Siyasi İstikrar İndeksi Raporu: İngiltere; Batı’nın Arslan’ı mı? Fıçı Nöbeti mi?

Kuruluştan yapılan basın açıklaması aşağıda bulunuyor:


İngiliz-Rus jeo-politik mücadelesi sahada somutlaştı. 2019?da İngilizler Karadeniz?de Rusları tınmadı ama sahada da kalamadılar. Şimdi sahada yine temas var ve bu kez Ruslar İngilizlerle doğrudan “kontrollü-çatışma” evresine girmek istemiş görünmekte. İngilizlerin hedeflediğiyse destekledikleri ama cephede bizzat muharip olmadıkları, dolaylı yürüttükleri “uzun vadeli yıpratma savaşı”. İngiltere Rusya?nın jeo-politik hamlelerini geriletmek istiyor; Batı?nın Arslan?ı mı olacak? Yoksa ABD?nin Rusya karşısında başarısızlığından sonra uzun müddetli iğneli fıçı nöbetine mi başladı?
Küresel jeo-politik ortamda Rusya ve Çin?in ABD?ye meydan okuması sürmektedir. ABD, iki aktörden birden eşanlı meydan okumayla karşı karşıya, teknoloji destekli açık ara askerî üstünlük ve jeo-politik liderlik konumunu ağır tahrip ettirmiş, yer yer yitirmiştir.
ABD, USD-parasal üstünlüğünde de baskı altındadır. ABD-FED, denetimli olsa da yüksek likidite vererek finansal genişlemededir. Kongre, ekonomik destekleme programlarını çok düşük faizlerle yürütmektedir. Hem FED hem Kongre, ülke dışından gelen yenilikçi para sistemleriyle, denetim dışı denebilecek finansal tekniklerle tehdit edilmektedir.
ABD, Rusya?nın, AB-Almanya destekli pahalı enerji-stratejik kapasite biriktirmesinden rahatsızdır. İngiltere de rahatsız, ağır maliyete rağmen başlıca bu nedenden Brexit uygulamıştır. ABD; AB-Almanya?yı Rusya?yı kapasite biriktirici etkileşimden çıkartamamıştır.
ABD Alman siyasetine baskı yapmış, askerî üslerin profilini düşürüp asker çekeceğim demiş, Kuzey Akım2?ye engel olmak istemiş, Biden bundan vazgeçmiştir. ABD, Alman siyasetinde AfD?nin Atlantik karşıtı yükselişini ancak sınırlayabilmiş (%23?den 12?lere), yine de Yeşiller?in artan etkinliğiyle iki partili klasik sarkaçla (buna eşlik eden iki yumuşak kutuplu medya yapılanması) dolaylı kontrolünü büyük ölçüde yitirmiştir.
ABD, Putin?in Rusya?yı nasıl toparlayacağını iyi okuyamamış, balistik füze yetenekli denizaltı ve yeni donanma teşkilini, kıyı-hava savunma sistemlerine yatırımlarını düzgün değerlendirememiş, Cezayir-Mısır-İran (ve Libya) gelişmiş radar tesislerinin ederini kavrayamamıştır. ABD Rusya hemen sınırında Doğu Avrupa ülkelerine Ukrayna hatta Gürcistan’a NATO vaat etmiş, işgallerine neden olmuştur.
ABD, Putin?in önünü iki “yedek” yoldan daha kesmek istemiştir. İlki, Türkiye’de AVRASYACI askerî ve siyasi eğilimlerin taşıyıcı aktörlerini asker/sivil gerekirse hapse attırarak jeo-politik formatını korumak istemiştir. “Ergenekon” ve “Balyoz” böylelikledir. Gürcistan işgalinde Rus donanmasıyla buluşan 5 amiralin 4?ü, karacıların harekât planı donanma komutanlığına yerleştirilmek suretiyle, derdest edilmiştir. 1?i eksik, ölmüştür!
ABD yine okuma hatası yapmış, Org. Kıvrıkoğlu?nun Front Defense doktrin ilanını salt kendine karşı zannetmiştir. Hiç ABD?ye gitmese de, Kıvrıkoğlu?nun Rus Genelkurmay Başkanı?na makamında verdiği tarihî ayarı görmezden gelmiştir.
Putin’in önünü kesecek ikinci yedek yol; likidite ve finansal güç biriktiren, operatif devlet uygulamalarında küresel önde gelen aktör Suud ve başta BAE bağlıları, ABD talebiyle Rusya karşısında pahalı enerji kaynaklı kapasite biriktirme yeteneğini men edememiştir. Radikal İslâm, silah ve kaçak petrolle eşleşen “üçleme” terör networkları, OPEC karar düzeni, arz miktar/güzergâh/dağılımlarına, yetmediğinde Irak-Libya-İran gibi arz kesintisine yol açan müdahaleler, Rusya’nın kapasite biriktirmesini engelleyememiştir. Bu müdahaleler bazen maksat zıddına hizmet etmiştir.
