Türk araçlarının ihracat taşıma sayısı Eylül ayında yıllık %14 büyüme ile 110.630 adet oldu - UND

UND internet sitesinde yayınlanan açıklama aşağıda bulunuyor:

EYLÜL 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU

2018 yılı içerisinde Türk araçlarının karayolu ile taşımacılık yaptığı ülkelerin harita üzerinde gösterimi

İHRACAT TAŞIMALARI

UND’nin derlediği verilere göre; Türk araçlarının geçen yılın Eylül ayında 97.438 adet olan ihracat
taşıma sayısı 2018 yılı Eylül ayında %14 büyüme ile 110.630 adet oldu. Türk araçlar 2018 yılı OcakEylül
toplamında bir önceki yılın aynı dönemine göre %3 düşüş ile 893.649 adet taşıma
gerçekleştirdiler.

Yabancı araçlar ise geçen yıl Eylül ayında 25.328 adet olan taşıma sayılarını 2018 yılı Eylül ayında
%16 büyüme ile 29.382 adet yaptılar. Ocak-Eylül toplamında bir önceki yılın aynı dönemine göre
%8 büyüme ile 257.644 adet taşıma gerçekleştirdiler.

Türk ve Yabancı araçların 2017 yılı Eylül ayında gerçekleştirdiği toplam 122.766 adet olan taşıma
sayıları 2018 Eylül ayında %14 büyüme ile 140.012 adet oldu. İlk 9 ay toplamında bir önceki yılın
aynı dönemine göre ise Türk ve Yabancı araçlar toplamda %1 düşüş yaşadılar ve 1.151.293 adet
ihracat taşıması gerçekleştirdiler. İhracat taşımalarının %78‘i Türk, %22’si ise Yabancı plakalı
araçlar ile yapıldı.

İhracat taşımalarımızda %37 oranında büyük bir paya sahip olan Irak’ı hariç tutacak olur isek; Türk
araçlar bir önceki yılın aynı dönemine göre %1 düşüş yaşadılar, Yabancı araçlar ise %8 büyüme
sağladılar.

Suriye’ye yapılan taşımalar %22 düşüş yaşadı, Geçen yıl ilk 2 aylık dönemde hızlı başlayan
Irak pazarı da geçen yıla oranla %6 düşüş gösteriyor. Irak ve Suriye’deki düşüş Ortadoğu ülkeleri
toplamını da etkilediği için Ortadoğu’da %10 düşüş olduğu görülüyor.

Avrupa’nın genelinde yaşanan artış eğilimi özellikle komşu ülkelerde; Romanya %25, Yunanistan
%16, Bulgaristan %27 olmak üzere olumlu etkilere sebep oldu. Polonya, Macaristan ve Avusturya
gibi Orta Avrupa ülkelerinde de %10’e varan artışlar dikkat çekiyor. Avrupa ülkelerine
toplamda %8 artış yaşandı. Avrupa ülkeleri ille yapılan KUKK toplantılarında alınan olumlu
sonuçlar ile birlikte Avrupa ülkelerine ihracat taşımalarımız artmaya devam etmektedir. Eylül ayı
içerisinde teslim alınan Macaristan Transit geçiş belgeleri ile birlikte AB ülkelerine yapılan ihracat
taşımalarının rahatladığı görülüyor.

2017 yılında Azerbaycan ve Nahcivan’a yapılan ihracat pazarında azalma görülmüştü, 2018 yılı İlk 9
ay toplamında ise Nahcivan’a %3 düşüş olmasına karşın, Azerbaycan’a %14 artış olduğu görülüyor.
Gürcistan’a yapılan ihracat taşımalarında ise Türk araçlarının payları %3 oranında düştü ve
Gürcistan plakalı araçlar pazarda %14 artış ile yükselişe devam ettiler. Türk araçlarının İran’a yaptığı
ihracat taşımalarında da %21 düşüş görülüyor. İran araçları ise Türkiye’den yaptığı ihracat
taşımalarında %17 oranında artış gösteriyorlar.

Türk araçlarının ihracat taşıması yaptığı ilk 10 ülke toplam pazar payının %70’ini karşılamaktadır.
İlk 15 ülke %82’sini ve ilk 20 ülke ise %90’dan fazlasını karşılamaktadır.

