Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayınlanan Şubat ayı enflasyon rakamlarını değerlendirdi.
Bankanın enflasyon değerlendirmesinin tamamı aşağıda bulunuyor.
Özet
Tüketici fiyatları şubat ayında yüzde 3,15 oranında artmış, yıllık enflasyon 2,50 puan azalışla yüzde 55,18
seviyesine gerilemiştir. Bu dönemde yıllık enflasyon enerjide belirgin olmak üzere tüm ana gruplarda düşüş
kaydetmiştir. Enerji fiyatlarında, kur ve emtia fiyatlarındaki görünüme paralel olarak, son aylardaki ılımlı
seyir sürmüştür. Temel mal grubunda da bu dönemde aylık artışların yavaşladığı izlenmiştir. Hizmetlerde
fiyat artışı bir önceki aya göre yavaşlamakla birlikte, yemek hizmetleri, eğitim ve bakım-onarım gibi kalemler
öncülüğünde nispeten yüksek seyretmiştir. Kirada aylık artış oranı bir önceki aya kıyasla önemli ölçüde
gerilemiştir. Öte yandan, gıda fiyatları sebze, kırmızı et ile süt ve süt ürünleri öncülüğünde yüksek bir oranda
artmaya devam etmiştir. Şubat ayında üretici fiyatları aylık artışı enerji fiyatlarındaki belirgin gerilemenin
katkısıyla zayıflamıştır. Bu görünüm altında, B ve C endekslerinde yıllık enflasyon düşmüş, göstergelerin
mevsimsellikten arındırılmış aylık artışı önemli ölçüde yavaşlayarak ocak ayı öncesindeki seviyelerine
gerilemiştir.
Değerlendirmeler
Şubat ayında tüketici fiyatları yüzde 3,15 oranında artmış ve yıllık enflasyon 2,50 puan azalarak yüzde 55,18
seviyesine gerilemiştir. Yıllık değişim oranı B endeksinde 1,89 puan düşüşle yüzde
55,16, C endeksinde 2,39 puan azalışla yüzde 50,58 olmuştur.
Alt grupların yıllık tüketici enflasyonuna katkıları incelendiğinde, bu dönemde ana grupların tamamında
düşüş yaşanmıştır. Bir önceki aya göre temel mallar, enerji, hizmet, alkol-tütün-altın ile gıda ve alkolsüz
içecekler gruplarının katkıları sırasıyla 1,19; 0,79; 0,28; 0,21 ve 0,03 puan azalmıştır.
Mevsimsellikten arındırılmış aylık artışlar önceki aya kıyasla B ve C endekslerinde belirgin şekilde
yavaşlamıştır. Fiyat artışları B endeksini oluşturan gruplardan işlenmiş gıdada yüksek seviyesini
korurken, hizmet grubunda daha belirgin olmak üzere hizmet ve temel mallarda zayıflamıştır .
Hizmet fiyatları şubat ayında yüzde 3,14 oranında yükselmiş, grup yıllık enflasyonu 0,78 puan azalarak
yüzde 61,64 olmuştur. Bu dönemde yıllık enflasyon kirada sınırlı bir miktar yükselirken,
haberleşme ve diğer hizmetlerde yatay seyretmiş, ulaştırma ve lokanta-otel alt gruplarında azalış
kaydetmiştir. Zamana bağlı fiyat ayarlamaları ve asgari ücret kaynaklı etkilerin önemli bir kısmının bir önceki
ayda gerçekleşmesi ile birlikte hizmet grubunda aylık fiyat artışları alt gruplar genelinde yavaşlamıştır. Başta
et olmak üzere gıda fiyatları kanalıyla girdi maliyetlerinden etkilenen lokanta-otel fiyatlarındaki aylık artış
oranı önceki aya göre gerilemekle birlikte yüksek seyretmiş, diğer hizmetler alt grubunda bakım-onarımın
yanı sıra eğitim hizmetleri öne çıkan kalemler olmuştur. Şubat ayında kirada aylık artış yüzde 2,66 ile bir
önceki aya kıyasla önemli ölçüde yavaşlamıştır. Ulaştırma hizmetleri aylık artışı havayolu ile yolcu taşıma
ücretlerindeki belirgin düşüşün öncülüğünde yavaşlama kaydetmiştir.
