Hükümetin TL yatırımını teşvik etmeye yönelik kur korumalı TL mevduat ürünü açıklamasının ardından, Merkez Bankası da döviz mevduatlarının dövize endeksli lira hesaplarına dönüştürülmesini teşvik etmeye destek vereceğini açıkladı. TCMB'nin sitesinde ve Resmi Gazete'de esaslar ile ilişkili olarak yayınlanan tebliğde önemli detaylara bakacak olursak;
" Döviz mevduatını TL mevduata dönüştüren ve 3, 6 veya 12 ay vadelerle bankalarda bulunduran kişiler, merkez bankası desteğinden yararlanabilecektir.
" TL'nin dövizler karşısındaki düşüşü bankaların vaat ettiği faiz oranlarını aşarsa, merkez bankası bu TL mevduat sahiplerinin uğradığı zararları telafi edecektir.
" 20 Aralık 2021 tarihinden itibaren ABD Doları, Euro ve İngiliz Sterlini cinsinden döviz mevduat hesabı veya yabancı para katılma fonu bulunan Türkiye'de yerleşik gerçek kişiler, söz konusu hesaplarını TL vadeli mevduat hesabına çevirmeleri halinde destekten yararlanabileceklerdir.
" Açılacak Türk Lirası vadeli mevduat hesaplarına tahakkuk edecek faiz/kar payı ile hesap açılışındaki ve vade sonundaki döviz kuru karşılaştırılacak ve mevduat ve katılım fonu sahibine daha yüksek oranda ödeme yapılacaktır.
" Hesap açılışındaki kur ve hesap sonundaki kurdan bağımsız olarak anapara ve faiz/kar payı tutarı banka tarafından müşteriye ödenecektir.
" Vade üzerinden hesaplanacak tutarın anapara ve faiz/kar payından fazla olması durumunda; aradaki fark TCMB tarafından karşılanacak.
" Vadesinden önce hesaptan para çekilmesi durumunda destek sağlanamayacaktır.
" Bankanın mevduat hesabına uygulayacağı faiz oranı, Merkez Bankasınca belirlenen bir haftalık repo ihale oranının altında olamaz.
" Bu başvuru kapsamında açılan Türk lirası mevduat veya katılma hesapları bir defaya mahsus olmak üzere belirtilen destekten yararlanabilir.
Hazine ve TCMB açıklamalarındaki kavramsal farkların kafa karışıklığı yaratmaması adına; Doğrudan TL mevduat açıldığında kur farkı Hazine tarafından, DTH'den TL vadeli mevduata geçişte ise kur farkı TCMB tarafından karşılanacak. TCMB bildirimi dövizden dönenler için ve bir defaya mahsus olan da 20 Aralık itibariyle hard currency bazlı DTH hesabı olanların bunu TL'ye çevirmeleri kapsamında.
Hazine ve TCMB tebliğlerinde esas farkları da var. Şöyle ki; diyelim 22 Aralık 2021 tarihinde asgari olarak uygulanabilecek %14 faiz oranı üzerinden bir 100 bin TL tutarında 3 ay vadeli mevduat hesabı açtınız. Bunun 3 aylık dönemsel getirisi %3,5, parayı yatırdığınız tarihte ise USDTRY kuru 12 seviyesinde. Vade tarihi olan 22 Mart 2022'de normalde dönemsel getiriniz %3,5 dönemsel faiz üzerinden 3.500 TL. Ana para + faiz ile vade sonunda hesap bakiyeniz 103.500 TL olacaktı. Ancak bu dönemde USDTRY kuru 12'den 15'e artış gösterdi (%25 artış). Kur %3,5 altında artsaydı, sadece anaparanıza %3,5 dönemsel faiz eklenecekti. Kur artışı daha fazla olduğu için ise siz bu dönemde döviz kuru kadar artışı alacaksınız. %3,5 üzerindeki artışlar (12 kur seviyesinden hesaplarsak 12,42 seviyesi üzerine artış) döviz kuru farkı ödemesine konu olacak ve direkt olarak döviz getirisini ana paranızın üzerine getiri olarak elde edeceksiniz. Yani Ana para + kur farkı ödemesi ile hesap bakiyeniz 125 bin TL olacak. Hesabınız doğrudan kur destekli TL mevduat hesabı olarak açıldıysa faiz ile döviz kuru arasındaki fark Hazine tarafından, DTH'dan TL'ye çevrim şeklinde açıldıysa TCMB tarafından ödenecek.
Vade tarihinden önceki para çekimlerinde bu ödemeler alınmayacak. Dolayısıyla, faiz veya döviz kuru farkı ödemelerini vade sonuna kadar beklediğiniz takdirde alabileceksiniz. Döviz kuru faizden fazla arttıysa, direkt olarak döviz getirisini alırsınız. Döviz kuru o kadar artmadıysa ya da düştüyse faizi alırsınız. Asgari mevduat faiz oranının %14 TCMB politika faizi olarak uygulanacak olması, faiz asimetrisi üzerinden Hazine veya TCMB üzerinde gereğinden fazla yük oluşmaması için (Bankalar düşük faiz uygularsa, Hazine veya TCMB'nin ödemeleri gereken kur farkı artar çünkü).
Hazine ödemesine dış borçlanma gereğinin artması üzerinden yaklaşmıştık. TCMB ödemesine ise rezervler üzerinden bakacağız. Rezerv yeterliliğinin düşük olması nedeniyle, toplam para arzının artırılmasının TL'yi değersizleştirip enflasyon olarak yansıması mümkündür. Merkez Bankası'nın devrede olacağı DTH-TL çevrimlerinde uygulamanın bir sefere mahsus olması muhtemelen rezerv kaynaklarının üzerine aşırı yük binmemesi içindir. Tabii, ne kadar DTH bu süreçte TL'ye çevrilecek ve enflasyon ortamında minimum 3 ay TL vadelide beklemek tasarruf sahipleri açısından ne kadar cazip olacaktır, bunu da görmek lazım. Hem kur destekli TL mevduat açılışı, hem de DTH-TL dönüşümüne döviz kuru farkı desteği uygulamalarının başarısı için enflasyondaki artış, negatif TL getirilerinin durumu, TCMB politika faizi ve DTH mudilerinin TL'ye rağbet derecesi önemli olacaktır.
https://terayatirim.com/arastirma/teradan-notlar/211220212225
Enver Erkan
Araştırma - Başekonomist
Tera Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
www.terayatirim.com
***
Yasal Uyarı
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.
TCMB: Döviz mevduat çevrimi teşvikine ilişkin tebliğ detayları (Enver Erkan/Tera Yatırım )
Diğer Haberler
Facebookta Paylaş