Sanayi Geriliyor, İşsizlik Tırmanıyor - TMMOB

Kuruluştan konuya ilişkin yapılan basın açıklaması aşağıda bulunuyor:

TMMOB Makina Mühendisleri Odası (MMO), her ay iktisatçı-yazar Mustafa Sönmez'in katkısıyla hazırladığı sanayinin sorunları bülteninin 45'incisini kriz, sanayi ve işsizlik sorununa ayırdı. 2018'de önce durgunluk ardından kriz şeklinde yaşanan darboğazın işsizliği ileri boyutlara taşıdığı belirtilen incelemede, işsizliğin 2019'da bir "afet" şeklinde toplumu oldukça olumsuz etkileyeceğine dikkat çekildi, özellikle de 15-24 yaş grubundaki gençlerin yüzde 41'e ulaşan işsizliğine işaret edildi.
MMO analizinde şu noktalara vurgu yapıldı:
" Ekonomide küçülme, şimdilik 31 Mart yerel seçimlerinde seçmenin öfkesinin sandığa yansımaması için özellikle Hazine kaynakları ve öteki kamu imkânları kullanılarak hissettirilmemeye, Nisan başına kadar çöpler halının altında tutulmaya çalışılıyor ama esas kriz ateşinin Nisan ayı ile birlikte alevleneceği yaygın bir kanı.
" Sanayi üretimindeki gerileme ivmelenerek hızlanıyor. Geçen yılın son çeyreğindeki üretimin 2017'nin yüzde 6 kadar altında kalması bekleniyor. Bu da doğaldır ki GSYH'yi etkileyecek. GSYH'nin son çeyrekte yüzde 3-4 arasında daralması sürpriz olmayacak. Sanayi üretiminin 2019'un ilk yarısında da hem baz etkisi, hem ithalat düşüşünün yansıması yüzünden düşük seyredeceği beklenmeli.
" İmalat sanayiindeki yıllık gerileme yüzde 7'yi aştı. Özellikle ara malları üretiminde gerileme yüzde 12'ye yaklaşarak sert bir düşüş gösterdi. Aynı ölçüde olmasa da, sermaye malları üretimindeki yüzde 8,3'lük gerileme, yatırımlardaki sert azalmadan kaynaklandı.
" İmalat sanayisindeki yüzde 7'yi aşan düşüş, sektörel olarak analiz edildiğinde özellikle inşaata girdi veren alt sektörlerde üretim düşüşü dikkat çekmektedir. Seramik, çimento gibi taşa toprağa dayalı sanayilerin en sert düşüşü yaşadıkları görülmektedir. Bu alt daldaki yıllık üretimi düşüşü yüzde 21'i geçmiştir. Yine inşaatla ilgili ağaç işleme sanayiinde yüzde 16 ve demir-çelik sektörünü içeren ana metal sannayiinde yüzde 12'yi aşan gerileme dikkat çekmektedir.
" İmalat sanayisinin alt dallarından otomotiv de döviz fiyatlarındaki sert artışın girdi ithalatını, dolayısıyla üretici ve tüketici fiyatlarını yükseltmesinden etkilenmiş, daralan iç talep, üretimi yüzde 18'in üstünde de geriletmiştir. Aynı gerileme beyaz eşyayı içeren metal sektöründe yüzde 13'ü, bilgisayarda yüzde 12'yi bulmuştur. İthal girdi fiyatlarından etkilenerek üretimi gerileyen sektörlerden kâğıtta üretim düşüş oranı yüzde 12'yi, plastik-lastikte yüzde 11,5'i, makine ve elektrikli cihazlarda yüzde 11'i bulmuştur.
" Ekonomideki küçülme, beraberinde işsizliği de hızla tırmandırıyor. TÜİK, Ekim ayı İşgücü İstatistiklerine göre standart-dar tanımlı işsizlik oranı yüzde 11,6'ya yükseldi. Dar tanımlı işsiz sayısı son bir yılda 501 bin artarak 3 milyon 788 bine çıktı.
" Tarım dışı işsizlik oranı ise Mart 2017'den itibaren en yüksek orana ulaştı. Ekim 2018 itibariyle tarım dışı işsizlik oranı yüzde 13,6 oldu.
" Genel işsizliğğin yanında, genç işsizliğindeki artış da dikkat çekiyor. 2017 Ekim ayında yüzde 19,3 olarak ölçülen genç işsizliği, 2018 Ekim ayında yüzde 22,3'e, genç işsiz sayısı da 1 milyon 167 bine çıktı.
" İşgücü piyasasına çıkan 5,2 milyon gençten 4 milyonu istihdam edilirken, iş bulamayan sayısı 1 milyon 167 bin. Yani piyasaya çıkmış genç işgücünün yüzde 22,4'ü. Ama bunlar "dar anlamda genç işsizler," yani işin peşine düşüp iş bulamayanlar. Oysa bir de eğitimde olmadığı halde işin peşine düşmeyen atıl, evde, kahvede zaman öldüren 1 milyon 733 bin dolayında işsiz kadın-erkek genç nüfus var. Bunlarla birlikte geniş anlamda işsizlerin sayısı 2,9 milyona çıkıyor ve geniş anlamda genç işsizlik oranı da yüzde 22,3 değil, yüzde 41'i buluyor.