Makro analiz (Sesmir)

Batı ile Rusya arasındaki ekonomik savaş nedeniyle yeniden başlayan arz şokları, FED ’in para politikasında planladığı normalleşme takviminin ve faiz artışının büyük olasılıkla ertelenmesine neden olacaktır: Batı Dünyasının Rusya’ya uyguladığı yaptırımların ekonomik sonuçları küresel stagflasyona evirilmektedir. Pandeminin başlattığı genel arz şoklarının yumuşamaya başladığı aşamada ortaya çıkan Rusya Ukrayna savaşı enerji ve gıdadaki arz şoklarını tekrar hızlandırdı. Özellikli mallarda yeniden başlayan arz şokları, FED ’in para politikasında planladığı normalleşme takviminin büyük olasılıkla ertelenmesine neden olacak ve dolar faiz oranları beklenen şekilde artırılamayacaktır. Aksi takdirde Rusya Ukrayna savaşı enerji ve gıdadaki arz şoklarını yaratacağı stagflasyon daha da artacaktır. Batı ile Rusya arasındaki ekonomik savaşın durdurulması Dünya için gereklidir.

FED ‘in faiz artırım planlarının gecikme olasılığı, TL açısından ortaya çıkacak fırsatlardan avantaj sağlaması için, Türkiye ekonomisi, maliye politikası ve bütçe disiplininde kaybettikleri çıpaları yerine koyması gerekir. Zira bu çıpaların yokluğu nedeniyle Türkiye ekonomisi, enerji fiyatlarının arttığı, turizm gelirlerinin azaldığı bir evrede fiyat istikrarını sağlama gücünü kaybetmiştir.

Rusya ve Ukrayna savaşı sona erse bile, savaşan her iki taraf da reel gelir kaybına uğradığı için Türkiye açısından Turizm gelirleri kısa ve orta vadede beklenen düzeyin altında kalacak, aratan enerji bedelleriyle birlikte cari açık daha da baskılanacaktır.

Kur dengelenmesi amacıyla ihracatçılardan zorla alınarak yapılan rezerv satışları, Türkiye’nin dış şoklara karşı manevra alanları giderek biraz daha zayıflatılmaktadır.

KKM ’ın bütçe üzerinde oluşturduğu fay hattının derinliği her geçen gün artmakta ve bu nedenle Merkez Bankası’nın reel faiz uygulamaktan başka yolu bulunmamaktadır.

Yılın bundan sonra kalan dönemi için Küresel Petrol fiyatlarında ilave %60 civarında bir artış beklemekteyiz. Şu ana kadar petrol fiyatlarının ekonomi üzerinde yarattığı tahribat ikiye katlanmış olacaktır.

Ortodoks politikalar terkedilerek, KKM yoluyla savunulan dolar kuru 2022 yılı boyunca şu andaki cari seviyesinde kalsa bile Türkiye de kişi başı ölçülen 9.570.-USD’lik gelirinde de 2022 yılında minimum %27 civarında bir düşme yaşanması kaçınılmazdır.

Türkiye ekonomisi 2011 yılında %11 civarında büyümesi ile %3 civarında bütçe açığı vermiş olması çelişkili durumdur. Eğer çelişki değilse, Türkiye ekonomisinin 2022 yılında beklenen büyümesi %4’lere gerileyecekse bu durumda da 2022 yılında Bütçe açığının matematiksel olarak en az %10’lara tırmanması beklenir.

 Orhan Ökmen
 Başkan
Sesmir Kurumsal ve Finansal Danışmanlık A.Ş
                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.