Merkezi Bütçe (Garanti BBVA Yatırım)

Eylül ayında merkezi bütçe açığı 100 milyar TL, faiz dışı fazla 48 milyar TL oldu. Eylülde yıllık harcama artışı
gelir artışın altında gerçekleşti. Eylül 2023’e göre bütçe açığı %22 azalırken, faiz dışı denge açıktan fazlaya
döndü. 12 aylık bazda bütçe açığı ve faiz dışı açık daraldı. Tahmini GSYH’a göre 12 aylık merkezi bütçe ve
faiz dışı açık oranı sırasıyla %4,9 ve 2,1 oldu. Buna göre, önceki çeyreğe göre her iki oran 0,2 puan kötüleşti.
Orta Vadeli Program’da (OVP), 2024 yılı merkezi bütçe açık/GSYH oranı tahmini %4,9 ile önceki OVP’deki %6,4 ve
2023 gerçekleşmesi olan %5,2’nin altında açıklandı. 2025 tahmini ise %3,1 ile bütçe açığında 2024’e göre daha
belirgin bir sıkılaşma hedefine işaret etti. Eylül itibariyle 12 aylık bazda 2024 yılı hedefine yaklaşılmış olması, yılın son
çeyreğinde bütçe performansının önceki yıla yakın gerçekleşme tahmini olduğuna işaret ediyor. 2024 OVP
tahmininin ulaşılabilir olduğunu düşünüyoruz. 2025 tahminine ulaşmak için ise ek adımlar atılması gerekiyor.
12 aylık toplamlara göre bütçe açığı ve faiz dışı açık daraldı
• Bütçe açığı önceki aya göre 29 milyar TL azalarak 1,936 milyar TL oldu (OVP 2024 tahmini 2,148 mlr TL açık)
• Faiz dışı açık önceki aya göre 107 milyar TL azalarak 820 milyar TL oldu. (OVP 2024 tahmini 851 mlr TL açık)
12 aylık faiz dışı harcama artışı vergi gelir artışının belirgin üstünde
• Eylülde faiz dışı harcama alt kalemlerinde yıllık artışlar önceki aylara göre daha sınırlı kaldı. Personel gideri, mal ve
hizmet alımları ve cari transfer harcamaları sırasıyla yıllık %83, %63 ve %57 ile en yüksek artan kalemler oldu.
Yatırım harcamalarında ise artış %30 ile sınırlı kaldı. 12 aylık faiz dışı harcama artışı önceki aya göre yavaşlayarak
%102’ye indi.
• Cari transfer harcamaları içinde görevlendirme gideri yıllık %46 artışla 41.1 milyar TL oldu. KİT görevlendirme
gideri kaleminde 26 milyar TL (Elektrik Üretim A.Ş.’ye) gider yansıdı. Borç verme kalemi altında TCDD’ye 10.4
milyar TL aktarıldı.
• Faiz ödemesi eylülde yıllık 110% artışla 149 milyar TL oldu. Ocak-Eylül yıllık artışı %94 ile yüksek.
• Eylülde toplam vergi geliri yıllık %90 ile hızlı arttı. 12 aylık bazda vergi gelir artışı sınırlı hız kaybederek %80’e indi.
• Kurumlar vergisi ödemesini aylık bazda önceki yılki ağustostan 2024’te eylüle kayması bu kalemden vergi
gelirlerine yüksek katkı gelmesini sağladı. Yıllık bazda kurumlar vergisi artışı %1057 ile yüksek olurken, Ocak-
Eylül’de yıllık artış %38 ile sınırlı kalmaya devam etti.
• Yıllık bazda BSMV (%136), gelir vergisi (%119) ve KDV (%62) artışları yüksek gerçekleşirken, ÖTV (%29) ve
ithalde alınan KDV artışı (%18) daha sınırlı kaldı.
• Vergi dışı gelirler eylülde yıllık %81 artışla 99 milyar TL oldu. Yılın ilk dokuz ayında vergi dışı gelir artışı yıllık %110
oldu.


  Garanti BBVA Yatırım Menkul Kıymetler A.Ş
  https://www.garantibbvayatirim.com.tr/
 

                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Garanti Yatırım Menkul Kıymetler A.Ş. iş burada yer alan bilgilerin, doğruluğundan, yeterliliğinden veya tamlığından ve bu bilgiler ışığında yapılan ve yapılacak olan ileriye dönük yatırımların sonuçlarından hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz. Ayrıca, Garanti Yatırım Menkul Kıymetler A.Ş.'nin yazılı izni olmadıkça içeriği kısmen ya da tamamen üçüncü kişilerce hiç bir şekil ve ortamda yayınlanamaz, iktisap edilemez, alıntı yapılamaz, kullanılamaz. İleti, gönderilen kişiye özel ve münhasırdır. İlave olarak, bu raporun gönderildiği ve yukarıdaki açıklamalarımız doğrultusunda kullanıldığı ülkelerdeki yasal düzenlemelerden kaynaklı tüm talep ve dava haklarımız saklıdır.