Türkmennistan’a yapılan taşımalarda %56 oranında ciddi düşüş olduğu görülmektedir. Bu konuda
yapılan araştırmalarımızda, Türkmenistan’daki mevcut projelerin tamamlanması ve aynı ölçekte
yeni projeler olmaması, ihracat taşımalarımızı olumsuz etkilemektedir. Türkmenistan’ın
Tacikistan’a yapılan ihracat taşımalarında kendi ülkesi üzerinden transit geçişlere izin vermemesi
de taşımalarımızı ve ihracatımızı olumsuz etkileyen durumlardan biri olmuştur. Türkmenistan
taşımaları düşüşe geçmesine rağmen, Özbekistan taşımalarında ise %59 oranında artış yaşanıyor.
Türkmenistan pazarındaki azalış, Özbekistan’a artan pazarımız ve Rusya’ya artan pazarımız ile
ikame ediliyor. Mayıs ayı içerisinde Semerkant’ta gerçekleştirilen Özbekistan-Türkiye KUKK
toplantısı ile birlikte %50 artan geçiş belgesi kotası ile birlikte Özbekistan’a olan taşımalarımız daha
da artmıştır ve kotası dolan belgeler için ek 6.000 adet belge Ağustos ayı içerisinde alınmıştır.
BDT ülkelerine yapılan taşımalarda en önemli yere sahip Rusyaa Federasyonu’na baktığımızda bu yıl
taşımaların hızla yükselişe geçmesi ile birlikte ihracat taşımalarımızda %170 oranında artış olduğu
görülüyor. Öyle ki Rusya için aylık dönemlerde açılan geçiş belgeleri Mayıs ayında yeterli gelmediği
için ek 700 adet belge, Haziran ayında da ek 500 adet belge kullanıma açılmıştı. Temmuz’da 100 ve
Ağustos ise 200, Eylül ayında 300 adet ek belge kullanıma açılmıştı. Sektörden gelen talepler
doğrultusunda Eylül ayında Rusya’da kalan belgelerin tümü genel kullanıma açılmıştır. Ekim ayının
başında kalan ikili belge sayısı 1400 adet idi, en iyi ihtimalle Kasım ayının ortalarında belgelerin
tükenmesi bekleniyor. Eylül ayında Belarus ile yapılan KUKK toplantısında olumlu sonuçlar
alınarak dönülmüştü, Rusya belgelerinin erken tükeneceği düşünüldüğünde ise Belarus v.b. ülkeler
üzerinden taşımaların devam edeceği öngörülmektedir. Bununla birlikte, ulaşımın Rusya üzerinden
transit geçerek sağlandığı güzergâhlarda da taşımaların arttığını görüyoruz.

Altyapı yattırımları ve süren inşaat projelerinin artması ile birlikte, ihracat taşımalarımızda
Ukrayna’ya %47 oranında artış yaşanmıştır. Moldova’ya ise %28 oranında artış görülmektedir. BDT
ve Orta Asya ülkelerine ilk 9 ay toplamında %1 artış yaşanmıştır.

İlk 9 ayda, Türkiye’den yapılan ihracat taşımalarında; Türk araçlar bir önceki döneme göre yüzde
3 düşüş yaşadılar. Yabancı araçlar ise %8 artış yaşadılar, Genel toplamda ise ihracat taşımalarında
yüzde 1 düşüş yaşanmıştır. Yabancı araçların payı %22, Türk araçların payı ise %78 olarak
gerçekleşti. Yabancı araçlar arasında pazar payını %22 artıran Sırbistan ve %17 artıran İran dikkat
çekmektedir.

2018 yılının ilk 9 ayında ithalat taşımalarında genel toplamda %5 düşüş olduğu görülüyor. Türk
araçların sayısında %6 oranında düşüş yaşanırken Yabancı araçların oranında ise %4 düşüş yaşandı.
Geçen yıla göre Yabancı araçlar Pazar payında %34’e kadar paylarını artırmış durumdalar. İthalat
taşıması yapan Yabancı araçları, başta İran olmak üzere Bulgaaristan ve Romanya takip ediyor.
Neredeyse tüm yabancı araçların ithal pazarındaki sayıları düşüşe geçmesine rağmen İran araçları
%26 artış sağlamışlardır.