Temel mal grubunda yıllık enflasyon 3,76 puan düşüşle yüzde 41,06 olarak gerçekleşmiştir. Diğer temel
mallarda daha belirgin olmak üzere, yıllık enflasyon tüm alt gruplarda gerilemiştir . Dayanıklı mal
fiyatları (altın hariç) yüzde 2,49 oranında artış kaydederken, otomobil (yüzde 4,11) ve mobilya (yüzde 3,12)
bu gelişmeyi sürükleyen kalemler olmuş, son aylarda yüksek artışlar sergileyen beyaz eşya fiyatları ise şubat
ayında yatay seyretmiştir. Bu gelişmelerle, dayanıklı mal alt grubunda yıllık enflasyon 1,09 puan düşüşle
yüzde 44,93 seviyesine gerilemiştir. Diğer temel mallarda fiyatlar yüzde 1,14 oranında artarak önceki aylara
kıyasla önemli bir yavaşlama göstermiş, alt grup yıllık enflasyonu 8,38 puan düşüşle yüzde 48,48 olmuştur.
Ev ile ilgili temizlik malzemeleri ve konutun bakım-onarımı ile ilgili malzemeler fiyat artışlarıyla, evcil
hayvanlarla ilgili ürünler ise fiyat düşüşüyle öne çıkan kalemler olmuştur. Giyim ve ayakkabı alt grubunda
fiyatlar sezon indirimlerinin devam etmesiyle yüzde 1,89 oranında gerilemiş, alt grup yıllık enflasyonu 2,61
puan azalışla yüzde 20,71 seviyesine düşmüştür.
Enerji fiyatları yüzde 0,64 oranındaki artış ile ılımlı seyrini korumuştur. Böylelikle, bu grupta yıllık enflasyon
5,02 puan azalarak yüzde 50,01 seviyesine gerilemiştir (Grafik 7). Bu dönemde, uluslararası propan ve bütan
fiyatlarındaki gelişmeleri takiben tüp gaz fiyatları yüksek bir oranda (yüzde 7,89) artarken akaryakıt ve
şebeke suyu fiyatlarındaki artış sınırlı (sırasıyla yüzde 0,72 ve 0,47) olmuştur.
Gıda ve alkolsüz içecekler grubu fiyatları aylık bazda yüzde 7,36 oranında artmış, yıllık enflasyon 1,67 puan
azalarak yüzde 69,33 olmuştur (Grafik 7). Yıllık enflasyon işlenmemiş gıdada 2,67 puan düşüşle yüzde
66,13’e gerilerken, işlenmiş gıdada 0,31 puan artışla yüzde 73,87’ye yükselmiştir. Mevsimsellikten
arındırılmış veriler bu dönemde sebze grubunda daha belirgin olmak üzere taze meyve ve sebze fiyatlarında
artışa işaret etmiştir. Perakende sektöründeki fiyat sabitleme kampanyalarının sona ermesiyle şubat ayında
süt ve süt ürünlerinde belirgin artışlar izlenmiştir. Buna ek olarak, kırmızı et, beyaz et, işlenmiş et ürünleri ve
alkolsüz içecekler fiyat artışlarıyla öne çıkan diğer kalemler olmuştur.
Yurt içi üretici fiyatları şubat ayında yüzde 1,56 oranında artmış, yıllık enflasyon 9,85 puan azalarak yüzde
76,61 olmuştur (Grafik 9 ve Tablo 2). Yıllık enflasyon alt grupların tümünde düşüş kaydederken (Grafik 10),
aylık bazda enerji fiyatları belirgin bir azalış (yüzde -4,47) göstermiştir. Aylık fiyat gelişmeleri sektörler
bazında incelendiğinde, elektrikli teçhizat fiyatlarındaki hızlanma öne çıkmaktadır.