Metallerde Rus Payı
Alüminyum… Rusya, küresel üretimin %5'ini oluşturan ve ABD tarafından metal pazarlarından çıkarılamayacak kadar büyük olduğu düşünülen, dünyanın dördüncü en büyük alüminyum ihracatçısıdır.
Şirket verilerine göre Rusal, 2021 yılında 3,9 milyon ton alüminyum sevkiyatı yaptı ve AB ve ABD'ye yapılan satışlar toplam satışlarının %49'unu oluşturdu.
Çelik… Çin 2021'de dünya çelik üretiminin yarısından fazlasını (%53) oluştururken, Rusya ve Ukrayna %5 veya 97 milyon ton çelik üretti.
Ticaret verilerine göre Rusya, 2021'de 15,9 milyon ton yarı işlenmiş çelik ve 16,8 milyon ton işlenmiş çelik ihraç etti. Rusya'nın yarı işlenmiş çeliğinin ilk beş destinasyonu, toplam ihracatın yaklaşık %70'ini oluşturan Meksika, Belçika, Tayvan, Türkiye ve Kazakistan oldu.
Bakır… Rusya, küresel üretimin yaklaşık %4'ünü oluşturan dünyanın yedinci en büyük bakır üreticisidir.
Rusya zaten büyük bir bakır üreticisidir, ancak küresel bakır ticaretindeki payı hala küçük. Ancak bunun değişmesi bekleniyor. Şu anda, küresel bir bakır üretimi fazlası var, ancak devam eden dijital devrim ve özellikle elektrikli otomobil endüstrisinin hızlı genişlemesi sayesinde bakır talebinin artması bekleniyor.
Nikel… Reuters tarafından alıntılanan JPMorgan analisti Dominic O'Kane'e göre, Rusya dünya nikelinin yaklaşık %10'unu sağlıyor ve Rus Nornickel, küresel arzın %15-20'si ile dünyanın en büyük pil kalitesinde nikel tedarikçisi konumunda. NorNickel ayrıca PGM'lerin (platin grubu metaller) lider üreticisidir. Tüm bu metaller elektrikli otomobil üretimi için çok önemlidir.
Amerika Birleşik Devletleri 2020 ve 2021'de dünya genelinde nikelin %0.7'sini üretti, ancak nikelinin çoğunu Kanada'dan ithal ediyor. Ayrıca ABD, gazla çalışan araçların bir bileşeni olan katalitik konvertörlerde kritik bir unsur olan paladyumunun %35'ini diğer tüm ülkelerden daha fazla Rusya'dan ithal ediyor.
Titanyum… Rusya, birçok metalin küresel tedarikinde büyük paylara sahip olsa da, hiçbiri titanyum ve üretimindekiler kadar önemli değildir.
Rusya, Çin ve Japonya'dan sonra %13 ila %13,5 civarında bir payla üçüncü büyük üreticidir ve Ukrayna, %2 ila %2,6'lık bir paya sahiptir. Rusya ve Ukrayna, küresel üretimin %16'sını oluşturuyor.
Pandemi nedeniyle titanyum talebinin azalması nedeniyle 2019 yılı verileri de incelendi ve burada üretimde Rusya'nın ve Ukrayna'nın %22 ve %4'lük bir paya sahip olduğunu gösteriyor. Bu nedenle, Rusya titanyum pazarında kilit bir role sahiptir ve titanyum sadece ticari uçaklar için değil, aynı zamanda savunma teçhizatı üretimi için de son derece önemlidir ve sonuç olarak ulusal güvenlik için büyük önem taşımaktadır.
LME'nin gösterge fiyatların belirlenmesindeki rolü… Londra Metal Borsası (LME), metal vadeli işlemleri ve opsiyonları ile ilgilenen bir emtia borsasıdır. Alüminyum, çinko, kurşun, bakır ve nikel içeren ana metaller için opsiyonlar ve vadeli işlem sözleşmeleri için en büyük borsadır. Borsa ayrıca altın ve gümüş gibi değerli metallerin işlemlerini de kolaylaştırır.
