Makro analiz (Sesmir)

Girdi üreticilerinin karlılık oranları ile nihai ürün üreticilerinin karlılık oranlarının yükselişi enflasyonu oluşturan nedenlerin başında gelmektedir. Nihai tüketicilere yansıyan fiyat bileşimi ile üreticilere maliyet olarak yansıyan nihai girdi fiyatlarının bileşiminde yer alan kalemlerin içerinde son üç yıl içerisinde kesintisiz olarak en fazla artış gösteren kalemlerin ilki girdi üreticilerinin karlılık oranları, ikincisi ise nihai ürün üreticilerinin karlılık oranları olmuştur.

Fiyat istikrarının son üç yıllık konjonktürde sağlanamamasının temel nedeni, para ve maliye politikalarının karlılık oranlarının yükselişini durduracak şekilde kurgulanmamış olması ve bu niyeti ana amaç olarak taşımamış olmasıdır.

Türkiye ekonomisinde süregelen enflasyonun temel nedeni yoksullaşan geniş yığınların talebi değildir. Zira geniş yığınlar açısından cari talep seviyesi, uzunca bir süredir zorunlu ihtiyaçların sadece bir kısmını karşılayabilecek seviyede oluşmaktadır. Üstelik, öne çekilen bir satın alma gücü kalmamıştır.

Genel talep seviyesini daha da düşürmeye yönelik olarak Merkez Bankası’nın mevcut durumda uyguladığı para politikalarını gelinen bu noktadan sonra da aynı şekilde devam ettirmesinin ve %45 seviyesine ulaşmış olan politika faiz oranında yapılan ve yapılacak olan artışların artık hiçbir pozitif anlamı ve pozitif işlevi kalmamıştır. Politika faiz oranlarında, gelinen bu seviyeden sonra yapılacak artışların enflasyonu düşürecek herhangi bir etkisi artık olmayacaktır.

Esas olan, karar verilmesi artık ara malı veya nihai mal üreticilerinin keyfiliğine kadar varmış olan karlılık oranlarının bundan sonra düşmesini, dizginlenmesini ve makul seviyelere inmesini sağlayacak olan ekonomik, idari ve hukuki politikaların geliştirilmesi ve uygulanmasıdır. Aksi taktirde mevcut yüksek enflasyon sürekliliğini koruyacaktır. Girdi ve nihai ürün üreticilerin fiyatlama politikalarının keyfilikten çıkartılması ve fahiş karlılık oranlarına piyasa koşulları ve hukuk kuralları içerisinde önleyici fiili engeller getirecek makro ihtiyati tedbirler üretilmesi şarttır.

 Orhan Ökmen
 Başkan
Sesmir Kurumsal ve Finansal Danışmanlık A.Ş
                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.