollanda’nın öne çıktığı görülmektedir. Ocak-Mayıs 2019 kümülatif verilerine göre de Hollanda, %48,4’lük payı ile ilk sıradadır.
Haziran 2019’da Türkiye’ye gelen sermaye yatırımlarının %66,3’ü “finans ve sigorta faaliyetleri” sektöründe gerçekleşmiştir. Yurt dışındaki yerleşiklerin Türkiye’ye yaptıkları 697 milyon dolarlık sermaye yatırımının %84’ü Asya ülkelerinden gelmiştir. Katar, gelen yatırımlarda öne çıkan ülkedir. Ocak-Haziran 2019 kümülatif verilerine göre ise Katar ve İngiltere’nin sırasıyla ilk ikide yer aldığı görülmektedir. Veriler, bu beş aylık dönemde, değişen miktarlarda olmakla birlikte İngiltere’den gelen yatırımların düzenli olduğunu, Katar’dan gelen yatırımların ise Haziran 2019’da yoğunlaştığını göstermektedir.