Türkiye: Vergi gelirindeki düşüşle Şubat ayında rekor bütçe açığı kaydedildi (Dinamik Yatırım Menkul Değerler)

Türkiye: Vergi gelirindeki düşüşle Şubat ayında rekor bütçe açığı kaydedildi…

Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın açıkladığı Şubat ayı bütçe verilerine göre, merkezi yönetim bütçesi bir yıl önceki 69,7 milyar lira fazlaya kıyasla 170,6 milyar lira (9 milyar dolar) açık verdi. Bu, üst üste üçüncü aylık açık oldu. Faiz dışı denge Şubat 2022'de +113,4 milyar TL iken, Şubat 2023'te 136,3 milyar TL açık verdi.

Aylık Bütçe Gerçekleşmeleri Raporu'nda belirtildiği üzere, Devlet gelirleri bir önceki yıla göre %19,1 azalarak 218,8 milyar lira oldu. Aynı dönemde vergi gelirleri %0,4 azalarak 179,6 milyar lira olurken, kurumlar vergisi gelirleri %94,4 azaldı. Bütçe harcamaları %93,9 artarak 389,4 milyar TL oldu; %55,2'lik yıllık enflasyona göre ayarlandığında ise reel olarak %38,7 artış gösterdi. Faiz dışı harcamalar bir önceki yıla göre %126 artarak 355,2 milyar lira oldu. Bu dönemde faiz dışı giderlerin de yine enflasyonun üzerinde arttığı görülmektedir. Bu dönemde sermaye giderleri %464,1, sermaye transferleri %4.815,3, SGK devlet primi giderleri %98,4, mal ve hizmet alım harcamaları da %110,1'lik artışlar kaydetmiştir.

2023 kümülatif verilerine baktığımızda; Ocak-Şubat döneminde mali açık 202,8 milyar lira, faiz dışı açık 147,2 milyar lira oldu. Bütçe Ocak-Şubat 2022 döneminde 99,8 milyar TL fazla vermişti. Bu veriler 2 aylık dönem itibariyle bütçenin geçtiğimiz seneye göre olan performansının daha olumsuz olduğunu göstermektedir. Gelirlerdeki yıllık artış %13,7 olurken, giderlerdeki artış %104,9 olarak gerçekleşti. 2 aylık dönemde vergi gelirlerindeki artış %31,9, faiz dışı giderlerdeki artış ise %126,8 oldu. Ocak-Şubat 2022 döneminde 157,7 milyar TL olan faiz dışı fazla, 2023 yılının aynı döneminde 147,2 milyar TL faiz dışı açığa dönüştü.

 
Bütçe ve faiz dışı dengenin GSYİH'ye oranı (12 aylık devirli)… Kaynak: Hazine ve Maliye Bakanlığı, TÜİK, Dinamik Yatırım

Ödeme planlarındaki değişiklik, bazı vergi ödemelerinin Şubat ayından Mart ayına ertelenmesine neden olduğundan, bu dönemde bütçe açığındaki artış yoğun şekilde kurumlar vergisi gelirlerindeki düşüşten kaynaklandı. Geçen yılın Şubat bütçesinde Merkez bankasından gelen temettü ödemesi de etkili olduğundan, bu sene genel gelir kalemlerindeki büyüme daha düşük gerçekleşti.

Bütçenin genel performansı açısından faiz ve döviz kuru gelişmelerini önemsiyoruz. Bu değişkenleri, etkilediği fiyatların sübvanse edilmesi ve şu an devam ettirilen finansal/ekonomik sistemin devamı açısından izlemeyi sürdüreceğiz. Öte yandan, hem Şubat ayındaki deprem felaketinin ekonomi üzerindeki etkisi, hem de seçim öncesindeki büyüme teşvikleri kapsamında bütçe harcamalarının yılın ilk yarısında artacağını öngörüyoruz. Bu durum, bütçenin önümüzdeki aylarda daha fazla baskı altına girmesi anlamına gelmektedir. Bu kapsamda bütçenin ilerleyen dönemde ekonominin zayıf bileşenlerinden biri olacağını değerlendiriyoruz.

Turkey: Record budget deficit in February with the decrease in tax revenues…

According to the February budget data announced by the Ministry of Treasury and Finance, the central government budget had a deficit of 170.6 billion liras (9 billion dollars) compared to a surplus of 69.7 billion liras a year ago. This was the third month open in a row. While the primary balance was +113.4 billion TL in February 2022, it gave a deficit of 136.3 billion TL in February 2023.

As stated in the Monthly Budget Realization Report, State revenues decreased by 19.1% compared to the previous year and became 218.8 billion liras. In the same period, tax revenues decreased by 0.4% and became 179.6 billion liras, while corporate tax revenues decreased by 94.4%. Budget expenditures increased by 93.9% to 389.4 billion TL; Adjusted for 55.2% annual inflation, it increased by 38.7% in real terms. Non-interest expenditures increased by 126% compared to the previous year and reached TL 355.2 billion. In this period, non-interest expenses also increased above the inflation rate. In this period, capital expenditures increased by 464.1%, capital transfers increased by 4.815.3%, SSI state premium expenditures by 98.4%, and goods and service purchase expenditures increased by 110.1%.

When we look at the 2023 cumulative data; In the January-February period, the fiscal deficit was 202.8 billion liras and the primary deficit was 147.2 billion liras. The budget had a surplus of 99.8 billion TL in the January-February 2022 period. These data show that the performance of the budget in the 2-month period is more negative compared to the previous year. While the annual increase in revenues was 13.7%, the increase in expenses was 104.9%. In the 2-month period, the increase in tax revenues was 31.9%, while the increase in non-interest expenses was 126.8%. Primary surplus, which was 157.7 billion TL in the January-February 2022 period, turned into a primary deficit of 147.2 billion TL in the same period of 2023.

 
Ratio of budget and primary balance to GDP (12-month cycle)… Source: Ministry of Treasury and Finance, TurkStat, Dinamik Yatırım

Since the change in payment plans caused some tax payments to be postponed from February to March, the increase in the budget deficit in this period was mainly due to the decrease in corporate tax revenues. Since the dividend payment from the Central Bank was also effective in last year's February budget, the growth in general income items was lower this year.

We attach importance to interest and exchange rate developments in terms of the overall performance of the budget. We will continue to monitor these variables in terms of subsidizing the prices they affect and the continuation of the current financial/economic system. On the other hand, we anticipate that budget expenditures will increase in the first half of the year due to the impact of the earthquake disaster in February on the economy and the growth incentives before the election. This means that the budget will come under more pressure in the coming months. In this context, we consider the budget to be one of the weaker components of the economy in the future


Dinamik Yatırım Menkul Değerler A.Ş.

 https://www.dinamikyatirim.com.tr/

***
Yasal Uyarı
 
  Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.