TCMB, Döviz ZK’lardan komisyon, TL ZK’lara nemalandırma teşviki (Enver Erkan/Tera Yatırım )

https://terayatirim.com/arastirma/teradan-notlar/281220210833

TCMB: Döviz ZK’lardan komisyon, TL ZK’lara nemalandırma teşviki…

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), yabancı para mevduat ve yabancı para katılma fonu hesaplarından TL vadeli mevduat ve katılma hesaplarına çevrilen tutarlara zorunlu karşılık ve komisyon teşvikleri uygulayacaktır. Merkez bankası, bankaların tutmak zorunda oldukları yabancı para cinsinden zorunlu karşılıkları üzerinden yıllık %1,5 komisyon alacak.

• TCMB tarafından bankalara gönderilen yazıya göre, döviz tevdiat hesapları ile döviz cinsi katılım fonu hesaplarından vadeli mevduat ve katılma hesaplarına dönüştürülen tutar, Türkiye'de uygulanan en yüksek zorunlu karşılık oranı (%8) ile çarpılarak iki katına çıkarılmaktadır. Merkez bankası, dövizden liraya çevrilen mevduatlarla ilgili olarak zorunlu karşılıkların bir kısmına %14 (bir haftalık repo faizi) oranında daha yüksek bir nema ödeyecek.
• Maddede, bankacılık sisteminde Türk Lirası'nın toplam mevduat/katılım fonları içindeki payının artırılarak finansal istikrarın desteklenmesi amacıyla 20 Aralık 2021 tarihinde Türkiye'de yerleşik ve dolar cinsinden döviz tevdiat hesabı bulunan gerçek kişiler, avro ve sterlin veya yabancı para cinsinden bir katılım fonu, söz konusu hesaplarını vadeli mevduatlar üzerinden açabilir. Türk lirası mevduat/katılım hesabına geçmeleri halinde TCMB tarafından sağlanan destekten yararlanabilecekleri, vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına çevrilen tutarların zorunlu karşılık yükümlülüğünden muaf tutulacağı hatırlatıldı.
• Döviz mevduatlarının %10'unu 21 Ocak 2022'ye kadar, %20'sini 18 Mart 2022'ye kadar çeviren bankalar, 2022 sonuna kadar yeni komisyondan muaf olacak.
• Söz konusu komisyonların zorunlu karşılık dönemine ilişkin ortalama bakiyeler üzerinden hesaplanmasına, tahakkukunun Mart, Haziran, Eylül ve Aralık aylarında üçer aylık dönemlerde yapılmasına ve ilk iş günü tahsiline karar verilmiştir.
• Dövizden liraya çevrilen tutar zorunlu karşılıklardan muaf tutulacaktır.
• Söz konusu değişiklikler, 7 Ocak 2022'de tesisine başlanacak olan 24 Aralık 2021 tarihli sorumluluk döneminden itibaren geçerli olacaktır.

Özetle; yüksek faiz ödenecek olan TL ZK oranı *2 ile nemalandırılırken, dövizden TL’ye çevrilen mevduat yükümlülükleri için bankalardan ZK alınmayacak. Daha önemlisi, döviz karşılığında tutulan ZK’lardan Merkez Bankası’nın %1,5 komisyon alacak olması. Basitçe; bankalar açısından döviz mevduat tutmak daha maliyetli hale getirilirken, ağırlığın TL mevduat tarafında oluşturulması talep ediliyor. Bankaların da bu kapsamda müşterilerini daha çok TL mevduatlarına yönlendirmeleri ve bu kapsamda ZK teşvikinden kaynaklı maliyet ve avantajları hesap esaslarına uygulaması söz konusu olabilir. Kur korumalı TL mevduat türüne geçişte, yabancı para mevduatlarının bir nevi ZK uygulaması kapsamında bir faturaya maruz kalmaları, bunun sonucunda da bankaların nemalandırma veya komisyon türünden maliyetlere daha az katlanmak için TL tipi mevduatlara geçişi teşvik etmeleri sağlanmak istenmektedir.

Tasarruf sahiplerinin yeni mevduat türüne geçişte, TL tutmayı cazip hale getirecek gelişmelere ihtiyacı vardır. Bu kapsamda döviz kurunun inorganik bir şekilde düşük artması veya artmaması, ancak enflasyonun bu dönemde yüksek kalmasının negatif TL getirisi sağlama riski bulunmaktadır. Enflasyonun önümüzdeki aylarda %30 üzerlerinde olacağı, Merkez Bankası politika faizinin yükselmeyeceği ve döviz kurunun hareket bandının sınırlanması gibi etmenleri göz önünde bulundurursak birbirini kilitleyen bir döngüselliğe tasarruf sahiplerinin maruz kalmaması gerekmektedir. Piyasanın beklentilerinin ve tercihlerinin şekillenmesinde enflasyon ve faiz oranlarına ilişkin durumların ana belirleyiciler olmasını ve mudilerin mevduat ürününe olan eğilimlerini belirleyeceğini düşünüyoruz. Bu nedenle, sadece 20 Aralık’tan itibaren olan mevduat hareketleri değil, yeni ürünün sonuçlarına ve döviz kurlarına ilişkin yeni şartların etkisi dahilindeki geniş tabanlı mevduat hareketlerini de izlemek gerekmektedir. Ana kriterlerimiz de, döviz mevduatında tek başına azalış veya TL mevduatında tek başına artış değil, eşlenik olarak DTH-TL geçişini gösteren veriler ve toplam mevduat artışının devam etmesi şeklinde oluşması gereklidir.


 Enver Erkan
 Araştırma - Başekonomist
 Tera Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
  www.terayatirim.com
                                 
                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
  Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.