Markit-İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) sonuçlarına ilişkin açıklama aşağıda bulunuyor:
"Ekonomik büyümenin öncü göstergesi olan imalat sanayi performansında en hızlı ve güvenilir referans kabul edilen İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI, temmuzda 46,9’a gerileyerek u¨st u¨ste bes¸inci ay es¸ik degˆer 50’nin altında kaldı. Endeks, faaliyet kos¸ullarında Mayıs 2020’den beri en belirgin yavas¸lamaya is¸aret etti. Yavas¸lama genel bir talep yetersizligˆinden kaynaklanırken belirsiz piyasa kos¸ulları ve devam eden fiyat baskıları bu sorunu derinles¸tirdi.
İstanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI raporu da temmuzda imalat sanayi sekto¨ru¨ genelinde zayıflıgˆa is¸aret etti. Son 15 aylık do¨nemde ilk kez 10 sektörün tamamında u¨retim yavas¸ladı. Benzer s¸ekilde 10 sekto¨ru¨n dokuzunda yeni siparis¸ler yavas¸lama go¨sterdi, bu durumun istisnası kara ve deniz tas¸ıtları sekto¨ru¨nde kaydedilen gu¨c¸lu¨ artıs¸ oldu. Dıs¸ talep tarafında ise kısmen daha olumlu bir tablo go¨zlendi ve u¨c¸ sektörde yeni ihracat siparis¸leri artıs¸ kaydetti.
Ekonomik büyümenin öncü göstergesi olan imalat sanayi performansında en hızlı ve güvenilir referans kabul edilen İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat PMI (Satın Alma Yöneticileri Endeksi) anketinin Temmuz 2022 dönemi sonuçları açıklandı. Eşik değer olan 50,0’nin üzerinde ölçülen tüm rakamların sektörde iyileşmeye işaret ettiği anket sonuçlarına göre, haziran ayında 48,1 olarak o¨lc¸u¨len mans¸et PMI temmuzda 46,9’a gerileyerek u¨st u¨ste bes¸inci ay es¸ik degˆer 50’nin altında kaldı.
Endeks, faaliyet kos¸ullarında Mayıs 2020’den beri en belirgin yavas¸lamaya is¸aret etti. Temmuzdaki yavas¸lama genel bir talep yetersizligˆinden kaynaklanırken belirsiz piyasa kos¸ulları ve devam eden fiyat baskıları bu sorunu derinles¸tirdi. Hem u¨retim hem de yeni siparis¸lerde temmuzda Covid-19 salgınının ilk dalgasından bu yana en belirgin ivme kaybı go¨zlendi.
Talep tarafındaki nispeten olumlu gelis¸me, yeni ihracat siparis¸lerindeki yatay seyir oldu. Bir digˆer olumlu go¨sterge de bazı firmaların kapasite genis¸letme c¸abalarına bagˆlı olarak istihdam artıs¸ının devam etmesiydi. Bununla birlikte, yeni is¸e alımlar c¸ok ılımlı du¨zeyde kaldı ve 26 aydır su¨ren iyiles¸me trendinin en du¨s¸u¨k artıs¸ı gerc¸ekles¸ti. Firmalar yeni siparis¸lerdeki yavas¸lamayla bagˆlantılı olarak satın alma faaliyetlerini yavas¸latırken girdi stoklarında da son u¨c¸ ayın ilk du¨s¸u¨s¸u¨ kaydedildi.
Sekto¨rde enflasyonist baskıların hafifledigˆine ilis¸kin sinyaller dikkat c¸ekti. Girdi maliyetleri Tu¨rk lirasındaki degˆer kaybına bagˆlı olarak keskin s¸ekilde artmaya devam etse de bu artıs¸ S¸ubat 2021’den beri en ılımlı du¨zeyde gerc¸ekles¸ti. Bo¨ylece nihai u¨ru¨n fiyatları enflasyonu u¨st u¨ste do¨rdu¨ncu¨ ay geriledi ve yaklas¸ık bir buc¸uk yılın en du¨s¸u¨k artıs¸ı kaydedildi. Tedarikc¸ilerin malzeme temin etmede yas¸adıgˆı zorluklara ve ku¨resel lojistik sorunlarına bagˆlı olarak tedarikc¸ilerin teslimat su¨releri artmaya devam etti. Tedarik zincirlerindeki aksamalar son u¨c¸ ayın en belirgin du¨zeyinde olmasına ragˆmen yılın bas¸larına kıyasla c¸ok daha ılımlı seyretti.
İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI anket verileri hakkında değerlendirmede bulunan S&P Global Market Intelligence Ekonomi Direktörü Andrew Harker, şunları söyledi: “Yılın ikinci yarısının bas¸lamasıyla birlikte piyasalardaki belirsizlikler, talebin yavas¸ seyri ve fiyat baskıları Tu¨rk imalatc¸ıları ac¸ısından zorlu faaliyet kos¸ullarına yol ac¸tı. Son PMI anket sonuc¸ları yalnızca yeni ihracat siparis¸leri ve istihdam tarafında nispeten olumlu bir go¨ru¨nu¨m sundu. Veriler, enflasyonist baskıların zirve yaptıgˆı yo¨nu¨nde sinyal vermeye devam etti. Hem girdi maliyetleri hem de nihai u¨ru¨n fiyatlarındaki artıs¸lar yaklas¸ık bir buc¸uk yılın en du¨s¸u¨k oranında gerc¸ekles¸ti. Fiyat baskılarındaki azalıs¸, o¨nu¨mu¨zdeki aylarda firmalara mu¨s¸terilerini geri kazanabilmeleri ic¸in bazı fırsatlar sagˆlayabilir.”
Takip edilen 10 sektörde üretim yavaşladı
İstanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI, temmuz ayında imalat sanayi sekto¨ru¨ genelinde zayıflıgˆa is¸aret etti. Son 15 aylık do¨nemde ilk kez 10 sektörün tamamında u¨retim yavas¸ladı. En belirgin du¨s¸u¨s¸lerin gerc¸ekles¸tigˆi iki sekto¨r, metalik olmayan mineral u¨ru¨nler ile tekstil u¨ru¨nleri oldu. Benzer s¸ekilde, 10 sekto¨ru¨n dokuzunda yeni siparis¸ler yavas¸lama go¨sterirken bu durumun istisnası kara ve deniz tas¸ıtları sekto¨ru¨nde kaydedilen gu¨c¸lu¨ artıs¸ oldu. En keskin yavas¸lama ise tekstil u¨ru¨nlerinde gerc¸ekles¸ti ve bu sekto¨ru¨n yeni siparis¸leri Covid-19 salgınının ilk dalgasından bu yana en hızlı du¨s¸u¨s¸u¨ go¨sterdi. Dıs¸ talep tarafında ise kısmen daha olumlu bir tablo go¨zlendi ve on sekto¨ru¨n u¨c¸u¨nde yeni ihracat siparis¸leri artıs¸ kaydetti.
Talepteki zayıflık belirtilerinin yanı sıra u¨retim gereksinimlerindeki du¨s¸u¨s¸, sekto¨rlerin c¸ogˆunlugˆunda istihdamın azalmasına yol ac¸tı. Gıda u¨ru¨nleri, ana metal sanayi ve giyim ve deri u¨ru¨nlerinde istihdam artıs¸ egˆilimi kesintiye ugˆradı.
Satın alma faaliyetlerinde de genele yaygın bir yavas¸lama go¨zlendi. Girdi alımlarını artıran tek sekto¨r kara ve deniz tas¸ıtları oldu. Ancak digˆerlerinde oldugˆu gibi bu sekto¨rde de firmalar girdi stoklarını azalttı.
Girdi maliyetleri enflasyonu yu¨ksek kalmaya devam etse de sekto¨rlerin c¸ogˆunda fiyat artıs¸ hızı haziran ayı ile kıyaslandıgˆında du¨s¸u¨k seyretti. Girdi fiyatlarındaki en belirgin yu¨kselis¸ metalik olmayan mineral u¨ru¨nler sekto¨ru¨nde gerc¸ekles¸irken en yavas¸ artıs¸ ise ana metal sanayiinde kaydedildi. Temmuz ayında satıs¸ fiyatlarındaki en ılımlı artıs¸ da yine ana metal sekto¨ru¨nde gerc¸ekles¸irken aylık bazda enflasyonun hızlandıgˆı tek sekto¨r agˆac¸ ve kagˆıt u¨ru¨nleri oldu. Tedarikc¸ilerin teslimat su¨releri tu¨m sekto¨rlerde uzarken tedarikc¸i performansında en belirgin bozulmanın yas¸andıgˆı sekto¨r makine ve metal u¨ru¨nler oldu. Teslim su¨relerindeki en sınırlı artıs¸ ise tekstil sekto¨ru¨nde gerc¸ekles¸ti.
"