https://terayatirim.com/arastirma/makro-perspektif/290320221218
Küresel Enflasyon Etkileri ve Ekonomik Riskler
Küresel enflasyon baskısı… Son dönemin en sorunlu ekonomik gündemi küresel enflasyonun yarattığı endişeler üzerinden dönüyor. Bu sorun hem gelişmiş ülkelerin, hem de gelişmekte olan ülkelerin dinamiklerini farklı katsayılarda etkilemekle beraber, özellikle enerji ve emtia üzerinden ciddi bir girdi ve maliyet enflasyonu yaratmış durumda. Enerji girdisinin yanı sıra, genel olarak tedarik zinciri, iklimsel şartlar ve siyasi kriz olguları bunların üretiminin yoğun olduğu ülkeler nezdinde de lojistik sıkıntılarına yol açıyor ve biz genel olarak hammadde, tarımsal emtia gibi ürünlerde de bu fiyat baskısını görüyoruz. En önemlisi; tedarik zincirinin kırılması girdi temini açısından sanayideki üretimi de kısıtladığından ekonomik yavaşlama etkisine sebep oluyor.
Merkez bankaları perspektifi… Enflasyon yeni bir olgu değil ve ilk artışını da Mart 2022’de gerçekleştirmiş değil. ABD ve Euro Bölgesi’nde sırasıyla %7,9 ve %5,9 enflasyon oranlarına ulaşılmış durumda ve bu oranların daha da yukarı gitmesi bekleniyor. Bu enflasyon oluşumunda, pandemi sonrası dönemdeki tedarik kırılmaları ile gerçekleşen üretim sorunları, maliyet yüklenimleri gibi etmenlerle beraber, hem fiyatların yükseleceği beklentisi, hem de bol para arzı etkisiyle gevşek finansman koşulları tüketimi de hızlandırdı. Merkez bankaları bu politika kaynaklı enflasyonu yöneterek, geçmiş enflasyonun yeni enflasyon yaratımındaki etkilerini kırmak ve marjinal talep enflasyonunu kontrolde tutmak istiyorlar.
Enflasyonda talep olgusunun rolü… Talep konusunda iki farklı kategorizasyon yapabiliriz. Pandemi ile beraber oluşan birikimli harcama etkileri ve ekonomik toparlanma ile gelen talep olguları ilk kategoriye girer. Pandemi sırasında ortaya konan parasal teşviklerin oluşturduğu gevşek finansman koşulları ise talep olgusunu destekleyen ikinci kategoriye dahildir. Buna bağlı olarak fiyatlama dinamikleri değişmektedir. İstikrarsızlaşan enflasyon beklentileri, tüketim harcamalarını da etkilemekte ve düşük finansman koşulları ile fiyatların daha da artacağı beklentisi hızlı bir tüketime sebep olup marjinal talep enflasyonu olgusunu beslemektedir. İstihdamda toparlanma ile sürekli gelir etkisi, enflasyon karşısında ve işgücü temininde daha yüksek ücret talebi, sanayide artan hareketlilik çapındaki olgular bu kanal üzerinden de enflasyondaki etkileri açıklamaktadır. Sıkışan arz ortamında, talepteki bu durum enflasyonu hızlandırmaktadır.
Enver Erkan
Araştırma - Başekonomist
Tera Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
www.terayatirim.com
***
Yasal Uyarı
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.