TCMB: Çekirdek göstergelerin yıllık enflasyonu bir miktar yükseldi, ana eğilim ise yüksek seviyesini korudu

Merkez Bankası, çekirdek göstergelerin yıllık enflasyonu bir miktar yükseltiğini
ana eğilimlerin ise yüksek seviyesini korudiğini bildirdi.

 Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)
tarafından yayınlanan Aralık ayı enflasyon rakamlarını değerlendirdi.

 Bankanın enflasyon değerlendirmesinin tamamı aşağıda bulunuyor.
 
Özet

Aralık ayında tüketici fiyatları yüzde 0,69 oranında artmış ve yıllık enflasyon
1,06 puan gerileyerek yüzde 11,92 olmuştur. Bu dönemde, enerji ve gıda
enflasyonu gerilerken gıda grubundaki gerilemenin kaynağı işlenmemiş gıda
grubundaki baz etkisinin yanı sıra işlenmiş gıdadaki ılımlı seyir olmuştur.
Diğer taraftan, temel mal enflasyonunda Türk lirasındaki birikimli değer
kaybına bağlı olarak gözlenen yukarı yönlü hareket alt gruplar geneline
yayılarak sürmüştür. Hizmet grubunda ise yıllık enflasyon yatay seyretmiştir.
Bu çerçevede, çekirdek göstergelerin yıllık enflasyonu bir miktar yükselmiş,
ana eğilimleri ise yüksek seviyesini korumuştur.

Değerlendirmeler

Aralık ayında tüketici fiyatları yüzde 0,69 oranında artmış ve yıllık enflasyon 1,06 puan azalarak 11,92
olmuştur . Bu dönemde B ve C endekslerinin yıllık değişim oranları sırasıyla 0,11 ve 0,22 puan
artarak yüzde 12,28 ve 12,30 oranında gerçekleşmiştir .

Alt grupların yıllık tüketici enflasyonuna katkıları incelendiğinde, bir önceki aya göre temel mal grubunun
katkısının 0,06 puan arttığı, gıda, alkol-tütün ve enerji gruplarının katkısının ise sırasıyla 0,42, 0,42 ve 0,23
puan azaldığı görülmüştür. Hizmet grubunun katkısında ise belirgin bir değişim olmamıştır.

Mevsimsellikten arındırılmış verilerle çekirdek enflasyon göstergelerinin üç aylık ortalamalarına göre
enflasyonun ana eğilimi sınırlı bir oranda gerilemiş, ancak yüksek seviyesini korumuştur. Bu
dönemde ana eğilim temel mal grubunda yatay seyrederken, hizmet grubunda sınırlı bir oranda
gerilemiştir Giyim grubundaki yöntem değişikliğinin etkisi arındırıldığında ise enflasyonun ana
eğilimi göreece yatay seyretmiştir.

Aralık ayında hizmet grubu fiyatları yüzde 0,43 oranında yükselmiş, grup yıllık enflasyonu yüzde 9,47 ile
önemli bir değişim göstermemiştir. Bu dönemde yıllık enflasyon ulaştırma
hizmetlerinde artarken, lokanta-otel ve haberleşme grubunda görece yatay seyretmiş, diğer gruplarda ise
azalmıştır . Ulaştırma grubunda fiyatlar karayolu ve havayolu yolcu taşımacılığına bağlı olarak
artmıştır. Bu dönemde kira yıllık enflasyonu sınırlı bir oranda azalsa da yüzde 9,21 ile yüksek seviyesini
korumuştur. Diğer hizmetler grubu enflasyonu ise paket tur fiyatlarındaki düşüşle (yüzde 1,97) birlikte
yavaşlamıştır.

Temel mal grubu yıllık enflasyonu Aralık ayında 0,40 puan yükselerek yüzde 15,45’e ulaşmıştır (Grafik 5).
Bu gelişmede otomobil (yüzde 3,62) ve beyaz eşya (yüzde 3,98) fiyatlarındaki yüksek artışa bağlı olarak
dayanıklı mal grubu fiyatları belirleyici olmuştur . Bunun yanında, ithal bileşeni yüksek
ürünlerdeki kur etkileri nedeniyle diğer temel mallar grubunda da ayllık fiyat artışı hızlanmıştır. Özetle,
temel mal grubu enflasyonunda birikimli döviz kuru etkileri öne çıkarken, toplam talep koşulları da
enflasyondaki yukarı yönlü seyri desteklemiştir.

Enerji fiyatları Aralık ayında yüzde 0,50 oranında artmıştır (Tablo 1). Bu gelişmede, sırasıyla yüzde 2,02 ve
0,48 oranında artan katı yakıt ve akaryakıt fiyatları etkili olmuştur. Aylık bazda gözlenen fiyat artışına
rağmen bu dönemde enerji grubu yıllık enflasyonu baz etkisiyle 1,81 puan gerileyerek yüzde 10,41
olmuştur .

Gıda ve alkolsüz içecekler yıllık enflasyonu Aralık ayında 1,99 puan azalarak yüzde 13,79 olmuştur
 İşlenmemiş gıda grubunda yıllık enflasyon kırmızı et fiyatlarında süregelen gerileme ve baz etkisi
kaynaklı olarak yüzde 15,55’e düşmüştür . Ancak mevsimsellikten arındırılmış grup fiyatlarındaki
yükseliş sebze grubu öncülüğünde sürmüştür. Çiğ süt fiyatlarındaki artışın durması ve kırmızı et
fiyatlarındaki aşağı yönlü eğilim, işlenmiş gıda fiyatlarını da olumlu etkilemiş ve bu gruptaa yılın en düşük
aylık fiyat artışı (yüzde 0,32) gerçekleşmiştir. Bu gelişmelerle, taze meyve-sebze dışı gıda yıllık enflasyonu
Aralık ayında yüzde 11,13’e gerilemiştir.

Yİ-ÜFE

Yurt içi üretici fiyatları Aralık ayında yüzde 1,37 oranında artmış, yıllık enflasyon baz etkisiyle 1,84 puan
gerileyerek yüzde 15,47 olmuştur . Yıllık enflasyon imalat sanayiinde yılı yüzde 16,64 ile yüksek
bir seviyede tamamlamıştır. Bu dönemde petrol ve ana metal hariç imalat sanayi fiyatlarının
mevsimsellikten arındırılmış ana eğilimi ise önemli ölçüde hızlanmıştır .

Ana sanayi gruplarına göre Aralık ayında fiyatlar dayanıksız tüketim mallarında görece ılımlı bir artış
gösterirken, diğer alt gruplarda güçlü bir seyir izlemiştir . Ara malı fiyatlarındaki belirgin artışta
başta demir-çelik ürünleri olmak üzere genele yayılan fiyat artışlarının etkisi gözlenmiştir. Sermaye malı
fiyatlarındaki yükselişte motorlu kara taşıtları ile parça ve aksesuarları öne çıkmıştır. Bu dönemde,
dayanıklı tüketim malları fiyattları ev aletleri ve tüketici elektroniği kaynaklı artış kaydetmiş, dayanıksız
tüketim malı fiyatları ise işlenmiş meyve-sebze, katı-sıvı yağlar ve ayakkabı grubuna bağlı olarak
yükselmiştir. Sonuç olarak, tüketici fiyatları üzerinde üretici fiyatları kaynaklı maliyet yönlü baskılar güçlü
seyrini korumuştur.