TÜRK-İŞ araştırmasına göre Aralık ayında dört kişilik ailenin açlık sınırı 2.590 TL, yoksulluk sınırı 8.436 TL

TÜRK-İŞ (Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu) 'Açlık ve yoksulluk sınırı' araştırmasına göre Aralık ayında;

TÜRK-İŞ Araştırmasına göre 2020 Aralık ayında;
 Dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması
gereken aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 2.589,94 TL,
 Gıda harcaması ile birlikte giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım,
eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık
harcamalarının toplam tutarı ise (yoksulluk sınırı) 8.436,27 TL,
 Bekâr bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ ise aylık 3.146,98 TL olmuştur.
* Gıda harcaması tutarı, yuvarlama nedeniyle, toplamda farklı olabilmektedir.

Dört kişilik bir ailenin aylık gıda harcaması (mutfak masrafı) bir yıl öncesine göre 427 TL,
temel ihtiyaçlar için yapılması gereken toplam harcama ise 1.392 TL artmıştır. Sadece son
ayda aile bütçesine gıdadaki fiyat artışlarından dolayı gelen ek yük 73 TL’dir. Diğer
harcamalarla birlikte dört kişilik ailenin aylık ek harcama zorunluluğu 239 TL’ye ulaşmıştır.
Yürürlükteki asgari ücret halen dört kişilik ailenin açlık sınırını bile karşılamaktan uzaktır.
Kaldı ki “yetecek ücret” kavramı, ailenin sadece gıdasını karşılayan, karın tokluğuna
çalışmanın karşılığı olarak değil, “insan onuruna yakışır” bir yaşantıyı sağlayacak gelir olarak
tanımlanmaktadır. Ülkemizde çalışanların yaklaşık yarıya yakını asgari ücret veya civarında
bir gelirle yaşamak durumunda kalmaktadır. Ele geçen asgari ücret işçilerin prime esas
ortalama aylık kazançlarının yüzde 68’ini oluşturmaktadır. Özellikle küresel salgın Kovid19’a
bağlı olarak hanehalkı harcamaları değişmiş, borçluluk oranı da yükselmiştir. 2020
yılında geçerli olacak asgari ücret de aylık net 2.825,90 TL olarak belirlenmiştir. Çalışanların
beklentisi yine karşılanmamış ve çalışanların yoksulluğu devam etmiştir.

TÜRK-İŞ ile TÜİK tarafından hesaplanan gıda fiyatları endeksinde son on iki aylık değişim
eğilimi birbiriyle uyumludur. Aşağıdaki şekilde görüldüğü üzere, gıda fiyatlarında geçen yılın
sonunda başlayan artış eğilimi ilerleyen aylarda yükselerek devam etmiş ve yüzde 20
bandına yerleşmiştir. Bu artışta yaş sebze-meyve fiyatlarının azımsanmayacak etkisi vardır.
TÜRK-İŞ’in verileri temel alındığında “mutfak enflasyonu”ndaki değişim 2020 Aralık ayı
itibariyle şu şekilde olmuştur:
• Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken asgari
harcama tutarı bir önceki aya göre yüzde 2,91 oranında artış gösterdi.
• Yılın ilk on iki ayı itibariyle fiyatlardaki artış yüzde 19,75 oranında oldu.
• Gıda enflasyonunda son on iki ay itibariyle artış oranı yüzde 19,75’dir.
• Yıllık ortalama artış oranı ise yüzde 16,16 olarak hesaplandı.


