Sesmir/Ökmen:Küresel Düzeyde Başlayan Durgunluk, Türkiye Ekonomisinin Toparlanma Süresini de Uzatacaktır

Kuruluştan konuya ilişkin yapılan basın açıklaması aşağıda bulunuyor:

Virüs salgınının yol açtığı hastalık, Türkiye'nin sağlık sisteminin kapasitesini henüz aşmamıştır: Yayımlanan istatistiklere göre hasatalığın şu ana kadar yol açtığı vaka sayılarının gelişim seyri, Türkiye'nin sağlık sisteminin mücadele gücünü korumaya devam edeceğini göstermektedir. Ancak yeni geliştirlecek aşı ve ilaç çalışmaları yönünden dış bağımlılık sözkonusudur. Dolayısıyla, hastalığın Türkiye'de tam olarak durudurlması, diğer ülkeler tarafından geliştirilecek aşı ve ilaç durumu ile eşgüdümlüdür.

Sağlık Kuruluşlarının kamusal yönetim ve yönlendirme altına alınarak 7/24 operasyonel olarak çalışır vaziyete getirilmiş olması ve gerekirse kamulaştırılacak olmaları en etkili tedbirler arasındadır.

Küresel düzeyde başlayan durgunluk, Türkiye ekonomisinin toparlanma süresini de uzatacaktır. Son yıllarda faiz karşılama gücü zayıflamış olan özel sektör firmalarının yaşadığı dış finansman zorlukları, pandeminin yarattığı ilave etkilerle daha da artmaya başlamış ve finasal sektör için risk haline gelmiştir.

Tedbirlerin ve izolasyounu en yoğun olduğu dönem, çok sayıda ülkede aynı anda ikinci çeyrek olması nedeniyle, küresel durgunluk en dip noktasına ikinci çeyrekte ulaşacaktır.

KOBİ'lerin istihdan kabiliyetlerini korumaları için teşvik önlemlerini iyi uygulayan ülkeler, bu durgunluktan en erken çıkacaklardır.

Salgın, gelişmiş ekonomileri daha hızlı ve daha erken etkilemiş olduğu için, Türkiye ekonomisi de dahil olmak üzere, dünyanın geri kalan ülkelerinde dışsal şok riskleri, en temel risk haline gelmiştir. Gelişmekte olan ülkelerin iç sorunlarının temel nedeni, artık dış çevresel olumsuzluklardır.

Yüksek kaldıraçlı dış finansman yüküyle çalışan birçok ülke, bu dönemde geri ödeyememe hali ile karşılaşabilecektir.

Yatırım harcamalarına ve diğer birçok alana ayrılan ve ayrılması düşünülen fonlar, sağlık kuruluşlarına ve sağlık harcamalarına aktarılacak şekilde kamu bütçesi ve hatta özel sektör bütçeleri hızlıca revize edilmelidir.

Hane halklarının barınma, mutfak, elektrik, su, ısınma gibi temel yaşamsal giderleri geçici bir süre kamusal kaynaklarla karşılanmalıdır.

Eksilen talebin üretimde yaratacağı açığın, üretim gücüne ve üretime ilişkin organizasyonel bilgi birikimine vereceği zaiyatın kalıcı hale gelmemesi için karşılıksız olarak Hazine tarafından finanse edilmesi gerekir.

Hazine iç likidite ihtiyacını, ancak ve ancak, Merkez Bankası'ndan sağlayacağı uzun vadeli borçlanmayla (Tahvil çıkartarak veya direkt) karşılamakta tereddüt etmemeli ve gecikmemelidir.

Salgının önlenmesi halinde de bu para geri çekilecek şekilde Merkez bankası tarafından ilave para basılarak hazinenin TL likidite ihtiyaçlarını gidermelidir.

Çok uluslu finansman kuruluşlarının sağladığı ucuz, uzun vadeli ve büyük miktarlı fonlara erişimde tereddüt edilmemelidir: Gelişmekte olan ülkelerde para politikası tepkilerinin ortaya konulma gücü varken, mali alandaki zayıflıklar nedeniyle IMF ve Dünya Bankası kaynaklarına Pandemi ile mücadele için 70 'in üzerinde ülke ilgi duymaya başladı.

Dış yükümlülüklerin giderilmesi için ihtiyaç duyulacak döviz likiditesinin temini için mevcut konjonktürde en uygun seçenek IMF'in 'Rapid Credit Facility' uygulamalarıdır: İç likidite ihtiyaçları için karşılıksız olarak TL basıp likidite yaratılır iken, özel sektörün dış borçlarının ödenmesinde kullanılmak üzere, döviz üzerinden yeni borçlanmalara ihtiyaç bulunmaktadır. Mevcut konjonktürde, IMF'in sağlayacağı kaynak, muadillerine göre hem ucuz hem daha uzun vadeli hem de ölçek olarak daha büyüktür. Bu kapsamda en uygun seçenek IMF'in 'Rapid Credit Facility' uygulamalarıdır.