Ökmen:İthal ikameci ve yerel yedekleme planlarına yönelimler sonucunda arz istikrarı sağlansa bile genel kârlılık oranları düşecek, üretimde mukayeseli üstünlük avantajları ortadan kalkacaktır

Kuruluştan konuya ilişkin yapılan basın açıklaması aşağıda bulunuyor:

Koronavirüs pandemisi ile birlikte küresel tedarik zincirlerinin ve farklı coğrafyalara yayılmış dağıtım ağlarının bozulmaya başlaması, Dünyadaki finansal ve ekonomik sistem için güncel şok unsuru haline gelmiştir: Toplumların, ülkelerin, hükumetlerin ve şirketlerin pandemi korkusuyla uyguladıkları self-izolasyonlar; insanoğlunun ve ekonomilerin yıllarca oluşturduğu uzun mesafeli ve çok uluslu tedarik zincirlerinin kopmasına, kaybedilmesine ve paylaşılan kazanımların, küresel ekonomik entegrasyonların korumasız kalmasına sebep olmaya başlamıştır. Koronavirüs pandemisi sadece uzun süreli ekonomik etkilere sahip olmakla kalmayacak, aynı zamanda daha köklü bir değişikliğe yol açacaktır. Salgının uzun süre davam etmesi halinde, ekonomik faaliyetleri aşağı yönlü bastırmaya devam edecek, işletmelerin kapanmasına, bireylerin işgücünden ayrılmasına ve küresel ekonominin üretken kapasitesinin önemli ölçüde azalmasına sebep olacaktır.

" İlk etapta içe doğru dönüş eğilimi yarattığı için, daha fakir, daha kötü ve daha küçük bir dünyaya evirileceğiz: Üretimin ve ekonominin temellerini zedeleyen Coronavirus salgınının yarattığı kabustan bir an evvel feraha çıkılması, uluslararası dayanışmayı şart koşmasına rağmen, tarihsel tekrarlara bakarak, şu anda ve kısa dönemde, salgının küresel güç rekabetini yavaşlamayacağını ve uluslararası alanda yeni bir iş birliği dönemini başlatmayacağını öngörüyoruz. Virüsün pandemisi, İlk etapta içe doğru dönüş eğilimi yarattığı için, kısa ve yakın-orta vadede, devlet, hükumet ve milliyetçi akımların egemenlik güçlerinin dünyada artacağı bir döneme girilmesine, hiper globalizasyon süreçlerinin gerilemesine yol açacaktır. Daha fakir, daha kötü ve daha küçük bir dünyaya eviriliyoruz.

" İthal ikameci ve yerel yedekleme planlarına yönelimler sonucunda arz istikrarı sağlansa bile genel kârlılık oranları düşecek, üretimde mukayeseli üstünlük avantajları ortadan kalkacaktır: Krizin içinde bulunduğumuz bu ilk aşamalarında, hükümetlerin çoğunluğu, sınırlarının ötesinde olanlara değil, kendi sınırları içerisine odaklanarak içe dönmektedir. Salgın sonrasında, Hükümetler ekonomilere daha fazla müdahale edecek ve tespit edecekleri stratejik endüstrileri yerel yedekleme planlarına, hammadde ve yerel rezervlere sahip olmaya zorlayacaklardır. Tedarik zincirlerinin savunmasızlığı ve kırılganlığı karşısında, "kendi kendine yeterlilik", "kendi dışındakilerle irtibatsızlık", "ayrılık" ve "yerlilik, millilik" yönünde yeni hamlelere yöneleceklerdir. Bu durum mukayeseli üstünlükleri ortadan kaldıracağı için arz istikrarı sağlansa bile genel kârlılık oranları düşecektir.

" Salgın sonrasında, ilk etapta çok taraflı, çok ülkeli, küresel tedarik zincirine sahip üretim merkezleri stok ve hammaddeden mahrum kalmsys başlamıştır: Çok taraflı, çok ülkeli ve karmaşık tedarik zincirlerine dayalı üretim yapısına sahip şirketler politik ve ekonomik olarak zorluklar yaşamaya başlamışken, salgınla birlikte ilk etapta küresel tedarik zincirlerine dayalı şirketler küçülmeye başlamıştır. Zira, salgın öncesinde, Çin'in işçilik maliyet yapısı, Donald Trump'ın başlattığı ticaret savaşı, robotik, otomasyon ve 3D baskı tekniğindeki ilerlemelerin baskısı nedenleriyle çok ulusla tedarik zincirine sahip firmaların bağlantılarını çok daha öncelerden kırmaya başlamış idi. Salgın sonrasında ise bu türlü üretim merkezleri, fabrikalar kapanmaya; hastaneler, eczaneler, süpermarketler ve perakende mağazalar ise stok ve ürünlerden mahrum olmaya başlamıştır.

