Dört Başlıkta ABD Borç Tavanı Krizi
ABD’de, Ocak 2023’de Hazine Bakanı Yellen’ın borçlanma tavanına ulaşıldığına ilişkin açıklamaları ile başlayan süreç dört aydır çözüme kavuşamadı. Uzun süredir piyasalarda ana gündemi oluşturan ‘borç krizi’ benzeri 2011’de yaşanırken, 2011 senaryosu tekrarlanır mı? Sorusu ise belirsizliğini koruyor.
Ne Oldu ?
ABD Hazine Bakanı Janet Yellen’ın borçlanma tavanına ulaşılması ile ilgili açıklamalarının ardından ABD’de gündem yeniden bütçe tarafına çevrildi. Resmi verilere göre, 2021’de 31,4 trilyon $’a yükseltilen borçlanma tavanı ve tavana ulaşılması nedeniyle mevcut toplam borç tutarı ABD GSYH'nin (23,32 trilyon $) yaklaşık %135‘ine (2. Dünya Savaşı'ndan sonra en yüksek seviyeye) karşılık gelmektedir. Hükümet verilerine göre borç limiti 1997'den 2022'ye kadar 22 kez yükseltildi.
Çözüm Süreci
ABD Başkanı ile Temsilciler Meclisi arasında müzakereler halen dahi sürüyor. Borç tavanının yükseltilmesi için kongre onayı gerekiyor. ABD Anayasası'nda yer alan hükme göre, ABD Kongresi'nin yasayla belirlediği bir limite ulaşılıncaya kadar ABD Hazinesi borçlanma yetkisini kullanabiliyor. Bu limite ulaşıldığında ise, limit artırım onayı yine kongre tarafından veriliyor. Hatırlatmamız gerekirse Kasım 2022’de gerçekleşen ara seçimler nedeni ile senato bu sene beklenenden geç bir tarihte toplanmaya başlamıştı. Karardaki gecikmede, Başkan Biden’ın demokrat kanatta olmasına karşın, Temsilciler Meclisi’nde ara seçim sonuçlarına göre %50,6 ile cumhuriyetçilerin ağırlıkta bulunmasının etkili olduğu belirtilebilir. Temsilciler Meclisi Başkanı McCarthy 1 Haziran öncesinde bir sonuca varılmasının zor olduğunu belirtti. Hazineden yapılan açıklamalara göre, 1 - 2 Haziran itibari ile ABD Hazinesi’nin kritik borç limitinin altına gerilemesi bekleniyor.
2011 Senaryosu
ABD’de geçmiş dönemlere bakıldığında borçlanma tavanına defalarca kez ulaşılmış olup bu dönemlerde ise kısa süreli krizler yaşanmıştır. Yakın tarihte, 26 Temmuz 2011 ve 19 Ağustos 2011 arasında yaşanan borç tavanı tartışmaları arasında, S&P 500 %16 değer kaybetti. Hazine tahvillerinde sert hareketler görülürken, emtia fiyatları ve gelişen ülke para birimleri de süreçten olumsuz etkilendi. Genel olarak piyasalar, 2011’de büyüme ve Fed’in borç tavanı sorununa karşı nasıl bir yol izleyeceğine odaklanmıştı.
Önümüzdeki Riskler Neler ?
Borçlanma limitinin artırılmadığı bir durumda, ABD hükümeti mali yükümlülüklerini yerine getiremediği için temerrüde düşme riski ile karşı karşıya. Bunların sonucunda ise i) ABD kredi notu tehlikeye girebilir, ii) küresel para ve sermaye piyasalarında volatilite artabilir, iii) hükümet, kamu hizmetlerinde ve maaş ödemelerinde kısıntıya gidebilir (hükümetin kapanması) ve bu da tüketimi ve büyümeyi sekteye uğratabilir
Yatırım Finansman Menkul Değerler A.Ş.
https://www.yf.com.tr/
***
Yasal Uyarı
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.