İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) ve S&P Global’in açıkladığı verilere göre; Haziran ayında imalat PMI 49,2’den 48,1 seviyesinde geriledi. Son açıklanan veriler, üst üste 3 ay eşik seviyesinin altında kalan bir sanayi aktivite endeks değerine işaret etti. Mayıs 2020’den sonraki en düşük endeks değeri kaydedilirken, Covid-19 sonrası dönemin en yavaş ivmesi gerçekleşmiş oldu.
PMI verisinin ayrıntılarına bakacak olursak; Üretim ve siparişlerde yavaşlama kaydedilmiştir. Fiyat baskıları nedeniyle yetersiz talep ortamının oluşması bu yavaşlama eğiliminin belirginleşmesine neden olmaktadır. Girdi maliyetleri ve ürün fiyatları üzerindeki enflasyonist baskılar ise devam etmektedir. Girdi fiyatlarındaki yükselişte hammadde ve enerji maliyetlerindeki artışın yanı sıra döviz kurlarının olumsuz seyri etkili olmuştur. Böylece firmalar satış fiyatlarını keskin bir şekilde artırdılar. Hammadde kıtlığı, tedarikçilerin teslimat sürelerinin uzamasında rol oynadı. Tedarik zincirlerindeki aksaklıklar Mayıs ayına göre artış gösterse de en kötü gecikmelerin yaşandığı önceki dönemlere göre çok daha hafif geçti.
PMI Üretim Endeksi… Kaynak: TÜİK, İstanbul Sanayi Odası, S&P Global, Bloomberg
İstihdam, son anket verilerinde olumlu gelişmelerin kaydedildiği alanlardan biri oldu ve şirketler personel sayılarını artırmaya devam etti. Ancak, istihdam artışı 25 aylık yükseliş trendinin en yavaş ikinci hızında kaydedildi. Sanayinin yoğun talep döneminde karşılaştığı döneme benzer bir istihdam ihtiyacı gözlemleniyor. Ancak ilerleyen dönemde yüksek enflasyonist baskı ve yetersiz talep firmaların kapasitelerinin altında üretim yapmasına ve buna bağlı olarak istihdam yavaşlatmasına neden olabilir. İstihdamdaki mevsimsel etkiler ortadan kalkınca 3Ç22 sonu ile beraber daha belirgin bir yavaşlama göreceğimizi düşünüyoruz.
Sonuç olarak; son dönemdeki büyüme projeksiyonlarındaki öne çıkan yavaşlama eğilimini öncü göstergeler onaylamaktadır. Merkez Bankası’nın İktisadi Eğilim anketlerinde de gelecek 3 aya ilişkin üretim, siparişler gibi beklentilerde düşüş vardı. Aynı şekilde maliyet artışlarındaki yüksek baskıların da devam edeceği düşünülüyor. Üst üste 3 ay ivme kaybını yansıtır şekilde gerçekleşen PMI verileri, Türkiye ekonomisinin yavaşlamakta olduğunu net şekilde ortaya koyuyor. Büyümedeki yavaşlamanın 3Ç22 dönemi ile beraber iyice belirginleşeceğini ve bu yıl büyümenin %3,2 seviyelerine doğru gerileyeceğini düşünüyoruz.
Enver Erkan
Araştırma - Başekonomist
Tera Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
www.terayatirim.com
***
Yasal Uyarı
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.