Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği'nin (TOBB) sosyal iştiraklerinden olanTürkiye Ekonomi
Politikaları Araştırma Vakfı'nın (TEPAV) Perakende GüvenEndeksi (TEPE) çalışmasının
Ekim ayı sonuçları yayınlandı.
TEPAV'dan konuya ilişkin olarak yapılan basın açıklaması aşağıda bulunuyor:
" Perakende güveni, Ekim 2019’da bir önceki aya göre 0,1 puan, bir önceki yılın aynı dönemine
göre 3,6 puan arttı. Perakende güveninin ekim ayında geçen yıla göre artışında geçtiğimiz 3
ayda işlerin durumu ve gelecek 3 ayda satış beklentisi göstergelerindeki yükseliş etkili oldu.
“Elektrikli ev aletleri, radyo ve televizyonlar sektörü, ekim ayında perakende güveninde en
fazla artış gösteren sektör oldu. AB-28 ve Euro Bölgesi ile karşılaştırıldığında Türkiye, geçen
yıla göre AB-28 ve Euro Bölgesi’nden daha iyi performans sergiledi.
Perakende güveni geçen yıla ve geçen aya kıyasla arttı
Ekim ayında -14,3 puan değerini alan TEPE, geçen yılın aynı dönemine göre 3,6 puan, geçen
aya göre 0,1 puan arttı. TEPE değerinin geçen yıla göre artışında, geçtiğimiz 3 ayda işlerin
durumu ve gelecek 3 ayda satış beklentisi göstergelerindeki iyileşme etkili oldu.
Perakendecilerin satış beklentileri arttı
Önümüzdeki 3 aya ilişkin satış beklentilerinin denge değeri Ekim 2019’da -4,2 puan oldu.
Buna göre önümüzdeki 3 aya ilişkin satış beklentileri, bir önceki aya göre 2,2 puan, bir önceki
yılın aynı ayına göre 16,5 puan arttı.
Ekim 2019’da TEPE anketi katılımcılarının yüzde 26,8’i önümüzdeki 3 ayda işlerinde iyileşme
beklerken, yüzde 45,1’i işlerinde kötüleşme beklediğini belirtti. İşlerinde bir değişiklik
beklemeyenlerin oranı ise, yüzde 28,1 oldu.
İşlerin durumu geçen yıla kıyasla iyileşti
İşlerin geçen yılın aynı dönemine göre durumu, Ekim 2019’da -49,3 puan değerini alarak,
Eylül 2019’a göre 16,4 puan azalırken, Ekim 2018’e göre 5,0 puan arttı.
Ekim 2019’da TEPE anketi katılımcılarının yüzde 14’ü geçen yılın aynı dönemine göre
işlerinde artış olduğunu belirtirken, işlerinde düşüş olduğunu belirtenlerin oranı yüzde 63,2
olarak belirlendi. Geçen yıla göre işlerinde bir değişiklik olmadığını belirtenlerin oranı ise,
yüzde 22,8 oldu.
Perakende güveni en çok “elektrikli ev aletleri, radyo ve televizyonlar” sektöründe arttı
Perakende güvenine alt sektörler itibarıyla bakıldığında Ekim 2019’da, geçen yılın aynı
dönemine göre “elektrikli ev aletleri, radyo ve televizyonlar”, “mobilya, aydınlatma ekipmanı
ve ev içi kullanım ürünleri”, “yiyecek, içecek ve tütün ürünleri”, “diğer (akaryakıt istasyonu,
eczane, parfümeri, nalbur, züccaciye, kırtasiye, vb.)” ve “birden fazla türde ürün satan
bakkal, market ve büyük mağazalar” sektörlerinde artış; “motorlu taşıtlar” ve “tekstil, hazır
giyim ve ayakkabı” sektörlerinde azalış görüldü. “Elektrikli ev aletleri, radyo ve televizyonlar”,
“mobilya, aydınlatma ekipmanı ve ev içi kullanım ürünleri”, “yiyecek, içecek ve tütün
ürünleri”, “diğer (akaryakıt istasyonu, eczane, parfümeri, nalbur, züccaciye, kırtasiye, vb.)” ve
“birden fazla türde ürün satan bakkal, market ve büyük mağazalar” sektörleri ortalama
değişimin üzerinde değer alırken; “motorlu taşıtlar” ve “tekstil, hazır giyim ve ayakkabı”
sektörleri ortalamanın altında değer aldı. “Tekstil, hazır giyim ve ayakkabı” sektörü
perakende güveninde en fazla azalış gösteren sektör oldu.
Perakendecilerin sipariş ve satış beklentileri arttı
TEPE anketine soru bazında bakıldığında Ekim 2019’da, “geçtiğimiz 3 ayda işlerin durumu” ve
“önümüzdeki 3 ayda tedarikçilerden sipariş ve satış beklentileri” göstergeleri hem Ekim
2018’e göre hem de Eylül 2019’a göre arttı. “Önümüzdeki 3 ayda istihdam ve satış fiyatı
beklentileri”, “işlerin geçen yıla göre durumu” ve “gelecek yıl mağaza sayısı beklentisi”
göstergeleri Ekim 2018’e göre artış, Eylül 2019’a göre ise azalış gösterdi.
AB’de perakende güveni geçen yıla kıyasla azaldı
AB-28 Perakende Güven Endeksi, Ekim 2019’da -3,5 puan değerini aldı. AB-28’de perakende
güveni bir önceki aya göre 2,1 puan, geçen yılın aynı dönemine göre 6,0 puan azaldı. Türkiye,
geçen yılın aynı dönemine kıyasla AB-28 ve Euro Bölgesi’nden daha iyi performans sergiledi.
Perakende güveninde Türkiye, geçen yıla göre değişimde AB-28 ve Euro Bölgesi’nden daha iyi performans sergiledi
AB-28 ülkeleri ve Türkiye’nin Perakende Güven Endeksi değerlerine bakıldığında Yunanistan,
ekim ayında geçen yıla göre en fazla artış yaşayan ülke oldu. Yunanistan’ı; İtalya, Arnavutluk
ve Belçika takip etti. Endeks değeri geçen yıla göre en fazla düşen ülkeler ise sırasıyla
İngiltere, İrlanda ve Macaristan oldu. Bir önceki aya göre en fazla artış da Macaristan’da
yaşandı. Perakende Güven Endeksinde, Ekim 2018’e göre değişim AB-28’de -6,0 puan, Euro
Bölgesi’nde -0,2 puan oldu. Eylül 2019’a göre değişim incelendiğinde ise Türkiye’nin, AB-28
ve Euro Bölgesi’nden daha iyi performans sergilediği görüldü.
Konya’da perakende güveni Türkiye genelinden daha kötü performans sergiledi
TEPAV ve Konya Ticaret Odası (KTO) işbirliğinde gerçekleştirilen Konya Perakende Güven
Endeksi (KOPE) kapsamında, Şubat 2012’den bu yana Konya’da faaliyet gösteren 300
perakendeci ile her ay yüz yüze anketler yapılıyor.
Ekim ayında TEPE, -14,3 puan değerini alırken KOPE -18,1 puan değerini aldı. KOPE, geçen
yılın aynı dönemine göre 7,5 puan azalırken, TEPE 3,6 puan arttı. KOPE değeri bir önceki aya
göre ise 5,4 puan azaldı. Konya perakendesi, ekim ayında Türkiye genelinden ve AB-28’den
daha kötü performans sergiledi.
