https://terayatirim.com/arastirma/teradan-notlar/030320220807
Türkiye: Enflasyon, savaş nedeniyle rekorlarını yenileyebilir…
Türkiye'de Şubat ayında tüketici enflasyonu %54,4'e yükselerek 2002'den bu yana en yüksek okumasını gerçekleştirdi. Geniş tabanlı ve çoğu bileşeni kaplayan enflasyon, zayıf lira ve yüksek gıda ve enerji maliyetlerinin ana sürükleyici gücünü göstermektedir. Son dönemde artan emtia fiyatlarına dair marjinal etkiler henüz Şubat enflasyonuna dahil olmamakla birlikte, Avrupa'daki savaşın küresel ekonomileri ve doğrudan dünyadaki gıda ve enerji enflasyonunu etkileyeceği bir ortamda biz temkinli bir enflasyon patikası öngörüyoruz. Bu kapsamda, enflasyonda yıl içindeki seyre ve yılsonuna dair tahminlere ilişkin yukarı yönlü riskler artmıştır.
Petrol fiyatı son yılların en yüksek seviyesinde ve savaşın seyrine bağlı olarak olası arz açığı kaynaklı fiyatlama, yükselişi daha da destekleyebilir. Bunun cari denge ve enflasyon üzerine direkt ve endirekt etkilerini hesaba katmak gerekli… Ki her 10 USD'lik petrol fiyatı değişiminin hesaplarımıza göre yaklaşık 1,5 puanlık bir enflasyon etkisi oluyor. Gıda konusunda, olumlu durum ihraç edilemeyen taze meyve sebzenin iç piyasaya yönlendirilmesiyle fiyat düşüşü şeklinde, ancak tahıl fiyatları Rusya ve Ukrayna'nın buğday üretiminden dolayı yukarı baskı altında olacak ve gıda enflasyonunu etkileyecek.
Tabii güncel enflasyon düzleminde yoğun şekilde gıda, enerji ve Şubat ayına devreden doğalgaz, elektrik zamlarından ötürü genel baskı devam ediyor. ÜFE'deki artış düzlemi ve aradaki fiyat maliyet açıklığı da ilerleyen dönemde bu yüklenilmiş üretici maliyetlerinin yansıması bakımından yüksek patika olgusunu destekliyor. Muhtemelen mevcut faktörlere ek olarak, son Ukrayna savaşı etkenleri ile artan fiyatlardan da gelecek bir enflasyonizm dalgası söz konusu olacaktır. İlerleyen aylara yansımasını beklediğimiz bu durumun da yaz aylarında %60 bandına doğru bir hareketi desteklemesi beklenebilir.
Enflasyonun alt kalemlerine bakacak olursak; ana harcama gruplarının tamamında artış gözlenmektedir. Enerji, işlenmemiş gıda, alkollü içecekler, tütün ve altını hariç tutan B göstergesine göre, yıllık fiyatlar Ocak ayındaki %43'ten hızlanarak Şubat'ta %47 arttı. Manşet enflasyondan daha yüksek artış gösteren kalemler olarak gıda ve alkolsüz içecekler %8,41, ev eşyası %7, sağlık %6,39 ve çeşitli mal ve hizmetler %6,01 ile öne çıkmaktadır. Gıda ve enerji gibi değişken kalemlerin hariç bırakıldığı daha dar kapsamlı C göstergesi de Şubat'ta %44,1 seviyesine çıkarak temel mal ve hizmetlerde de maliyet baskısının yansımalarını içermektedir. Tüm enflasyon sepeti içerisinde %25,32 gibi bir paya sahip olan gıda, Rusya ve Ukrayna'dan ithal edilen buğdaya dair arz sorunları hesap edilecek olursa ilerleyen aylarda gıdadaki enflasyonist etkiyi katmanlandırabilir. Brent petrol fiyatlarının son dönemde 115 dolara ulaşmasının da başta akaryakıt, doğalgaz gibi bileşenlere zam olarak yansımasını bekleyeceğiz.
Enver Erkan
Araştırma - Başekonomist
Tera Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
www.terayatirim.com
***
Yasal Uyarı
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.