Suud ayrıca el altından Putin ile anlaşmaktan çekinmemiştir. Çünkü Suud, sadece ABD ile değil, münhasıran ABD?li petrolcülerle ortaktı! ABD?li petrolcülerse, ABD dış politikası gereği Rusya zayıflasın değil, içeride kayaç petrolünün yüksek çıkartma maliyetini kurtaracak yüksek petrol fiyatı derdindeydi. Yani, ABD ham petrol üreticileri ABD?nin içindeki İrlandalılardı!
Suud, Moskova metro inşasına Türkiye?de “leasingle” işlettiği büyük delici makineleri göndertmiş, petrol fiyatlamasında işbirliğine girişerek aşırı düşüşleri tersine çevirtmeyi birlikte başarabilmişlerdir. İstanbul metro inşası yavaşlamış, kim kala kim gide! ABD petrol üretimini günlük 12 milyon varile çıkartsa da yapacağı çok şey yoktu.
ABD Rusya ve Putin?e dönük ekonomik ve finansal yaptırımlara yönelmiş, Rusya?nın kamuda yüksek likidite ve büyük cirolu şirketlerine mahirane cevaplamasıyla karşılaşmıştır. ABD ayrıca, operatif Suud uğruna İbrahimî anlaşmaları sadece izlemiş, Suud-BAE-Mısır?ın İran ve Türkiye aleyhine İsrail?le birlikteliğinin denetimsiz hale gelmesine müdahale edememiştir.
ABD?nin Türkiye?ye hasmane politikasında Suud-BAE-Mısır ve İsrail birlikteliği hem pozitif çarpan hem de denetimsiz jeo-politik hasat “toplayan” konumundadır. Aynısı ABD?nin İran politikasında geçerli, Suud-BAE-Mısır ve İsrail birlikteliği hem pozitif çarpan hem de denetimsiz hasat “toplayan” konumundadır.
ABD?nin Çin?e yönelik askerî tepkimelerine Çin donanması misliyle karşılık vermiştir. Güney Çin Denizinde, Doğu Asya kritik bütün büyük deniz yollarında Çin, ABD donanmasının görünürlüğünü baskılamıştır. ABD yanına Fransız, İngiliz, Hollanda donanmalarını almış, ne çare!
Çin, düşük maliyetle yeni donanma inşa hızını öylesine yükseltmiştir ki “dehşetengizdir”. Çin-ABD dış ticaret görüşmelerinde Trump, ekonomik ve finansal hatta gümrük müzakereciliğinde “madara” yerine “modere” edilmiştir diyelim.
ABD nükleer füze gibi uygun vesileyle Kuzey Kore hamlesine girişmiştir. Karşılık olarak Çin, “kötü ürüyen it doğu Asya sürümüze getirir kurt” misali Kuzey Kore?nin gıda açığı dâhil ipini kısa tutmuştur! Akıllı devletler, bölgelerine küresel askerî güç sokmamak için ön-koşu yapmalı, Çin bu konuda bize güçlü örnektendir!
ABD, Uygur meselesini “kaşımış”, sadece Çin?i daha “ezici” hale getirmiştir. Tayvan?ı silahlandır, Endonezya?yı hazırla, Güney Kore?yi tatbikatlarla, Japonya-Hindistan-Avustralya?yı QUAD ile motive et; Çin milim kıpırdamamıştır.
Uzun girizgâh nedeni şu: ABD hem Rusya hem Çin?in eşanlı meydan okumasını cevaplayamamıştır. Gelinen evrede Biden önce Rusya-Putin sonra Çin- Xi Jinping ile hasmane söylem ve eyleminin zıddı görünümde temasa geçmek istemiştir.
ABD; Orta Doğudan asker çekmek, Rusya ile akran eşleşmesini İngiltere’ye tamamen ya da önde İngiltere şeklinde terk etmek, Çin’e odaklanmak zorunda kalmıştır. ABD?nin Rusya politikası kısaca, akıl ve pratik-fiiliyat olarak çökmüştür.
ABD?nin, genel olarak Batı?nın Rusya politikasında daimi başarılı, Rusya?nın, ayrıca Putin?in kimyasını bozan İngiltere devreye girmiştir.
ABD-Biden?ın Rusya ve Çin ile askerî yahut jeo-politik çekişme evresine giriş niyetinde değil, daha çok, diplomatik çözüm gayret evresinde oluşu ikaz edilmelidir. Biden, bu minvalde, art arda denk getirilmiş G7 ve NATO son zirvesinde Atlantikçi demokrasi ve yolsuzluk karşıtı değerleri etkinleştirme taahhüdünü tekrarlamıştır. Tekrarlamıştır ama bunun pratikte ederi kalmamıştır. Küresel jeo-politik denklemde bu evrede hiç kalmamıştır.
Henüz, ABD Kongresi, hatta ABD Dışişleri diplomatik bürokrasisi Biden?ın diplomatik çözüm gayretlerinin ne derece ardında duracak? Belli değildir. Buna rağmen, ABD, Rusya sahada dört ülkede asker tutar (Ukrayna, Gürcistan, Suriye, Libya) Çin’in akılcı ekonomik revizyonizmine askerî revizyonizm sinyalleri eklerken meydan okumayı cevaplamadan çekilmesinin ardından neler yaşanacak?
