Makro Görünüm - OVP (Gedik Yatırım)

Hükümet büyümeden ödün vermeden enflasyonu tek haneye düşürmeyi hedefliyor
  
 
Hükümet büyümeden ödün vermeden enflasyonu tek haneye düşürmeyi hedefliyor. Hükümet, 2024-2026 dönemi için yeni Orta Vadeli Programı (OVP) yayınladı. OVP öncelikli olarak, enflasyonu tek haneli seviyelere getirmek için para politikasındaki sıkılaşmanın ve makroihtiyari düzenlemelerin gevşetilmesinin sürdürüleceğini ve kur korumalı mevduat (KKM) sisteminin sistem içindeki payının azaltılacağını vurguluyor. Bununla beraber, OVP GSYH büyümesinde önemli bir büyüme yavaşlama öngörmezken, enflasyondaki bu düşüşün büyüme ve istihdam hedeflerinden fazla taviz vermeden başarılacağını belirtiyor. Bu da hükümetin yerel seçimler de yaklaşırken, GSYH büyümesi ve istihdam konusundaki hassasiyetini sürdürdüğünü gösteriyor.
 
 
Hükümet, dün 2024-2026 dönemine ilişkin Orta Vadeli Program (OVP)'ı yayınlarken, 2023 yılı projeksiyonlarını da önemli ölçüde revize etti. Ana bulgularımızı şöyle özetleyebiliriz:
 
Hükümet 2023 TÜFE enflasyon tahminini %58,0'den %65,0'e yükseltirken, 2024'te %33,0'e düşüş öngörüyor. 2023 sonu için TÜFE enflasyonu projeksiyonu, son TCMB tahmini olan %58.0 seviyesinden %65,0'e yükseltildi. 2023 TÜFE enflasyonu için başlangıç projeksiyonu ise %22.3 idi. TÜFE enflasyonunun önümüzdeki 3 yıl içinde sırasıyla %33.0, %15.0 ve %8.5'e gerilemesi bekleniyor.
 
Hükümet, döviz kurunda 2023'te %63'ün üzerine, 2024'te de kabaca %41 artış bekliyor (tahmini sene sonu kurları üzerinden). Hükümetin 2023 için ortalama USD/TL tahminini 88 olarak belirlediği görülüyor; bu da yıl başından itibaren ortalama USD/TL kurunun yaklaşık 21.76 seviyesinde olduğu dikkate alındığında, sene sonu kuru için yaklaşık olarak 30.50 seviyesini işaret ediyor. Bu rakam 2022 sonundaki 18.70 seviyesine göre %63'lük bir artış anlamına geliyor. Hükümet, önümüzdeki yıllar için ortalama USD/TL kurunu sırasıyla 36.78, 43.94 ve 47.80 olarak bekliyor. Kaba hesaplamalarımıza göre, 2023 için öngörülen ortalama kur da 2024 sonu $/TL kur seviyesi için yaklaşık 43.00'e işaret ediyor, ki bu da 2024 yılında kurda %41'lik bir artış daha öngörüldüğünü gösteriyor.
 
Hükümet 2.yarıda %5,0'e yakın büyüme bekliyor, ki bu da iç talebin yavaşlatılması stratejisine tezat bir durum oluşturuyor. Hükümet, 2023'te %4.4'lük GSYH büyümesinin ardından 2024'te %4.0, 2025'te %4.5 ve 2026'da %5.0 büyüme bekliyor. Hatırlatmak gerekirse, yılın ilk yarısında GSYH büyümesi %3.9 idi. Buna göre, 2023 yılı büyümesinin %4.4'e ulaşması için, yılın ikinci yarısındaki büyümenin %5.0'e yaklaşması gerekiyor. Dolayısıyla, yılın 2. yarısı için öngörülen büyümenin, enflasyonu kontrol etmek amacıyla iç talebi yavaşlatmak (mevduat ve kredi faiz oranlarının arttırılması yoluyla) ve hane halkının ve şirketlerin döviz talebini sınırlamak isteyen TCMB'nin stratejisine tezat bir durum oluşturduğunu söyleyebiliriz.
 