İlk 9 ayda, Türk araçlarının İthalat taşımalarında yük aldığı ülkelere bakıldığında, ilk sırada 70.709
adet taşıma ile Almanya geliyor. Geçen ay ikinci sıradaki Irak ise her ay artış eğiliminde olmuştu
fakat ihracattaki düşüş ile birlikte ithalatta da düşüş eğilimine geçti ve yerini 43.617 ithalat taşıması
yaptığımız ve %7 düşüş yaşanan İtalya’ya bıraktı. 3. Sıradaki Irak’ta ise İlk 9 ay toplamında %39
oranında düşüş yaşandı ve 40.076 adet ithalat taşıması gerçekleştirildi.

Avrupa ülkeleri arasında düşüşün yaşandığı ülkelerde %21 Birleşik Krallık, %11 Bulgaristan, %5
Romanya ve %7 ile İtalya, %5 İspanya bulunmaktadır. Diğer tüm Avrupa ülkelerinden yapılan
ithalat taşımalarımız istikrarlı bir şekilde artmaya devam ediyor. Bu ülkeler arasında Fransa %12,
Yunanistan %3, Hollanda %7, Belçika %33, Polonya %9 ve Avusturya %16 artış ile ddikkat
çekmektedir.

İran’dan yapılan ithalat taşımalarımızda ise Türk araçları %6 oranında artış yakaladılar. Diğer
dikkat çeken ülke ise %20 artış ile Özbekistan oldu. İhracat taşımasında da ciddi artış görülen
Özbekistan’ın İthalat yönünde de artış göstermesi Özbekistan’ın önemini tekrar vurguluyor.

Bölgelere göre ihracat ve ithalat karşılaştırması yaptığımızda, Avrupa ülkelerine artan
ihracatımızın, ithalatımızda aynı oranda olmadığı dikkat çekmektedir. Orta doğu ülkelerine (başta
Irak ve Suriye olmak üzere) de aynı şekilde ithalatımızda ciddi oranda düşüş olduğu
görülmektedir. İhracat taşımalarımızda bölgelere göre yaşanan artışların ithalat taşımalarımızda
aynı düzeyde olmaması durumu boş girişleri de etkilemektedir.

TRANSİT TAŞIMALAR

Türkiye üzerinden yapılan Transit taşımalar incelendiğinde; Türk ve Yabancı araçlarının İran, Irak,
Gürcistan, Azerbaycan, Bulgaristan, Romanya, Yunanistan başta olmak üzere komşu ülkelere
taşıma yaptığı görülüyor. Yoğun olmamakla birlikte İtalya,, Almanya, Hollanda, Fransa gibi gelişmiş
ülkelere de transit taşımalar yapılıyor. Transit taşımaları ülkemiz üzerinden yapan araçlar ise gene
yoğunlukta olarak İran, Bulgaristan ve Gürcistan gibi komşu ülkeler.

Türk araçlarının boş girişlerinde bölgelere göre ayrım yaptığımızda çarpıcı bir etkiyi görebiliyoruz.
Türk araçlarının Avrupa ülkelerine ihracat taşımalarını artırdığını önceki tablolarda görmüştük,
ithalatın aynı oranda artmamasının etkisi Avrupa’dan boş dönüşlerde %68 oranında artış olduğunu
gösteriyor. Geçen yıl ilk 9 ay toplamında Avrupa’dan 35.000 araç boş dönüş yapmış iken
2018 yılının ilk 9 ayında Avrupa’dan ~60.000 araç boş dönüş yapmıştır.

İlk 9 ay toplamında Türk araçları boş giriş sayılarını düşürmesine karşın Yabancı araçlar %30
oranında boş girişlerini artırdılar. Türk taşımacılar; Avrupa’dan aylık ~6.700 araç, Irak ve
Suriye’den ~45.000 araç, Azerbaycan ve Gürcistan’dan ~12.000 araç, İran’dan ~1.700 araç,
Rusya’dan ~400 araç ile aylık ~70.000 araç ile kendi ülkellerine boş dönüş yapıyorlar. Yabancı
araçlar ise aylık ~14.000 adet boş giriş yapıyor ve bu araçların başında Gürcistan, Bulgaristan,
Romanya, Makedonya ve İran geliyor.