Makro Görünüm - Büyüme – 2023/2. Çeyrek (Gedik Yatırım)

GSYH 2. çeyrekte düşük iş gününe rağmen %3,8 büyüdü
 
 
GSYH son çeyrekte medyan beklentilerin üzerinde %3,8 büyüdü. TÜİK 2.çeyrekte GSYH büyümesinin beklentilerin üzerinde %3,8 seviyesinde gerçekleştiğini açıkladı. Bizim beklentimiz %2,9, medyan piyasa beklentisi %3,35’lik bir büyümeye işaret ediyordu. Takvim etkisi ve mevsimsellikten arındırılmış GSYH ise ilk çeyrekteki %0,1’lik düşüşün ardından %3,5 oranında artışa işaret etti. %3,8’lik yıllık büyümenin geçen yılın aynı çeyreğine göre 3 işgünü az çalışılmış olmasına karşın kaydedildiğini, takvim etkisinden arındırıldığında GSYH büyümesinin %5,0’e ulaştığını da belirtmek lazım.
 
GSYH büyümesini sürükleyicisi 2. çeyrekte de güçlü iç talebe bağlı olarak hizmet sektörleri oldu. 2.çeyrekte %3,8’lik GSYH büyümesi beklentilerin hafif üzerinde geldiyse de, büyümenin kırılımına bakıldığında aslında hiçbir sürpriz yok; ihracat ve sanayi üretimindeki zayıflığa karşın, iç talebin çok güçlü katkısıyla hizmet sektörlerinin sürüklediği büyüme görünümün devam ettiğini görüyoruz. Örneğin, öncü göstergelerden sanayi üretim endeksinde yılın ilk 2 çeyreğindeki yıllık değişim oranları -%0,4 ve -%3,4 olurken, perakende hacim endeksi aynı dönemlerde %28,7 ve %27,3 oranlarında büyümüştü. GSYH’nin alt detaylarında da buna paralel bir görüntü olduğunu söyleyebiliriz. Sanayi sektörü yıllık %2,6 daralırken, iç ticaret, ulaştırma ve turizm kalemlerinin toplu gösterildiği hizmetler sektöründe %6,4’lük bir büyüme yaşandı. Hizmet sektörlerinde bunların dışında kalan finans-sigorta, kamu yönetimi ve diğer hizmet faaliyetleri gibi sektörler de benzer şekilde %4,9, %5,1 ve %6,6 gibi yüksek büyüme rakamları var. Seçim ve depremlere bağlı olrak hanehalkına yapılan yardımlar sayesinde vergi-subvansiyonlar kaleminde de %17,9’luk bir büyüme olduğu görülüyor. Harcama tarafından bakıldığında da, özel sektör tüketim harcamaları yıllık %15,6 büyürken, GSYH büyümesine %10,8’lik katkı sağlamış. Devletin nihai tüketim harcamaları ve yatırım harcamalarındaki %5,3’lük ve %5,1’lik büyümeler de eklendiğinde, iç talebin büyümeye katkısı yaklaşık %12,7 olarak ölçülüyor. Buna karşılık, , net dış talebin ise hem zayıf ihracat hem de güçlü ithalat talebi nedeniyle büyümeyi %6,2 puan aşağı çektiğini görüyoruz. Son olarak, stok birikiminin ise büyümeyi %2,7 oranında aşağı çektiğini (son 2,5 yıldır olduğu gibi) hesaplıyoruz.
 
İç talepte son çeyrekten itibaren ciddi bir geri çekilme bekliyoruz. İç talebin güçlü seyretmesinde seçimler öncesinde kredi büyümesinin teşvik edilmesiyle birlikte enflasyonist ortamda talebi öne çekme eğiliminin etkili olduğunu söyleyebiliriz. Kredi kartı faizlerinin enflasyonun oldukça altında seyretmesi de şimdiye kadar tüketimi destekleyen önemli bir unsur oldu. Ancak, politika faizindeki son artışlarla beraber, kredi kartı faizlerinin de enflasyonla daha uyumlu seviyelere yükselmesi iç talebi caydırıcı bir unsur olacaktır. Örneğin, birkaç ay önce aylık %1,66 (yıllık %22,2) seviyesindeki kredi kartı gecikme ve nakit çekim gecikme faiz oranları, son politika faizi artışlarının ardından aylık %3,11 (yıllık %45,2) ve aylık %3,87 (yıllık %58,7) seviyelerine kadar yükseldi. Devam etmesini beklediğimiz politika faiz artışlarına bağlı olarak bu oranlar %60-70’li seviyelere kadar yükselebilir. Buna bağlı olarak da, son çeyrekten itibaren iç talepte sert bir yavaşlama görülebileceğini düşünüyoruz. Tüketici kredileri büyümesinde de son haftalarda önemli bir geri çekilme izleniyor (3. sayfa, grafik 4). GSYH büyümesi 3. çeyrekte %4 civarında gerçekleşse de, iç talepte beklediğimiz geri çekilme, GSYH büyümesini son çeyrekte %1-2 aralığına kadar geriletebilir. Bu potansiyel geri çekilmeye karşın, 2023 yılı GSYH büyümesinin yılın ilk yarısındaki büyüme performansının yardımıyla %3,5 civarında gerçekleşebileceği görülüyor.
 
 Serkan Gönençler
Baş Ekonomist

 Gedik Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
 www.gedik.com

                                     ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.