Büyüme projeksiyonları ile birlikte TÜFE enflasyonu ve kur projeksiyonlarının birbirleriyle çok uyumlu olmadığını düşünüyoruz. Buna ek olarak, ilerleyen yılların büyüme projeksiyonları ile birlikte TÜFE enflasyonu ve döviz kuru projeksiyonlarının birbirleriyle çok uyumlu olmadığını düşünüyoruz. Daha açık ifade etmek gerekirse, döviz kuru 2023'teki %63'ün üzerine 2024'te %41 daha yükselirken ve aynı zamanda ekonomi %4.0-4,5 hızında büyümeye devam ederken, TÜFE enflasyonunun %65'ten %33'e düşürülmesinin çok kolay olmayacağını düşünüyoruz.
 
 
Hükümet bütçe açığı/GSYH projeksiyonunu %3,5'ten %6,4'e yükseltti. Hükümet, aynı zamanda deprem ve seçimle ilgili harcamalar nedeniyle dramatik şekilde sapma gösteren ve bu nedenle merakla beklenen merkezi bütçeye ilişkin projeksiyonlarını da paylaştı. Öncelikle, 2023 bütçe açığı projeksiyonu 659 milyon TL'den 1,63 milyar TL'ye ciddi anlamda yüksetildi, ki bu GSYH'ye oran olarak %3,5'ten %6,4'e artış anlamına geliyor. Bütçe açığı/GSYH oranının 2024'te de özellikle devam eden deprem harcamaları nedeniyle %6.4'te sabit kalması beklenirken, oranın 2025 ve 2026'da deprem harcamalarının sonlanmasıyla beraber %3.4 ve %2.9'a düşmesi bekleniyor. 2023 için faiz dışı açık projeksiyonu ise 94 milyon TL'den (GSYH'nin %0,5'i), 987 milyon TL'ye (GSYH'nin %3.9'u) yükseltilirken, faiz dışı denge / GSYH oranının ilerleyen yıllarda %3,4, %0,0 ve %0,7'ye doğru bir iyileşme göstermesi bekleniyor.
 
Önümüzdeki yıllara ilişkin bütçe projeksiyonları da dramatik şekilde bozulmuş durumda. Bunlar dışında, merkezi bütçede bu seneki sapmanın, ki bu sapmada deprem ve seçim harcamaları dışında enflasyon ve kurun sene başındaki öngörülerin çok üzerine çıkmasının da önemli bir rolü var, önümüzdeki yıllara ilişkin bütçe rakamlarını ve görünümünü nasıl dramatik şekilde değiştirdiğine dikkat çekmek istiyoruz. Örneğin, bu seneki bütçe açığından kaynaklı fazla borçlanma ihtiyacı ve de borç stokunun %70'e yakının dövize endeksli olduğu da dikkate alındığında kurdaki dramatik artış önümüzdeki yılların faiz harcamalarını ciddi anlamda yükseltmiş durumda. Şöyle ki, geçen yılın OVP'si yayınlandığında, 2025 yılı için öngörülen faiz harcaması tutarı 775 milyon TL iken, dün yayınlanan OVP'de bu rakamın 1,8 milyar TL'ye yükseldiği görülüyor. Bu rakamlar, GSYH'ye oransal olarak, %2,8'den %3,4'e, vergi gelirlerine oransal olarak ise, %16,4'ten %19,0'a yükseliş anlamına geliyor.
 
Cari açıktaki yıllar boyu düşüşün GSYH büyüme projeksiyonları ile çok uyumlu olmadığını düşünüyoruz. Son olarak, hükümet, 2023 sonu cari işlemler açığını5 milyar olarak bekliyor, bu da Haziran ayı itibariyle mevcut USD56.5 milyar seviyesinden önemli bir iyileşmeye işaret ediyor. Cari açığın 2024'te USD34.7 milyar (GSYH'nin %3.1'i), 2025'te USD31.7 milyar (GSYH'nin %2.6'sı) ve 2026'da USD30 milyar (GSYH'nin %2.1'i) seviyesine düşmesi bekleniyor. Cari açıktaki yıllar boyu böyle bir düşüşün de GSYH büyüme projeksiyonları ile çok uyumlu olmadığını düşünüyoruz.
   
Gedik Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
 www.gedik.com

                                     ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.