TCMB, gıda grubu aylık fiyat artışı genele yayılarak güçlendiğini, manşet enflasyonu olumsuz etkilemeye devam ettiğini bildirdi

Merkez Bankası, bildirdi.

 Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)
tarafından yayınlanan Şubat ayı enflasyon rakamlarını değerlendirdi.

 Bankanın enflasyon değerlendirmesinin tamamı aşağıda bulunuyor.

Özet

Tüketici fiyatları şubat ayında yüzde 4,53 oranında yükselmiş, yıllık enflasyon 2,21 puan artarak yüzde 67,07
olmuştur. Yıllık enflasyon, hizmet sektöründe belirgin olmak üzere, tüm ana gruplarda yükselmiştir. Aylık
bazda ise gıda ve hizmet grupları fiyat artışlarıyla öne çıkmıştır. Gıda grubu aylık fiyat artışı genele yayılarak
güçlenmiş, doğrudan etkilerinin yanı sıra yemek hizmetleri kanalıyla dolaylı olarak da manşet enflasyonu
olumsuz etkilemeye devam etmiştir. Enerji grubu aylık fiyat artışının ana belirleyicisi Kızıldeniz’deki jeopolitik
gelişmelerle yükselen petrol fiyatları ile Türk Lirasının seyrini takiben akaryakıt kalemi olmuştur. Ücret
ayarlamalarının ve geriye doğru endeksleme eğiliminin devam eden yansımalarıyla hizmet grubunda genele
yayılan fiyat artışları sürmüş, aylık hizmet enflasyonu bir önceki aya kıyasla önemli ölçüde zayıflamakla
birlikte yüksek seyretmiştir. Hizmet grubunda, kira ve lokanta-otel fiyatlarında güçlü aylık artış eğilimi
devam ederken, bu dönemde eğitim ve haberleşme hizmetleri de fiyat artışları ile dikkat çekmiştir. Temel
mal grubu aylık enflasyonu şubat ayında zayıflamış, finansal koşullara duyarlılığı yüksek olan dayanıklı
mallar başta olmak üzere bu grupta fiyatlar ılımlı bir şekilde yükselmiştir. Aylık üretici enflasyonu şubat
ayında bir miktar yavaşlarken, yıllık üretici enflasyonu artış kaydetmiştir. Ana sanayi gruplarına göre
incelendiğinde, enerji dışında kalan gruplarda aylık enflasyonun yüksek seyrettiği gözlenmiştir. Bu görünüm
altında, mevsimsellikten arındırılmış verilerle aylık artış oranları B ve C göstergelerinde zayıflamakla birlikte
yüksek seyretmiş, göstergelerin yıllık enflasyonları artış sergilemiştir.

Değerlendirmeler

Şubat ayında tüketici fiyatları yüzde 4,53 oranında yükselmiş ve yıllık enflasyon 2,21 puan artarak yüzde
67,07 olmuştur. B ve C endekslerinin yıllık değişim oranları sırasıyla 2,63 ve 2,41 puan artarak yüzde 70,31
ve yüzde 72,89 olarak gerçekleşmiştir . Bu ayda doğal gazın aylık tüketici enflasyonuna
mekanik etkisi (0,01 puan) oldukça sınırlı kalmıştır.

Yıllık tüketici enflasyonuna katkılar incelendiğinde, bir önceki aya göre hizmet, gıda ve enerji gruplarının
katkıları sırasıyla 1,05, 0,90 ve 0,30 puan artarken, alkol-tütün-altın ve temel mallar gruplarının katkıları
0,02’şer puan düşmüştür.

Mevsimsellikten arındırılmış verilerle incelendiğinde, B ve C endekslerinin aylık artışları bir önceki aya
kıyasla zayıflamakla birlikte yüksek seyretmiştir (Grafik 3). Fiyat artışları B endeksini oluşturan gruplardan
işlenmiş gıdada ocak ayına kıyasla güçlenirken, temel mal ve hizmet gruplarında yavaşlama kaydetmiştir

Hizmet fiyatları artışı şubat ayında yüzde 5,66 ile önceki aya kıyasla yavaşlamasına rağmen kuvvetli
seyretmiş, grup yıllık enflasyonu 4,64 puan artışla yüzde 94,36 olmuştur. Aylık fiyat artışları grup geneline
yayılmış, yıllık enflasyon tüm alt gruplarda yükselmiştir . Ocak ayında önemli ölçüde yükselen kira
alt grubunda aylık artış yüzde 7,06 ile güçlü seyretmiş, bu alt grupta yıllık enflasyon 9,09 puan artışla yüzde
120,93 seviyesine ulaşmıştır. Haberleşme alt grubunda aylık fiyat artışı yüzde 6,27 ile yüksek bir oranda
gerçekleşmiş ve bu gelişmede cep telefonuyla yapılan görüşme ile internet ücretlerindeki artışlar belirleyici
olmuştur. Diğer hizmetler alt grubunda, eğitim, paket tur, bakım-onarım, sigorta ve sağlık hizmetleri fiyatları
öne çıkmış, özellikle eğitim hizmetlerinde aylık fiyat artışının özel okul ücretlerine istinaden yüzde 12,76 ile
bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüksek bir artış göstermesi dikkat çekmiştir. Lokanta-otel grubunda
başta kırmızı et olmak üzere gıda fiyatlarındaki artışların etkileri belirleyici olmuştur. Yüzde 2,25 oranı ile
diğer alt kalemlere kıyasla daha ılımlı bir artış kaydeden ulaştırma hizmetlerinde ise akaryakıt fiyat
gelişmelerinin yansıması hissedilmiştir.