" Aksayan küreselleşme yeni bir iş bölümü paradigmasıyla evrimleşerek uzak-orta vadede enternasyonalizmi güçlendirecektir: İnsanoğlunun bu ve benzeri krizlerle başa çıkma istekliliğine ve yeteneğine katkıda bulunmak, ortaklaşmak arzusu, eninde sonunda ülkelerarası iş birliklerini güçlendirecek ve aksayan küreselleşme başka bir şekle doğru evrimleşerek enternasyonalizmi güçlendirecektir. Kriz; Birleşik Devletlerin artık uluslararası bir lider olarak görülmemesine, Çin-Amerikan ilişkilerinin bozulmasına ve Avrupa entegrasyonunun zayıflamasına katkıda bulunacaktır şeklindeki tezler, küresel halk sağlığı yönetişiminde iş birliği ihtiyaçlarının güçlendiği bu ortamla asla bağdaşmamaktadır. Her ne kadar pandomi küreselleşmeden kaynaklanan bir kriz olsa da, uluslararası işbirliği bugüne kadar yetersiz kalsa da, dünyanın bu krizle başa çıkma istekliliğine ve yeteneğine katkıda bulunmak arzusu ülkelerarası işbirliğini güçlendirecek ve aksayan küreselleşme başka bir şekle doğru evrimleşerek enternasyonalizmi güçlendirecektir.

" İnsanoğlu yeni koruma/korunma yöntemlerine ve kapasitelerine açık bir sistemi daha güçlü bir şekilde kuracak içgüdülerini hiçbir zaman kaybetmeyecektir: Yakın orta vadeye kadar salgın içe kapanmaya yol açacak ise de, uzak-orta vadeden itibaren yeni tür demokrasi talepleri öne geçecek, şimdiki küresel bağlantıların yerine enternasyonalizm arayışlar güç kazanacaktır. Koronavirüs pandemisi, bölgeler ve kıtalararası politikaları ve ilişki içeriğini ilk etapta değiştirse bile "Birbirine bağlı dünya gerçeği"ni değiştiremeyecek ve uzun vadede çok taraflı işbirliği yapma eğilimleri ivmelenecektir.

" Evrensel halk sağlı konusunda başarı elde eden ve iddia sahibi olan ülkelerin demokrasi seviyeleri, küresel oyunun kurallarını kendi sistemlerine benzeterek yeniden yazmaya başlayacaktır: Evrensel halk sağlığının savunulması ve korunması konusunda başarılı olan ülkeler ve sistemler, daha yıkıcı sonuçlarla karşılaşan ve çözümde yetersiz kalan ülkeler üzerinde başarı haklarını iddia ve talep edeceklerdir. Başarı ve iddia sahibi olan ülkelerin demokrasi seviyeleri küresel oyunun kurallarını kendi sistemlerine benzeterek yeniden yazacaktır.

" Coronavirüs pandemisinin yarattığı kâbus, insanoğlu tarafından elbette atlatacaktır. Ancak Koronavirüs salgını toplumsal ve yönetsel yapılarda köklü değişiklikler yaratacaktır. Ekonomik iş bölümü sistemleri, Sektörlerin ulusal gelir içerisindeki ağırlık payları, gelir ve refah paylaşım yöntemleri, hâkim ideolojiler ve yönetim biçimleri dönüşüm yaşayacaklardır.

" Sağlık krizinin tahrip ettiği ekonomilerin toparlanabilmesi için, kamu bütçe kısıtı, ulusal borçlanma sınırları, enflasyon, para basma ve optimum para miktarı gibi normal daralma/genişleme döngülere ilişkin iktisadi kavramlar uzunca bir süre göz ardı edilmeli ve kaynak kısıtlarına takılmadan çözüm maliyetleri olabildiğince ve bir an evvel toplumsallaştırılmalıdır.

" Talep şokundan bağımsız olarak ortaya çıkmış olan arz şoklarının ilave işsizlik üretmemesi ve değer yaratma süresinin kesintiye uğramaması için duran ya da duracak olan üretim merkezlerine kamusal yardım yapılması birinci öncelik olmalıdır: Zira işgücüne eleman sağlayan hane halklarına yapılacak en büyük yardım, çalışmış oldukları şirketlerinin kapanmalarının önlenmesi ve üretime devam etmelerinin kolaylaştırılmasıyla sağlanır. Şirketlere sağlanacak likidite, ucuz kredi olanakları ve fiili yardımlar hem çalışanların iş ve ücret gelirlerinin devamlılığının sağlanması demektir, hem de değer üretme döngüsünün devam ettirilip iktisadı olarak büyümenin sağlanması demektir.

" Diğer taraftan talep şoku nedeniyle ortaya çıkan arz şoklarında da yapılacak kamusal yardımların direkt olarak hane halkına yapılması gerekmektedir.

" Üretim ve değer yaratma süreçlerindeki kesintilerin kısa süre içerinde durdurulamaması, giderilememesi halinde, ülkelerin çok kapsamlı iç çalkantılara sahne olması kaçınılmazdır.