Ekonomi internet sitesinde yayınlanan habere göre; Ukrayna, Rusya ile savaşta üretim ve lojistik sıkıntılarıyla boğuşurken, önemli bir rekabet alanı olan ayçiçeği yağında Hindistan, Çin gibi bazı pazarlarını Rusya’ya kaptırıyor. Türkiye’de ise tam tersi yaşanıyor. Ukrayna ayçiçeği yağı, Rus ayçiçeği yağını Türkiye pazarından uzaklaştırıyor. Rus üreticiler ise pazar paylarını geri kazanabilecekleri konusunda umutlu.
Ukrayna ayçiçeği yağı Türkiye pazarındaki konumunu güçlendirdi ve son 2 sezonda Ukrayna’dan Türkiye’ye ayçiçeği yağı arzı önemli ölçüde artarak Rus ürününün yerini aldı. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre yılın ilk dört ayında Türkiye’nin en fazla ithal ettiği ürün buğday ve soya fasulyesinden sonra ham ayçiçeği yağı oldu. Söz konusu dönemde Türkiye 430.7 milyon dolar değerinde ham ayçiçeği dışalımı yaptı. İthalat sıralamasında 230.8 milyon dolar ile Ukrayna, 178.1 milyon dolar ile Rusya ve 12.2 milyon dolar ile Sırbistan ilk 3 ‘te yer aldı.
APK-Inform Ajansı’nın iş projeleri başkanı Andriy Kupchenko’nun uluslararası yağ konferansı FOC 2024’de yaptığı açıklamada, Ukrayna yağının Rus yağını Türkiye pazarından uzaklaştırdığını söyledi. Benzer bir açımlamada bulanan Rusya Yağ Birliği İcra Direktörü Mikhail Maltsev de Türkiye’nin, geçtiğimiz yıl Rusya’dan ayçiçeği yağı alımlarını yaklaşık üçte bir oranında azalttığını söyledi. Rus yayını Agroexport’a yapılan açıklamada yetkili, Türkiye’nin Rus ihracatçıları için önemli ve gelecek vaat eden bir pazar olmaya devam ettiğini belirterek şunları söyledi:
Rusya eski satış hacmine dönme konusunda umutlu
“Türkiye, Karadeniz bölgesinde ayçiçeği tohumu ve ayçiçeği yağının ana alıcısı. Ancak 2022’deki tahıl anlaşması sonrasında Ukrayna bu pazara satışlarını artırdı. Yine de Türkiye, Rus yağ ürünleri ithalatında üçüncü sırada yer alıyor. Ukrayna geçen yıl yağlı tohum işleme sektörünü aktifleştirdi. Bu da yağlı tohum ihtiyacını artırıp ihracatı baskılayabilir. Türkiye’de depremler ve elverişsiz hava koşulları nedeniyle bu ürünün hasadı azaldı. Bu nedenle, en azından Türkiye pazarına yönelik ayçiçeği yağı satışlarının önceki hacimlere dönmesini, hatta belki de artmasını bekleyebiliriz.”