Temel mal grubu yıllık enflasyonu 0,65 puanlık bir artışla yüzde 54,00 olarak gerçekleşmiştir. Şubat
ayında yıllık enflasyon dayanıklı mallarda gerilerken, diğer alt gruplarda yükselmiştir. Dayanıklı mal (altın
hariç) fiyatlarındaki aylık artış önemli ölçüde yavaşlayarak yüzde 1,50 olmuş, alt grup yıllık enflasyonu 1,55
puanlık düşüşle yüzde 58,98 seviyesine gerilemiştir. Şubat ayında mobilya fiyatları yüzde 3,91 oranındaki
artışla alt grup içinde öne çıkarken, beyaz eşya fiyatları yüzde 1,82, otomobil fiyatları ise yüzde 0,71 ile sınırlı
artışlar sergilemiştir. Diğer temel mallar alt grubunda fiyatlar yüzde 2,74 oranında yükselmiş, yıllık enflasyon
2,41 puan artarak yüzde 54,95 seviyesine ulaşmıştır. Alt grup aylık enflasyonunda konutun bakım ve
onarımı, kişisel bakım ürünleri ve kitap fiyatları etkili olmuştur. Şubat ayında giyim ve ayakkabı fiyatları
görece yatay seyrederken, alt grup yıllık enflasyonu 2,80 puanlık artışla yüzde 42,39’a yükselmiştir.
Enerji fiyatları şubat ayında yüzde 2,96 oranında yükselmiş, grup yıllık enflasyonu 3,06 puan artarak yüzde
35,95 seviyesinde gerçekleşmiştir . Türk lirası cinsi enerji fiyatlarındaki gelişmelerle akaryakıt ve tüp
gaz fiyatları sırasıyla yüzde 7,26 ve 3,76 oranlarında artmıştır. Diğer kalemlerde ise fiyatlar ılımlı bir seyir
izlemiştir.

Gıda ve alkolsüz içecekler grubunda aylık fiyat artışı yüzde 8,25 ile bir önceki aya kıyasla güçlenmiş, yıllık
enflasyon 1,41 puan artarak yüzde 71,12 seviyesinde gerçekleşmiştir . Aylık fiyat artışları alt gruplar
geneline yayılırken, yıllık enflasyon işlenmemiş gıdada yüksek baz etkisiyle 2,94 puan düşerek yüzde 84,41’e
gerilemiş, işlenmiş gıdada ise 4,09 puan artarak yüzde 60,42 olmuştur . Mevsimsellikten
arındırılmış verilerle, bir önceki ay sebze kaynaklı kısmi bir düzeltme izlenen taze meyve sebze fiyatlarında
bu dönemde sebze fiyatları öncülüğünde yüksek bir artış gözlenmiştir. Diğer işlenmemiş gıda grubunda
kırmızı et fiyatlarında yükseliş devam ederken beyaz et fiyatlarındaki artış bir miktar hızlanmış, bakliyat ve
pirinç diğer dikkat çeken alt kalemler olmuştur. Böylelikle, işlenmemiş gıda fiyatları aylık bazda yüzde 9,30
oranında yükselmiştir. Aylık enflasyonun yüzde 7,29 oranında gerçekleştiği işlenmiş gıda grubunda ise
ekmek-tahıllarda fiyat artışları kuvvetlenirken, kırmızı et fiyatlarının etkilediği işlenmiş et ürünlerinde yüksek
artışlar devam etmiş, çiğ süt referans fiyat ayarlamasına bağlı olarak süt ve süt ürünlerindeki fiyat artışları
da belirgin olmuştur.

Yurt içi üretici fiyatları şubat ayında yüzde 3,74 oranında artmış, yıllık enflasyon 3,09 puan yükselerek yüzde
47,29 olmuştur . Ana sanayi gruplarına göre incelendiğinde, enerji alt grubunda fiyatlar
aylık bazda yatay seyrederken dayanıklı ve dayanıksız tüketim mallarında belirgin artış göstermiştir (Grafik
10). Aylık fiyat gelişmeleri sektörler bazında incelendiğinde, fiyat artışlarının genele yayıldığı izlenirken,
rafine petrol ürünleri, mobilya, gıda ürünleri ve içecekler, diğer madencilik ve taş ocakçılığı ürünleri, giyim
eşyası ile ağaç ve mantar ürünleri öne çıkan alt gruplar olmuştur.