Makro ekonomik haberler değerlendirmesi (İş Yatırım)

En kötü geride kaldı...

Türkiye ekonomisi 2020'nin ikinci çeyreğinde yıllık bazda %-9,9 ile %-10,7'lik piyasa beklentisinden ve %-11,0'lik İş Yatırım beklentisinden daha az daraldı. Salgın nedeniyle Nisan-Mayıs döneminde ekonomi kısmen kapatıldığı için açıklanan rakamlar 2020 yılında gördüğümüz, göreceğimiz en kötü rakamlar.

Harcama tarafına baktığımızda genele yaygın bir daralma görüyoruz. Büyümenin motoru özel tüketim %8,6 daralarak manşet rakamı 5,0 yüzde puan aşağı çekiyor. Yatırımlarda 2018 yılının ikinci yarısından beri görülen daralma (yıllık %-6,1, -1,5yp katkı) devam ediyor. Şok dönemlerinde genelde büyümeye destek veren kamu tüketimi bile bu kez imdada (%-0,8, -0,1yp katkı) yetişemiyor.

Dış ticaret ortaklarımızda bize göre daha sert bir daralma olduğu için (Avro bölgesi %-15) ekonomideki daralmayı ihracatı artırarak dengeleyemiyoruz. Tam tersine, ihracatın %35,3 daraldığı bir ortamda, ithalattaki küçülme %6,3 ile sınırlı kaldığı için dış ticaret büyümeyi 7,8yp aşağı çekiyor.

Dış borcu yüksek Türkiye'de dış ticaretin 2019 yılı ikinci yarısından itibaren (2019 Ç4: -4,7yp, 2020 Ç1: -4,3yp, 2020 Ç2: -7,8yp) düzenli olarak büyümeyi aşağı çekmesini finansal istikrar açısından önemli bir risk olarak görüyoruz.

Zincirleme hacim endeksi yöntemiyle hesaplanan yeni milli gelir serisinde alt katkıların toplamı manşet GSYİH büyümesi ile aynı sonucu vermiyor. Aradaki farkı stok katkısı olarak alıyoruz. 2019 dördüncü çeyrekte stokların katkısı 6,5yp ile yeni milli gelir serisinin başlangıcından beri en yüksek değere ulaşmıştı. 2020 yılı ilk ve ikinci çeyrekte stoklar 5,3yp ve 4,6yp ile en büyük pozitif katkı yapan kalem olmayı sürdürüyor. Buna karşın 2018 Ç2 ile 2019 Ç2 arasında stokların negatif katkısının toplam -15,8yp olduğunu belirtelim.

Tüketim grubunun alt detaylarına bakıldığında önceki döngü dönemlerinin tersine dayanıklı mal grubundaki daralmanın %0,9 ile çok sınırlı olduğunu görüyoruz. Yarı dayanıklı mal grubu tüketimi ve hizmetlerdeki daralma %29 ve %25 ile tüketimi aşağı çeken temel dinamik.

Yatırımların alt detaylarına bakıldığında inşaat harcamalarındaki daralmanın devam ettiğini (%-16,4) buna karşın makine teçhizat yatırımlarının %4,7 ile salgına rağmen büyüdüğünü görüyoruz.

Milli gelirin üretim alt kalemlerine baktığımızda ekonominin ana omurgasını oluşturan sanayi (yıllık %-16,5, -3,3yp) ve hizmetler (yıllık %-25, -5,9yp) tarafında öngördüğümüz gibi sert bir gerileme görüyoruz. İnşaat tarafındaki daralma (yılık %-2,7, -0,2yp) düşük bazın da etkisiyle oldukça sınırlı olsa da inşaat son 8 çeyrektir yıllık bazda daralıyor. Yıllık bazda %28 artarak manşet rakamı 1,5yp yukarı çeken finans-sigorta kalemi ise en büyük olumlu katkıyı yapıyor.
Özetlemek gerekirse, 2020 yılı ikinci çeyreğinde Türkiye çoğu gelişmekte olan (Güney Afrika: %-33, Meksika: %-19, Malezya: %-17, Tayland: %-12, Rusya: %-9, Endonezya: %-5) ve gelişmiş ülkeden (ABD: %-32, İngiltere: %-20, Fransa %-14, İtalya: %-13, Almanya: %-10) daha az daraldı. Genişleyici maliye politikası ve faiz indirimlerinin desteklediği iç talep daralmanın görece sınırlanmasında etkili oldu. Ancak ödemeler dengesi ve enflasyon üzerindeki yıkıcı etkileri nedeniyle bu politikalardan kademeli olarak vazgeçileceğini öngörüyoruz.

Açıklanan veriler bu yıl göreceğimiz en düşük büyüme rakamları olacak. Beklentimizden iyi gelen 2. çeyrek verisi ışığında 2020 yılı büyüme tahminimizi güncelliyoruz. Ekonominin açılması ile yılın üçüncü (%-2,0 yıllık, %+8,1 çeyreklik) ve dördüncü (%-3,2 yıllık, %+0,8 çeyreklik) çeyreklerinde öngördüğümüz toparlanma ile 2020 yılında ekonominin %2,5 küçülmesini bekliyoruz.

İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
 www.isyatirim.com.tr

                                 ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.