Makro Perspektif - Stratejik Rezerv Yönetimi (Enver Erkan/Tera Yatırım )

Stratejik Rezerv Yönetimi

Yaptırımlar ve rezervler… Batı'nın son dönemde uyguladığı finansal yaptırımlar sonucunda Rusya’nın 498 milyar dolarlık altın hariç dolar ve Euro rezervlerinin büyük bir kısmı dondurulunca, Merkez bankası portföylerinde tutulan altın miktarına biraz daha fazla bakılır oldu. Batı tarafından dondurulan Rus rezervlerinin akıbeti belirsizken, rezerv alokasyonları daha stratejik bir şekilde ve alternatifli oluşturulma eğilimindedir.

Uluslararası rezervlerin yönetimi… Uluslararası rezervler; ülkelerin para otoriteleri tarafından kontrol edilen, kullanıma hazır, birbirine dönüştürülebilir ve uluslararası bir ödeme aracı olarak kabul edilen varlıklar olarak tanımlanmaktadır. Ülkelerin Merkez Bankalarının altın ve döviz bulundurması güven açısından değerlidir. Özellikle altın tüm dünyada kabul görmüş bir değer aracıdır. Olası bir küresel kriz durumunda altının rezervlerde tutulması olası bir oynak harekette güvenliği sağlayacaktır. Ayrıca altın rezervleri merkez bankaları arasındaki takaslarda teminat görevi görmektedir. Borçlanma açısından, altın rezervleri borç verenlere teminat olarak gösterilebilir.

 
Ülkelere göre altın rezervleri 2022… Kaynak: World Gold Council

Altın rezervleri ve stratejik yönetim… Altın standardı, ekonomiler büyüdükçe daha az pratik hale geldi ve şu anda dünya ülkelerinin hiçbiri tarafından kullanılmamaktadır. Bununla birlikte, birçok ülke hala önemli altın rezervlerine sahiptir.

Amerika Birleşik Devletleri, 8,133 tonla dünyanın en büyük altın rezervine sahiptir. ABD ayrıca, yaklaşık %76 ile yabancı rezervlerinin bir yüzdesi olarak en yüksek altın tahsisine sahiptir. 2010 yılında birçok merkez bankası net satıcı konumundan net alıcı konumuna geçti.

Altın rezervleri, artan enflasyona karşı koymak için büyük miktarlarda altın satın alabilen hükümetler için yararlı bir araçtır. Ek olarak, bir ülkeden yapılan ithalat ve ihracatın değeri, o ülkenin para birimiyle yüksek oranda bağlantılıdır. İthalat ihracatı aşarsa, para biriminin değeri düşer ve bunun tersi de geçerlidir. Bu, altın ihraç eden ve altın rezervi fazlasına sahip olan bir ülkenin genellikle para biriminin gücünde bir artış görebileceği anlamına gelir. Öte yandan altın, onu satın almak için kullanılan para biriminin değerini de düşürebilir. Altında çok sayıda işlem yapılırsa, yerel para birimini devalüe edebilir ve enflasyona neden olabilir.

Dünya Merkez bankalarında "altın rezervlerine kayma" eğilimi var mı? Bunu cevaplamak için merkez bankalarının neden altın tuttuğuna veya satın aldığına bakmamız gerekiyor. Genel mantık aslında "zor günler" olarak çalışır. Bu tür eğilimler, artan piyasa istikrarsızlığı olduğunda, küresel riskten kaçınma olduğunda, önemli jeopolitik risk olduğunda ortaya çıkabilir. Ne de olsa altın stratejik bir rezerv tutma aracıdır.

Merkez Bankaları altın rezervlerini ne kadar artırabilir? Altın ve döviz rezervleri arasındaki "denge" ne olmalıdır? Bu tamamen Merkez bankalarının inisiyatifindedir. Enflasyon döneminde altın rezervlerini artırmak daha uygun gibi görünse de düşük enflasyon dönemlerinde azaltmak daha uygun olabilir. Aksi takdirde, paranın fırsat maliyetinden yararlanamayacaklardır. Ancak genel olarak böyle bir varsayım yoktur. Bankanın kendi politikasına göre değişiklik gösterebilir.

 
Rusya Merkez Bankası döviz ve altın varlıkları… Kaynak: Bank of Russia

Rusya Merkez Bankası… Rusya Merkez Bankası’nın Ocak 2022’de yayınlanan döviz ve altın varlık yönetimi raporuna göre, 30.06.2020 - 30.06.2021 tarihleri arasında altın rezervlerinin oranı %22,9’dan %21,7’ye gerilerken, dolar cinsi rezervler %22,2’den %16,4’e gerilemiş, Euro rezervleri ise %29,5’tan %32,3’e yükselmiştir. Rusya Merkez Bankası ilgili dönemler içinde yuna rezevlerinin oranını ise %12,2’den %13,1’e çıkarmıştır. Rezervlerin coğrafi dağılımına bakıldığında, %21,7’lik altın rezervi ve %13,8’lik Çin’de tutulan kısım haricindeki rezervlerin büyük bir kısmının G-10 ülkelerinde dağıldığı görülmektedir. Rusya’nın rezerv yönetiminde altın ve dost ülkelerin para birimlerine (yuan) daha fazla yönelmesi bekleniyor.

Ocak 2022 rezerv verileri Rusya Merkez Bankası altın rezervlerinin parasal değerini 132,3 milyar dolar olarak göstermektedir.

Sonuç? Altını bir riskten korunma aracı olarak değerlendirecek olursak, Merkez bankalarının halihazırda altın en önemli enflasyondan korunma araçlarından biri olarak biliniyor ve ekonomik istikrarsızlık veya risk durumlarında ağırlığı artırılabiliyor. Elbette Merkez bankalarının altın rezervlerindeki değişimin nedeninin bu olup olmadığını kesin olarak bilemeyiz.



 Enver Erkan
 Araştırma - Başekonomist
 Tera Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
  www.terayatirim.com
                                 
                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
  Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.