LME, Londra, İngiltere'de bulunmaktadır, ancak 2012'den beri Hong Kong Exchanges and Clearing'e aittir. LME'de keşfedilen fiyatlar, ana metaller için standart küresel fiyatlar olarak kabul edilir.
LME, dünya çapında endüstriyel ve finansal katılımcılar tarafından referanslama, riskten korunma, fiziksel uzlaşma, sözleşme müzakereleri, marj ve portföy değerlendirmeleri için kullanılan bir dizi günlük referans fiyat yayınlar. Bunun ötesinde, LME fiyatı, sorumlu bir şekilde tedarik edilen metalin değerini giderek daha fazla yansıtmaktadır.
Resmi Fiyatlar (Resmi Uzlaşma Fiyatlarını içerir) Ring'deki trade faaliyetlerine dayanmaktadır. Resmi Olmayan ve Kapanış Fiyatları, LMEselect'teki alım satım faaliyetlerine dayanmaktadır. LME Asya Referans Fiyatı, Asya işlem saatlerinin en likit döneminde LMEselect'te gerçekleştirilen işlemlerin hacim ağırlıklı ortalaması kullanılarak hesaplanır.
Yasağın ne gibi etkileri olur? Londra Metal Borsası tarafından Rus tedarikine olası bir yasak, dünyanın en büyük şirketlerinden bazılarını ana küresel pazardan keserek metal endüstrisi için sismik bir olay olacaktır.
Uygulamada, bir yasak basitçe, küresel nikel üretiminin yaklaşık %9'unu, alüminyumun %5'ini ve bakırın %4'ünü oluşturan Rusya'dan gelen metalin artık LME ağındaki dünya çapındaki herhangi bir depoya teslim edilemeyeceği anlamına gelir.
Küresel metalin büyük çoğunluğu, bir LME deposunun içini hiç görmeden üreticilerden traderlara ve tüketicilere satılmaktadır. Ve en büyük Rus grupları United Co. Rusal International PJSC ve MMC Norilsk Nickel PJSC dahil olmak üzere büyük üreticiler, metallerini neredeyse hiçbir zaman doğrudan LME'de satmazlar. Ancak borsa yine de birkaç hayati rol oynar.
Birincisi, fiziksel metal endüstrisi için son çare pazarıdır: küresel LME depoları ağındaki metal stokları, kıtlık anlarında çekilebilir ve bolluk zamanlarında fazla stoklar LME'ye teslim edilebilir.
Son aylarda, traderlar, küresel ekonominin durumuyla ilgili endişeler arasında, özellikle alüminyumda bir bolluğa hazırlanıyorlar. Bazı alıcılar Rus metalinden kaçınırken, traderlar Rusal'dan gelen alüminyumun LME'ye ilk sevk edilenler arasında olmasını bekliyordu - bazıları yüz binlerce ton giriş bekliyordu. Rusal, metalinin "büyük miktarlarını" borsaya teslim etmeyi planladığını yalanladı.
Sonuç? Rusya, küresel metal üretiminde güçlü bir paya sahiptir. Yasak koymak, zaten hiç bitmeyen yaptırımların altında olan Rus ekonomisine gerçekten zarar verir. Amaç, Putin'in savaşı finanse etme yeteneğini baltalamak ve Rusya'daki nüfuzunu elinden almak.
Tek sorun, söz konusu yaptırımların sadece kendilerine değil, küresel ekonomiye de zarar vermesidir. Ne zaman yaptırım uygulansa, Rusya her zaman Batı ekonomisine zarar veren bir tepkiyle karşılık verdi. Metal yasağı tartışılırken, Moskova'da da Rus cevaplarının tartışılması beklenebilir.
Neyse ki stoklar çoğu metal için dolu görünüyor, bu da bize Rusya'dan gelecek herhangi bir tepkinin, büyük ekonomilere karşı sahip oldukları tek silah olduğu için enerji odaklı olabileceğini düşündürüyor.
https://terayatirim.com/arastirma/makro-perspektif/111020221653
Enver Erkan
Araştırma - Başekonomist
Tera Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
www.terayatirim.com
***
Yasal Uyarı
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.