Merkezi Bütçe (Gedik Yatırım)

Merkezi bütçe Nisan’da 178 milyar TL açık verirken, 12-aylık birikimli açık
1,68 trilyon TL’ye yükseldi. 2023’ün nisan ayında 132,5 milyar TL açık veren
merkezi bütçe, 2024’ün aynı ayında 177,8 milyar TL açık verirken, geçen seneki
98,0 milyar TL’lik faiz dışı açığa karşılık bu sene 63,8 milyar TL faiz dışı açık
verildi. Ocak-Nisan dönemde 691 milyar TL bütçe açığı verilirken (2023 aynı
dönemde 383 milyar TL idi), 2023 sonundaki 1,37 milyar TL’lik 12-aylık
birikimli bütçe açığı 1,68 milyar TL’ye yükselmiş oldu. Aynı süreçte faiz-dışı açık
ise 700 milyar TL’den 780 milyar TL’ye yükseldi.
Bütçeden depreme bağlı ödemeler halen sınırlı seyrediyor. Hatırlanacağı
gibi, 2023’ün aralık ayında 191,5 milyar TL’lik nakit açığına karşılık, tahakkuk
bazlı bütçe açığı 842,5 milyar TL seviyesinde gerçekleşmişti. Bu farkın nedeni,
2023’te depreme bağlı bütçe ödeneklerinin önemli bir bölümünün henüz
kullanılmaması nedeniyle 2024 yılı içinde kullanılmak üzere “emanet”
hesabına alınmasıydı. Nakit bazlı ve tahakkuk bazlı bütçe açığı arasındaki farkın
yanda 3 nolu grafikte de görüleceği üzere nisan ayı itibariyle devam ediyor
olması bütçeden depreme bağlı yapılan ödemelerin öngörülenin altında
kalmaya devam ettiğini gösteriyor.
Faiz ödemeleri başta olmak üzere genele yayılan harcama artışları bütçeyi
olumsuz etkiliyor. Faiz dışı harcamalardaki artış eğilimi Nisan’da bir miktar
yavaşladıysa da %80’e varan yıllık nominal artış söz konusu. Ocak-Nisan
dönemindeki yıllık nominal artış ise %95’e ulaşıyor, ki bu artışta depreme bağlı
harcamaların etkisinin henüz çok sınırlı olduğunu ve artışların genele yayıldığını
da belirtmek lazım. Öte yandan, faiz harcamalarındaki dramatik yükselişin
Nisan’da daha da etkili olduğunu görüyoruz. Şöyle ki, 2023’ün nisan ayında
34,5 milyar TL tutarındaki faiz harcamaları 2024’ün Nisan’ında 114,0 milyar
TL’ye ulaşırken, Ocak-Nisan dönemi söz konusu olduğunda toplam faiz
ödemelerinin 1 yılda 135 milyar TL’den 364 milyar TL’ye yükseldiği görülüyor.
Harcama artışları devam etse de güçlü vergi gelirleri bütçedeki bozulmayı
sınırlamaya devam ediyor. Harcama tarafındaki bu bozulmaya karşın,
seçimlerin ardından alınan vergi artışı tedbirleri ve daha büyük ölçüde güçlü
devam eden tüketime bağlı olarak vergi gelirlerindeki iyileşme 2023’ün ikinci
yarısından itibaren manşet bütçe dengesindeki kötüleşmeyi sınırlamaya devam
ediyor. Vergi gelirleri Mart’ta da yıllık %110 nominal artış kaydederken, artış
oranı KDV’de %151’e, akaryakıttan alınan ÖTV’de ise %322’ye ulaşıyor. KDV
gelirlerindeki nominal artış Ocak-Nisan döneminde %197’ye, son 12-aylık
dönemde ise %210’a ulaşıyor. Bununla beraber, KDV tahsilatında son aylarda
bir miktar yavaşlama olduğu söylenebilir. Ancak, bu yavaşlamaya karşın, güçlü
KDV tahsilat performansı talebin halen güçlü seyrettiğine ve bunun da
enflasyonist baskıları canlı tuttuğuna işaret etmekte.
Sene sonu merkezi bütçe açığı/GSYH oranı %5,0’in biraz üzerinde
gerçekleşebilir. Geçtiğimiz günlerde açıklanan bütçe tasarruf tedbirlerinin
iyimser bir tahminle merkezi bütçeye GSYH’nin %0,3-0,4’ü kadar bir yardımı
olabilir. Buna karşın, 2025 sonu merkezi bütçe açığı/GSYH oranının 2024
sonundaki gibi %5,0’in üzerinde gerçekleşmesi kuvvetle muhtemel görünüyor.


   Gedik Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
   www.gedik.com

                                     ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.