Belki denetimsiz küreselleşme belki adil ve işlevsel denebilecek enteresan gelişmeleri tetikleyebilecektir. ABD?nin eşanlı meydan okumaları cevapsız bırakması her hâlükârda küresel jeo-politik ve ekonomik belirsizlik üretecektir.
Rusya?nın jeo-politik parametreleri, kısaca; ne ABD ne Çin?i geçemeyeceğinin farkında Rusya, ikisinin de Rusya?sız var olsalar da ileri gidemeyeceklerini unutmaksızın küresel jeo-politik üçüncülüğü kimseye kaptırmamayı hedefleyecektir. Rusya, İngiltere?nin Çin?le mesafeli ama iyileşmeye açık duruşunu, Çin tehdidi sayesinde Hindistan ve Avustralya?yı yanına almaya açıklığını bildiğinden, İngiltere?ye üçüncülük katiyen kaptırmamayı hedefleyecektir.
Rusya için ABD-Çin kapışması, uzun ve alevli oldukça, araya İngiltere girmedikçe Rusya"nın jeo-politik tayin ediciliği yüksek kalacaktır. Rusya, küresel jeo-politik çekişmede orta-ölçek aktörlere, bilhassa “ortada çıplak kalanlara”, Türkiye gibi jeo-politikten firarilere dönük itme değil çekme modunda kalacak, bunların ekonomik sair maliyetleriniyse üstlenmeyecektir. İran, Mısır, örnektendir. Rusya ayrıca, ortada kalan aktörler havuzunu geniş tutmak, al/ver konusuna dönüştürmek isteyecektir.
ABD-Çin akran eşleşmesine paralel “Rusya doktoru” İngiltere, Rusya"yla eşleşecektir. İngiltere’nin Rusya jeo-politik hasmane eşleşmesinde temel parametre üçtür; 1) Almanya-Rusya jeo-politik örtük eşleşmesini men et, ekonomik ve eko-politik açık eşleşmesini ağır tahrip et. Maddiyata bakıldığında Rusya halen AB ekonomik bölge beşinci partneri; önünde Çin, ABD, İngiltere ve İsviçre, hemen ardında sırasıyla Türkiye ve Japonya var. İngiltere başarılı olursa Rusya"yı ilk geçecek Türkiye ve Japonya"dır.
2) Suud ve bağlılarının Rusya ile ekonomik yahut eko-politik eşleşmesini men et. Bunun için İngiltere, İslam-Rus Ortodoks hub hasımlığını hareketlendirecektir. 1 numaralı hedef, 2 numaralı hedefin teşvik unsuru olup Avrupa pazarlarında Rus hâkimiyetinin zayıflatılması ABD?den başka Suud ana hedeflemesidir. Rusya?nın enerji denkleminde Doğu Asya ile eşleşmesi, ABD ve İngiltere için “Rusya?nı jeo-politik takatini daha kısa sürede tüketici,” blok, büyük, eşleşme demektir.
3) Rusya karşısında Türkiye’yi zorla ya da gönüllü yanına al; İngiltere?nin Rusya jeo-politik hareketlendiğinde iki “lokasyonu” kontrolde tutmaya aşırı hassas olduğunu bilmekteyiz; Kıbrıs ve Kırım. İkisi de ada/yarım ada, Anadolu kuzey ve güney aksındadır. İngiltere, kuvvetle muhtemel, Kıbrıs?taki garantörlük üçlemesini (İngiltere-Türkiye-Yunanistan) Kırım?da tekrarlamak isteyecektir (İngiltere-Türkiye-Ukrayna).
İngiltere için Azerbaycan?ı Rusya?ya alternatif olarak Batı pazarlarına açmak neyse, Türkiye?yi Bakü ve Kırım?da Rusya?ya hasmane tutundurmak aynıdır. Bu aynı zamanda Suud ve bağlılarını petrol/gaz arz ve fiyatlamasında Hazar?dan neşet eden güçle gerekirse tokatlatmaktır.
Türkiye?nin ABD jeo-politik hub„ından İngiliz jeo-politik hub?ına geçiş konusunda açıklık kazandığına yaklaşık 1,5 yıldır işaret etmekteyiz. Bunu, yüksek maliyetlere rağmen büyük ölçüde olumlu görmekteyiz. Çünkü ABD jeo-politik hub?ını jeo-politik cehennem addetmekteyiz. Hem Suriye hem de Ege/Trakya?da ABD, askerî olarak hasmane konuşlanmış, bölgedeki askerî ittifakları aleyhimize yüksek yeteneklerle donatmaktadır.
İngiliz jeo-politik hub ise, en azından, askerî ve jeo-politik maliyetlerimizi tek biçimli (Rusya) kılacak, ABD ve bölgesel müttefiklerinin aleyhimize beklentilerini men edicidir.