https://terayatirim.com/arastirma/teradan-notlar/040420221011
Türkiye: Enflasyon, enerji ve lira etkisiyle 20 yılın en yükseğinde…
Türkiye'de Mart ayında enflasyon %61,1'e yükselerek 2002 sonrası en yüksek okumasını gerçekleştirdi. Aylık bazda %4 beklentimizin biraz üzerinde ve piyasa katılımcılarının beklenti aralığının tam ortasında yer alan enflasyonda, enerji fiyatlarındaki artışın direkt tüketim ve maliyetler tarafındaki domine edici etkisini gözlemliyoruz. Zayıf liranın etkisine ek olarak yükselen emtia fiyatları enflasyonun aylık bazdaki ana itici güçleriydiler ve güncel konjonktür dahilinde değerlendirdiğimiz zaman, benzer faktörlerin takip eden aylarda da enflasyon üzerinde zorlayıcı etkilerini görmemiz olasıdır.
Enflasyonun alt kalemlerine bakacak olursak; ana harcama gruplarının tamamında artış gözlenmektedir. Yıllık üretici enflasyonu ikinci ayda üç haneli rakamlara ulaştı ve gıda ve enerji kalemlerini hariç tutan çekirdek fiyat endeksi bir önceki yıla göre tahminin üzerinde %48,2 seviyesine çıktı. Üretici fiyatları bu ayda %9,2 artarak yıllık ÜFE'yi %115'e çıkardı. Yükselen fabrika çıkışlı enflasyon seviyeleri, tüketici fiyatları üzerinde yukarı yönlü baskı oluşturmaya devam ediyor.
Fiyat artışlarının etkisi geniş tabanlı ve çoğu bileşeni kapsayan bir etki yaratmış görünüyor. Enerji enflasyonu, vergi indirimlerine rağmen rafine ürünler ve doğal gaz fiyatlarındaki artışın etkisiyle Şubat'taki %83'ten %102,9'a yükseldi. Enerji fiyatlarının çoğunu içinde bulunduran ulaştırma alt kalemi, aylık bazda %13,3 gibi büyük bir artış göstermiş durumda. Bu kalemdeki %99,1 oranındaki yıllık artış ise nakliye maliyetlerinin bir yıl öncesine göre neredeyse iki katına çıktığını göstermekte. Bunun direkt etkisinin yanında, diğer alt kalemlere de belli oranda sızma etkisinin olacağını düşünecek olursak, enerji enflasyonunun yayılım etkisi geniş tabanlı enflasyon yükselişinin ana zeminini oluşturabilir. Tüketici sepetinin kabaca dörtte birini oluşturan gıda fiyatları yıllık %64,5'ten %70,3'e yükselerek güncel savaş koşulları gıda enflasyonunun da daha da artması riskini ortaya koymaktadır. Manşet enflasyondan daha yüksek artış gösteren kalemler olarak ulaştırma %13,29, eğitim %6,55, lokanta ve oteller %6,04 ile öne çıkmaktadır.
Enver Erkan
Araştırma - Başekonomist
Tera Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
www.terayatirim.com
***
Yasal Uyarı
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.