Kuruluştan yapılan basın açıklaması aşağıda bulunuyor:
2023 Şubat ayında göreve başlayan Yat ve Tekne Endüstrisi Derneği’nin (YATED) yeni Yönetim Kurulu yat ve tekne sektöründe yaşanan gelişmeleri, sorunları, gelecek hedeflerini ve projelerini açıkladı. YATED Başkan Yardımcısı Cem Hüroğlu, YATED Sayman Üyesi Uğur Aksan, YATED Genel Sekreteri Orhun Şentürk ve YATED Müdürü İbrahim Evliya’nın katıldığı toplantıda konuşan YATED Yönetim Kurulu Başkanı Murat Bekiroğlu, “Türk denizlerine ve koylarına gösterilen yoğun ilgi marinalarda yer bulunmasını zorlaştırırken, artan tekne ve yat bağlama fiyatları en küçüğünden en büyüğüne tekne ve yat sahiplerini zorlamaya başladı. Birçok tekne yakın ülkelerde bulunan marinalara gidiyor. Hatta Türkiye’nin cennet koyları ‘tekne parklara’ döndü. Tekne ve yat sektörü için önümüzdeki en büyük tehdit marinalardaki kapasitenin yetersiz olması ve fiyatların yükselmesi. Fiyatların yükselmesinin sebebi de arz talep dengesi. Şu anda Türkiye’de 25-30 arasında marina var. Bunların toplam bağlama kapasitesi ise 6 bin 500 civarında. Kapasitenin ilk etapta çok hızlı bir şekilde en az yüzde 50 artırılması gerekiyor. Yeni yatırımların da Türkiye’nin cennet koylarına değil, uygun görülen hazine arazilerine yapılmasında yarar var. Marina yatırımları için de özel sektörün ve yatırımcının teşvike, desteğe ihtiyacı var. Yapılacak yeni yatırımlarla hem arz-talep dengesi sağlanmış olur hem de ülkemizin daha fazla döviz kazanmasının yolu açılır.” ifadelerini kullandı.
MARİNA FİYATLARINI GÖREN GERİ ADIM ATIYOR
Marinalardaki doluluğun ve yükselen tekne bağlama fiyatlarının denizciliğe yeni başlamak isteyenleri de etkilediğini dile getiren Murat Bekiroğlu, sözlerini şöyle sürdürdü: “8-10 metre boyunda teknelerle denizciliğe başlamak isteyenler marina fiyatlarına takılıyor. Örneğin 30-40 bin Euro’luk bir tekne alıp denize açılmak isteyenler, marinalardaki fiyatları görünce bir adım geri gidiyor. Yani üç tarafı denizlerle çevrili ülkemizde daha denizciliğe başlarken, insanları küstürmüş oluyoruz. İşte bu yüzden bir an önce denize iniş rampalarının yapılması, marinaların yapılması şart. Ancak geldiğimiz durumda çok ilginç örneklerle karşı karşıya kalıyoruz. Avrupa’nın merkezi konumundaki Fransa’nın Monaco şehrinde 42 metrelik bir teknenin yüksek sezonda marinadaki günlük bağlama fiyatı 650 Euro. Aynı tekne Göcek’e geldiğinde marinaya girmek istediğinde bir gün için 1.200 Euro ücret isteniyor. Avrupa’da koylarıyla ünlü Yunanistan, İtalya, Hırvatistan gibi ülkelerdeki marinalara göre de çok yüksek fiyatlara sahibiz. Bodrum’da bir marinaya girmek isteyen tekne günlük 700 Euro öderken, Yunanistan’da günlük 35 Euro’ya kalınabilecek yerler var. İlgili bakanlıklarımızın Antalya'dan başlayarak İstanbul'a kadar olan bölgelerde pilot yerler belirlemesi gerekiyor. Belirlenen yerlere marina yatırımlarının yapılması için girişimleri başlatmalı. Yunanistan’da, Türkiye’de kat kat fazla bağlama kapasitesi var.”
