Türkiye, Bütçe açığı artan vergi gelirleriyle daraldı (Tera Yatırım )

Türkiye: Bütçe açığı artan vergi gelirleriyle daraldı

Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın açıkladığı Eylül ayı bütçe verilerine göre; Ağustos 2021’de 40,8 milyar TRY fazla vermiş olan merkezi yönetim bütçesi Eylül 2021’de 23,6 milyar TRY (2,56 milyar USD) açık vermiştir. Bütçe geçtiğimiz senenin aynı döneminde 29,7 milyar TRY açık vermişti. Aylık Bütçe Gerçekleşmeleri Raporu’nda belirtildiği üzere, Eylül 2020’de 13,5 milyar TRY olan faiz dışı açık, Eylül 2021’de 9,5 milyar TRY faiz dışı açık olmuştur. Bütçe gelirleri Eylül 2020 - Eylül 2021 arasında katma değer vergisi gelirindeki %159'luk artışın etkisiyle %49,4 oranında artarak 117,9 milyar TRY olurken, genel devlet harcamaları ise aynı dönemde %30,3 artarak 141,5 milyar TRY olmuştur. Benzer dönemde genel vergi gelirleri, %19,58 olan yıllık enflasyonun oldukça üzerinde %40 artmış ve 95,6 milyar TRY olmuştur. Faiz hariç harcamalar ise aynı dönemde %37,9 oranında artarak 127,4 milyar TRY’ye ulaştı. Faiz ödemeleri aynı dönemde %13 azalarak 14,1 milyar TRY’ye geriledi.

 
 
Eylül 2020-21 dönemleri karşılaştırmalı bütçe giderleri ve vergi gelirleri… Kaynak: Hazine ve Maliye Bakanlığı, Bloomberg

2021 kümülatif verilerine baktığımızda ise; Ocak - Eylül döneminde bütçenin 61,1 milyar TRY açık verdiği görülmüştür. Geçen yılın 9 aylık döneminde 140,6 milyar TRY açık vermiş olan bütçenin geçen yıla göre daha olumlu bir görüntü sergilediği görülmektedir. Ocak - Eylül 2020’de 32,8 milyar TRY faiz dışı açık verilmişken, bu yıl 81,2 milyar TRY faiz dışı fazla gerçekleşmiştir. Bütçe gelirleri Ocak - Eylül 2020 ile Ocak - Eylül 2021 arasında %35,8 artarak 990,6 milyar TRY olurken, bütçe giderleri ise aynı dönemde %20,9 artarak 1.051,7 milyar TRY olmuştur. Benzer dönemde vergi gelirlerindeki artış %39,7 olarak gerçekleşerek 808,4 milyar TRY olmuştur. Faiz hariç bütçe giderleri ise %19,3 oranında artışla 909,4 milyar TRY olarak gerçekleşmiştir.

Hükümetin son ekonomik programına göre 2021'de bütçe açığının gayri safi yurtiçi hasılanın %3,5'ine eşit olacağı tahmin ediliyor. Vergi tahsilatının sabit kalması ve gelir artışının harcamaları geride bırakması nedeniyle bütçe açığı geçen ay bir önceki yıla göre daraldı. OVP’de 2022 için %3,5, 2023 için %3,2 ve program dönemi sonu olan 2024 için %2,9 bütçe açığı/GSYH oranı hedeflenmektedir. Geçen yılın pandemi etkisi, bütçe gelirleri ve harcamaları bağlamında geride kaldığından dolayı daha iyi rakamlar görüyor olmakla beraber; özellikle artan enflasyon ve tüketime dair makro ihtiyati tedbirlerin, bunun yanında azalan alım gücünün KDV, ÖTV gibi vergi kalemlerinden gelen gelirleri sınırlayabileceğini düşünüyoruz. Aynı zamanda, kamu kesimi borçlanma gereğinin artması ve dış borçlanma maliyetleri üzerindeki yukarı yönlü baskı giderler üzerinde doğal artış ve faiz kaynaklı artış etkisinde bulunabilir. Artan enflasyon ve finansal belirsizlikler, borçlanma maliyetlerinde ve vade yapısında etkili olmaktadır. Bu da geçmiş dönemlere göre faiz ödemelerini artırıcı etkide bulunmaktadır. Özellikle, Türkiye’nin döviz bazlı borçlanmasında ilerleyen dönemde artabilecek maliyetler ve vade uzunluklarını önemsiyoruz. Hazine, döviz cinsi borçlanmayı azaltmayı ve kısalan vadeleri uzatmayı amaçlamaktadır



 Tera Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
  www.terayatirim.com
                                 
                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
  Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.