TCMB: İşlenmiş gıda kaynaklı olarak daha belirgin olmak üzere, çekirdek göstergelerin ana eğilimi bir miktar yükseldi

Merkez Bankası, işlenmiş gıda kaynaklı olarak
daha belirgin olmak üzere, çekirdek göstergelerin ana eğiliminin bir miktar
yükseldiğini bildirdi.

 Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)
tarafından yayınlanan Mayıs ayı enflasyon rakamlarını değerlendirdi.

 Bankanın enflasyon değerlendirmesinin tamamı aşağıda bulunuyor.

Değerlendirmeler

Mayıs ayında tüketici fiyatları yüzde 0,95 oranında artmış ve yıllık enflasyon 0,79 puan azalarak yüzde
18,71 olmuştur. Bu dönemde B endeksinin yıllık değişim oranı 0,12 puan artarak yüzde 16,90
olurken C endeksinin yıllık değişim oranı 0,43 puan azalarak yüzde 15,87 olarak gerçekleşmiştir .

Alt grupların yıllık enflasyona katkıları incelendiğinde, bir önceki aya göre gıda, enerji ve temel mal
gruplarının katkılarında sırasıyla 0,80, 0,22 ve 0,21 puan düşüş gözlenirken, alkol-tütün grubunun katkısı
0,44 puan artmıştır.

Mevsimsellikten arındırılmış verilerle çekirdek enflasyon göstergelerinin üç aylık ortalamaları
incelendiğinde ana eğilimin hem hizmet hem de temel mal grubuna bağlı olarak bir miktar yükseldiği
görülmüştür .

Mayıs ayında hizmet fiyatları yüzde 1,17 oranında yükselmiş, grup yıllık enflasyonu ise yüzde 15,15 ile
yatay seyretmiştir . Bu dönemde yıllık enflasyon haberleşme ve ulaştırma
hizmetlerinde gerilerken, diğer alt kalemlerde sınırlı oranlarda artış göstermiştir . Lokanta-otel
grubunda yemek hizmetleri enflasyonunun artış eğilimi gıda fiyatlarındaki görünümün de etkisiyle devam
ederken, konaklama hizmetleri yıllık enflasyonunda düşüş gözlenmiştir. Diğer hizmetler grubu
enflasyonundaki yükselişte ise paket tur fiyatları öne çıkmıştır.

Temel mal grubu yıllık enflasyonu Mayıs ayında 0,86 puan düşüşle yüzde 16,59 olmuştur . Bu
dönemde yıllık enflasyon tüm alt gruplarda gerilemiştir . Aylık bazda ise, dayanıklı mal grubunda
Türk lirasındaki değer kaybı ile otomobil fiyatları yüzde 3,82 artarken, mobilya fiyatları belirgin bir oranda
(yüzde 4,89) düşmüştür. Bunun yanında, aylık enflasyon, giyim grubunda Mayıs ayında da mevsimsel
ortalamaların altında gerçekleşmiş; diğer temel mallar grubunda ise ılımlı bir seyir izlemiştir. Özetle, temel
mal grubu enflasyonu Türk lirasındaki değer kaybına karşın iç talepteki zayıf seyrin etkisiyle yavaşlamıştır.

Enerji fiyatları Mayıs ayında yüzde 0,25 oranında artmıştır. Bu dönemde tüpgaz, akaryakıt ve
doğalgaz fiyatlarındaki artışa karşın (sırasıyla yüzde 1,36, 0,82 ve 0,48) su fiyatlarında gözlenen düşüş
(yüzde 1,52) enerji grubundaki aylık fiyat artışını sınırlamıştır. Mayıs ayında Türk Lirasında gözlenen değer
kaybına rağmen eşel mobil sistemi akaryakıt fiyatlarında daha yüksek bir artışın önüne geçmiştir. Bu
gelişmelerle birlikte enerji grubu yıllık enflasyonu 1,67 puanlık düşüşle 12,75 seviyesine gerilemiştir

Gıda ve alkolsüz içecekler yıllık enflasyonu Mayıs ayında 3,42 puan azalarak yüzde 28,44 olmuştur .
Bu gelişmede taze meyve ve sebze fiyatlarına bağlı olarak yüzde 35,33’e gerileyen
işlenmemiş gıda enflasyonu belirleyici olurken, işlenmiş gıda grubu yıllık enflasyonu yükselmiştir .
Bu dönemde taze meyve-sebze grubunda yıllık enflasyon yeni ürün arzı ile birlikte yüzde 47,62’ye
gerilemiştir. Diğer işlenmemiş gıda grubunda ise patates ve yumurta fiyatlarında gerileme
görülse de, beyaz et (yüzde 13,04), kırmızı et (yüzde 3,95) ve süt (yüzde 5,97) fiyatlarında yüksek artışlar
gözlenmiştir. Bu dönemde, döviz kuru gelişmeleri ile et ve süt gibi girdi niteliğinde olan ürün fiyatlarının
yansımalarının izlendiği işlenmiş gıda fiyatları, yüzde 2,75 ile yüksek bir oranda artmış; grup yıllık
enflasyonu 2,83 puan yükselişle yüzde 21,99 olmuştur. Bu grupta, ekmek ve tahıllar, süt ürünleri ve katısıvı yağlarda daha belirgin olmak üzere alt kalemler geneline yayılan artış eğilimi izlenmiştir. Bu
gelişmelerle, taze meyve ve sebze dışı gıda grubunda yıllık enflasyon Nisan ayından sonra bu dönemde de
yükselmiştir .

Yİ-ÜFE

Yurt içi üretici fiyatları Mayıs ayında yüzde 2,67 oranında yükselirken yıllık enflasyon 1,41 puan düşüşle
yüzde 28,71’e gerilemiştir .Aylık artışın yüksek gerçekleşmesinde, Türk lirasındaki değer kaybı
ile petrol fiyatlarındaki yükseliş belirleyici olmuştur. Bu dönemde, petrol ve ana metal hariç imalat sanayi
fiyatlarının mevsimsellikten arındırılmış ana eğilimi yükselmeye devam etmiştir .

Ana sanayi gruplarına göre incelendiğinde, dayanıklı tüketim malları dışında kalan gruplarda fiyatların
yükseldiği izlenmiştir .Ara malı grubundaki aylık artışta demir-çelik, tekstil, plastik ve temel
kimyasal ürünleri, sermaye mallarındaki artışta ise metal yapı ürünleri, motorlu kara taşıtları ile parçaaksesuarları ve diğer makineler öne çıkmıştır. Enerji grubundaki artışı petrol ürünleri ve gaz imalatındaki
fiyat artışları sürüklemiştir. Dayanıklı tüketim malları fiyatları mobilya ürünleri öncülüğünde gerilemiştir.

Dayanıksız tüketim mallarında ise tüketici fiyatlarına da yansıyan, et ve süt ürünleri fiyatlarındaki artış
belirleyici olmuştur. Sonuç olarak, bu dönemde tüketici fiyatları üzerindeki üretici fiyatları kaynaklı maliyet
baskıları güçlenerek devam etmiştir.