BÜTÜN BİR YILI KOYLARDA GEÇİRİYORLAR
Marinalardaki yüksek fiyatlardan dolayı tekne ve yatların bütün bir yılı koylarda geçirmeye başladığını, bunun da ciddi kirliliklere neden olduğunu söyleyen Murat Bekiroğlu, “Göcek koyları inanılmaz şekilde kirleniyor. Bunu da genellikle 20 metre ve üzerindeki büyük tekneler yapıyor. Normal şartlar altında denize girmek için 1-2 hafta kaldıkları koylarda bütün bir yıl kalıyorlar. Bu durum koyların da kirlenmesine neden oluyor. Koylarda duran tekneler maalesef pis su tanklarını denize boşaltıyorlar. Bizim koylarımızı çok ciddi şekilde korumamız gerekiyor. Sektörümüz açısından en büyük tehdit koylarımızın kirlenmesidir.” diye konuştu. Denizlerdeki kirliliğin önüne geçebilmek için YATED olarak bir tekne inşasına başladıklarını ifade eden Murat Bekiroğlu, “Turmepa bunu uzun yıllardır yapıyor ancak biz de YATED olarak daha büyük kapasiteli bir temizleme teknesini devreye almak için çalışıyoruz. Bu teknelerden her yıl bir tane devreye alıp denize indirmek istiyoruz. Yapacağımız teknenin sıvı atık kapasitesi 10 bin litre. Ayrıca katı atık toplamaya da müsait olacak.” dedi.
İHRACAT 1.3 MİLYAR DOLAR OLDU
Tekne ve yat inşasının Türkiye'de uzun yıllardır çok başarılı giden bir sektör olduğunu kaydeden YATED Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Cem Hüroğlu da, “Türkiye’de şu anda 77 tersane var. Sektörün istihdama verdiği katkı toplamda 200 bin civarında. Türkiye geçen yıl gemi ve yat hizmetleri ihracatından 1 milyar 350 milyon dolarlık gelir elde etti. Bir de tamir ve bakım ihracatı var. Bu da eklendiğinde sektörümüzün ihracatı 3 milyar dolara kadar çıkıyor. Türkiye'nin ihracatta en önemli pazarları Danimarka, Norveç gibi İskandinav ülkeleri. Yat müşterileri ise daha çok Amerika ve Avrupa ülkelerinden geliyor.” dedi. Şu anda tüm dünyada tekne ve yat sektöründe çalışacak kaliteli iş gücünün çok değer gördüğünü kaydeden Cem Hüroğlu, Türkiye’de gemi inşa sektöründe çalışanlardan bazıları başta Hollanda olmak üzere Almanya'ya gitmeye başladı. Türkiye’de kaliteli, yetişmiş bir iş gücü var. Avrupa'nın da bu konuda açığı var. 21 ülkedeki birçok tersanede, Türk mühendislerle yazıştığımı ben biliyorum. Mühendislerimiz Türkiye'ye geri dönerse sektöre çok fayda sağlayacaklar. Ancak şu anda çok ciddi bir kaybımız var.” diye konuştu.
HATAY’DAKİ OKULDA ÜRETİLEN TEKNELER BOAT SHOW’DA
Tekne ve yat sektörünün yaşadığı personel sıkıntısının çözümü için YATED olarak çalışmalarını sürdürdüklerini söyleyen Murat Bekiroğlu, “Haydarpaşa Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’nde uzun yıllardır deniz motorları bölümünde öğrenciler eğitim görüyor. YATED olarak o bölümün ana sponsoruyuz. Şimdi de GEBKİM Mesleki Ve Teknik Anadolu Lisesi ile kompozit üretimi konusunda iş birliğine gideceğiz.” dedi. Son olarak yaşanan büyük deprem felaketinin ardından Hatay İskenderun’daki Sefa Atakaş Denizcilik Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi ile iş birliğine gittiklerini açıklayan Murat Bekiroğlu, “İlk etapta okulumuzun öğretmenleri İstanbul’a geliyor. İstanbul’da tekne ve yat üretimini yerinde görecek, inceleyecekler. Tekne üretimi konusunda ciddi bir eğitim alacaklar. Öğretmenlerimiz bu okuldaki öğrencilerimizi yetiştirecekler. Okulda da yılda 40 adet tekne üretecekler. Bu tekneleri dernek olarak satın alacağız ve 2024 Şubat’ta düzenlenecek Bosphorus Boat Show'da sergileyeceğiz ve satacağız. Böylece okulun döner sermayesine katkı sağlarken, sektörün yetişmiş eleman sorununu çözmek adına büyük bir adım atmış olacağız.” ifadelerini kullandı.