TÜRK-İŞ hesaplamasına temel alınan gıda ürünlerinin fiyatlarında 2020 Aralık ayı itibariyle
gözlenen değişim şu şekildedir:
• Süt, yoğurt, peynir grubunda; önemli bir fiyat değişikliği görülmedi. Ancak son
aylarda dikkati çeken bir gelişme; önceleri raflarda bol olan süt ürünleri ile yoğurt
çeşidinin giderek azalması ve aralarındaki fiyat farkının küsuratlarda olmasıdır.
Hesaplamada genellikle inek peyniri fiyatı dikkate alınmaktadır. Ancak koyun
peynirini 62 lira ve keçi peynirinin 66 liraya ulaştığı, kaşar veya tulum peyniri gibi
çeşitlerin de bu civarda olduğu dikkat çekmektedir. Kutuda satılan peynirin 1
kilogram haricinde 0,8 veya 0,9 kilogram olarak satıldığı ve bu nedenle
fiyatlarında farklılık olduğu gibi algı da oluşmaktadır.
• Et, tavuk, balık, sakatat, bakliyat ürünlerinin bulunduğu grupta; kıyma ve kuşbaşı
ile tavuk ve sakatat (ciğer, yürek, böbrek) ürünleri fiyatı bu ay aynı kaldı. Balık
fiyatları, geçtiğimiz aya göre değişmedi. Yumurtada fiyat artışı bu ay yüksek
oranda oldu ve tanesi 1,16 lira oldu. Bakliyat ürünleri (kuru fasulye, kırmızı-yeşil
mercimek, nohut, barbunya vb.) fiyatlarında geçen ay fiyat artışı görülen yeşil
mercimek, nohut ve barbunyada fiyatlar aynı kalırken, bu ay yine kuru fasulye
fiyatı ile kırmızı mercimek fiyatı artış gösterdi.
• Sebze-meyve fiyatları bu ay yine en fazla değişiklik gösteren harcama grubu
olmuş ve geçen aya göre hepsinde artış gerçekleşmiştir. Mevsim sebze ve
meyvelerinin temel alındığı hesaplamada kapsamdaki ürünler de farklılık
göstermektedir. Hesaplamada bu ay 19 sebze ve 10 meyve olmak üzere toplamda
29 ürün dikkate alınmıştır. Yaş sebze-meyve ortalama kilogram fiyatı bu ay 7,19
TL (geçen ay 6,71 TL) olarak hesaplanmıştır. Geçen aya göre meydana gelen
artış büyük ölçüde meyve fiyatlarından kaynaklanmıştır. Kasım ayında 6,77 TL
olarak hesaplanan ortalama meyve fiyatı bu ay 7,60 TL olmuştur. Geçen ay 6,68
TL olarak hesaplanan sebze ortalama kilogram fiyatı bu ay 6,97 TL olmuştur.
Hesaplama yapılırken -her zaman olduğu gibi- pazarda yaygın bulunan mevsim
ürünleri esas alınmış, ürünlerin tek tek ağırlığı yerine harcama sepetindeki meyve
sebze tüketiminin toplam miktarından hareket edilmiştir.
• Ekmek, pirinç, un, makarna, bulgur, irmik gibi ürünlerin bulunduğu grupta; tam
buğday, ekşi mayalı vb. çeşitlemelerle bazı ekmek çeşitlerinde artış
gerçekleştirildi. Bu ay pirinç ve bulgur fiyatı değişmezken, makarna, un ve irmik
fiyatı arttı.
• Son grup içinde yer alan gıda maddelerinden; tereyağı, margarin ile zeytinyağı
fiyatı aynı kalmış ve fakat ayçiçeği yağı fiyatı yine artmıştır. Hesaplamada dikkate
alınan siyah ve yeşil zeytin ortalama fiyatı bu ay da değişmemiştir. Yağlı tohum
(ceviz, fındık, fıstık, ayçekirdeği vb.) ürünlerinde ceviz ve fındık fiyatı artmış,
diğerleri değişmemiştir. Baharat ürünleri (kimyon, nane, karabiber vb.) fiyatı da
aynı kalmıştır. Çay ve ıhlamur yanı sıra bal, reçel, pekmez, şeker ve tuz fiyatı ile
salça fiyatı da bu ay yine fiyatı aynı kalan ürünler arasında yer almıştır.